కాశ్మీరీ కవిత్వం

కాశ్మీరీ కవిత్వం

కాశ్మీరి కవులు మతాన్ని ఏ దృష్టితో చూస్తున్నారు అని వెతగ్గా ఈ కవిత కనిపించింది. ఇది అందరి అభిప్రాయం అని నేను భావించను. ఒక అభిప్రాయం ఇలాకూడా ఉంది అనుకొంటాను. ఈ కవిత పైకి చాలా సింపుల్ గా అనిపిస్తున్నా కవిత చివరలో అంతా దైవదత్తమే అనుకోవటంలోని తాత్వికత చాలా లోతైనది.

కవితా శిల్పం గమనిస్తే, సంభాషణలు, దృశ్యవర్ణనా, ఉద్వేగాలు, తర్కం, సమకాలీన స్పృహ ఇవన్నీ పెనవేసుకొని ఉన్నాయి.

మతంపైన ఒక బలమైన వ్యాఖ్యానాన్ని మెత్తమెత్తగా గుండెలో బాకులా దింపినట్లనిపించిందీ కవిత చదివాకా. అదీ నేటితరానికి చెందిన కవి గొంతులోంచి రావటం ఇంకా ఆశ్చర్యం కలిగించింది.
****

మతం - Religion by Fazili Zabirah

మొన్నోరోజు మనం
Hazratbal దర్గా Park లో కూర్చొన్నప్పుడు
ఎండపడేవైపు తిరిగి నువ్వు సిగరెట్ వెలిగించావు.
నీ మొఖంపై పడిన కిరణాలు మరింత వెలుగు చిందాయి

"మతం ప్రజలకు opium లాంటిది" అన్న నీ మాట
హాస్పటల్ ICU లో ప్రాణాలతో పోరాడుతున్న
నా సోదరి గురించిన గాఢ ఆలోచనలల్లోంచి
నన్ను బయటకు తీసుకొచ్చింది

"అవును, మతం, నీకు తెలుసు కదా opium లాంటిది
అది మనుషుల్ని ఉన్మత్తుల్ని చేస్తుంది"

నేను నవ్వాను. అంగీకరించి కాదు.
నీ అమాయకత్వానికి, బోళాతనానికి.

"Coleridge చాలా పెద్ద కవి
ఆయన కవిత్వం నువ్వూ చదివే ఉంటావు"

నేనన్నది నీకు అర్ధం కాలేదని నువ్వు నాకేసి చూసిన
చూపుద్వారా అనిపించింది

"అందమైన కవిత్వాన్ని అతను opium మత్తులో ఉండి రాసేవాడు
అది అతనికి చాలా పేరు తెచ్చింది"

అనంగీకరంతో నువ్వూ తిరిగి నవ్వావు

"మతం, చూస్తున్నావు కదూ, ప్రపంచాన్ని ఎలా కలవరపెడుతోందో.
దాని పేరు చెప్పి
ప్రజలు చంపుకొంటున్నారు,
ప్రజలు లూటీలు చేస్తున్నారు,
ప్రజలు మానవత్వం మరచిపోతున్నారు"

ఇదివరకు కూడా నువ్వు ఇదే విషయాన్ని చెప్పిన సంగతి గుర్తొచ్చింది
అప్పుడు అంగీకరించాను కూడా .
కానీ ఆరోజు ఇంటికెళ్ళాకా పవిత్ర గ్రంథాన్ని తిరగేసాను
వాక్య వాక్యం పట్టి పట్టి చదివాను
హింస, రక్తపాతం, యుద్ధాలు ఉన్న వాక్యాలన్నింటినీ.

"నీకు తెలుసా నువ్వుచెపుతున్న అన్నింటినీ మతం ఖండించింది
నిలిచేవి శాంతి, సౌభ్రాతృత్వం
అవే కీర్తించబడ్డాయి" అన్నాను
"మతాలు ద్వేషాన్ని పెంపొందించవు
మానవ మృగాలు మాత్రమే చేస్తాయి
మతం పేరు చెప్పి
నువ్వూ నేనూ ఈ ప్రపంచాన్ని కలుషితం చేస్తున్నాం.
ఉత్త అవకాశవాదం అంతే"

నువ్వు అంగీకరించలేదు.
దేవుని గురించి మాట్లాడుకొన్నాం.

రాత్రి మాపై నీడలా పరచుకొనేవరకూ
మా సంభాషణ గంటలకొద్దీ నడిచింది.
"అలా ఐతే మనల్ని ఎవరు సృష్టించారు? ఈ కుక్కని? ఆ ఆకాశాన్ని?
ఈ భూమిని? నదుల్ని? అన్నింటినీ" ప్రశ్నించాను

నువ్వు నవ్వేసి "మరో రోజు మాట్లాడుకొందాం" అని
సిగరెట్ వెలిగించుకొంటూ పైకి లేచావు.

మృత్యువు నిశ్చయమైపోయిన నా చెల్లెల్ని
చివరిసారిగా చూడటానికి నేనూ కదిలాను.

నవ్వుతూ ఆమె మొఖాన్ని స్పృశించాను ప్రేమతో
దేవునికి కృతజ్ఞతలు తెలుపుకొన్నాను
పంతొమ్మిది ఏళ్లపాటు ఆమె సమక్షాన్ని, స్నేహాన్ని నేను ఆనందించాను
గతించిన ప్రతీ క్షణాన్ని నేను స్మృతిగా నిక్షిప్తం చేసుకొన్నాను

ఆకాశం వైపు చూసాను
ఈ అందమైన పంతొమ్మిది సంవత్సరాలను ఇచ్చినందుకు
దేవునికి కృతజ్ఞతలు చెప్పుకొన్నాను

నా హృదయం బిగ్గరగా అరచింది
“Fa’bi’ayyi aala hi rubbikumaa tu kazzibaan”
"నీ ప్రభువు అనుగ్రహాలను వేటిని నువ్వు కాదనగలవు"

.
Source: Religion by Fazili Zabirah
అనువాదం: బొల్లోజు బాబా

Fazili Zabirah శ్రీనగర్ కు చెందిన యువ కవయిత్రి. ఆమె కాశ్మీర్ యూనివర్సిటీలో ఎమ్మె ఇంగ్లీషు చదివారు.

Hazratbal - శ్రీనగర్ దాల్ సరస్సు ఒడ్డున గల ప్రముఖ మసీదు

పై కవితలోని ఖురాన్ వాక్యానికి అర్ధం చెప్పిన వాహెద్ భాయ్ కి ధన్యవాదాలు