Sunday, May 29, 2016

రూమీ వాక్యాలు

నిన్ను నీవు పగలకొట్టుకొనేదాకా ఆడుతూనే ఉండు  -- రూమీ

నేను ఈ గాలిలో ఎక్కడో తప్పిపోయాను – రూమీ

నేను నవ్వుతున్నానో  ఏడుస్తున్నానో ఎవరూ చెప్పలేకపోతున్నారు, నాకే ఆశ్చర్యంగా ఉంది – రూమీ

తలుపలా తడుతూనే ఉండు
లోపలి ఆనందం కిటికీ తెరచి “ఎవరదీ?” అని చూసే దాకా! -- రూమీ 

ప్రేమ మతం ఒక్కటే ఇక్కడ రాసి ఉంది.  ఎవరు చెపుతారు ఈ మాట?
నువ్వు నన్ను తెలుసుకో, లోతుగా తెలుసుకో!  -- రూమీ

హృదయాన్ని జాగ్రత్తగా పోషించు.  ఎందుకంటే అది మాత్రమే స్వర్గానికి చేరుతుంది  -- రూమీ

నా ఒక్కని అంగీకారంతోనే నేనిక్కడికి రాలేదు, అలాగే వెళిపోనూ లేను.  ఎవరైతే నన్నిక్కడికి పంపించారో, ఆయనే నన్ను ఇంటికి తీసుకెళ్ళాలి – రూమీ

సూర్యకాంతిలో ధూళిరేణువుల్ని నేను
గుండ్రటి సూర్యబింబాన్ని నేను
ధూళి రేణువులతో నిలిచిపో
సూర్యునితో కదలిపో అన్నాను నేను
నేనే నీవు  -- రూమీ

దూరంనుంచి నీవు నా కాంతిని మాత్రమే చూస్తావు, దగ్గరకు రా... నేనే నీవని తెలుసుకొంటావు – రూమీ


నేను నా ప్రేయసితో నాట్యం చేస్తూ ఉన్నాను
నా హృదయంతో ఊసులాడుకొంటున్నాను

ఈశ్వరుడా
ఉదయాన్ని తెరచే తాళంచెవి
కనిపించకుండా చేయి ఈ రాత్రికి – రూమీ


ఈ రాత్రి నాగురించి వెతక్కు. ఈ రాత్రికి నేను లేను  -- రూమీ

Wednesday, May 25, 2016

పక్షులపై మిర్చీలు


శ్రీ బత్తుల వీవీ అప్పారావు గారు రచించిన "పక్షులపై మిర్చీలు" అన్న పుస్తకం పేరు నన్ను ఆకర్షించింది. (జువాలజీ టీచర్ ని కదా!). "తేలిక పదాలతో వ్యంగ్యంతో, హాస్యంతో , సాగతీయకుండా సారంచెప్పటమే మిర్చీ ప్రక్రియ" అని మిర్చీలగురించి వారే వివరణ ఇచ్చారు.
ఈ రోజు కవిత్వం ఎస్.ఎమ్.ఎస్ లేదా వాట్సప్ ల అవసరాలకు అనుగుణంగా సంక్షిప్తరూపాన్ని పొంది, ఫొటో జతతీసుకొని విస్త్రుతంగా షేర్ అవుతుండటం చూస్తున్నాం. అది కవిత్వమా కాదా అన్న మిమాంస పక్కన పెడితే, హృదయాన్ని తాకి, ఆలోచనను రేకెత్తిస్తూ, అన్యాపదేశంగా ఒక ఉత్తమ భావనను చెప్పగలిగే ప్రతీ వాక్యమూ కవిత్వమే అని భావిస్తాను.
సామెతలుగా, గోడనినాదాలుగా, సభలలో ఉపన్యసించేటపుడు సిసింద్రీలలలా, సంభాషణలలో చమత్కార మెరుపులుగా, వ్యాసాలలో చక్కని ఉటంకింపులుగా, - ఇంకా అనేక రకాలుగా మిర్చీలను చక్కగా ఉపయోగించుకోవచ్చు.
పక్షులపై మిర్చీలు పుస్తకం లో పక్షులను ప్రకృతికి ప్రతీకగా చేసినట్లు తెలుస్తుంది. వీరు క్లుప్తంగా వెలిబుచ్చిన భావాలు చాలా చోట్ల అంత్యప్రాసతో, అనుప్రాసలతో నడిచి చదివేటపుడు రమ్యతాభావాన్ని కలిగిస్తాయి.

"ఆడదుప్పులతో కలిసే కాలంలో మగదుప్పులకి కొమ్ములు రాలిపోతాయి, మళ్ళీ వస్తాయి. కొమ్ములు కుమ్ములాటలకే కానీ ప్రేమకు పనికి రావు".

ఒక చక్కని జంతుశాస్త్ర అంశానికి మానవారోపణ చేసి  గొప్ప జీవితసత్యాన్ని ఆవిష్కరిస్తారు శ్రీ అప్పారావు గారు ఇక్కడ. నిజమే, బలప్రయోగం యుద్దంలో విజయానికే కానీ ప్రేమను పొందటానికి పనికిరాదు కదా!

"ఆవులు అద్దెకి దొరికినట్టు కాకులూ అద్దెకి దొరికితే, మనకి మనశ్శాంతి! పోయిన మనిషికి ఆత్మశాంతి!!!"
ఇది నగరజీవితంపై కవి ఎత్తిపెట్టిన వ్యంగ్యాస్త్రం. కొన్ని మతవిశ్వాసాలకు సంబంధించింది. టౌనులలో గృహప్రవేశాలకు ఆవును అద్దెకు ఇవ్వటం ఒక వ్యాపారంగా మారింది. చనిపోయిన వ్యక్తి పేరిట పెట్టిన పిండాన్ని కాకితింటే వారికి ముట్టినట్లుగా సంబంధీకులు భావిస్తారు. ఆవు అద్దెకు దొరికినట్లు కాకికూడా అద్దెకు దొరికితే బాగుణ్ణు అనటం, ప్రస్తుత జీవనంలో ఏర్పడిన శూన్యతను, కాకులకు కూడ నిలువనీడ లేకుండా నిర్మించుకొన్న కాంక్రీట్ జంగిల్స్ గురించి చేసిన చక్కని వ్యాఖ్య ఈ మిర్చీ.

"ఎలకలకు బోను, పందికొక్కులకు చేను - మన వ్యవస్థ"
అంతే కదా నేడు జరుగుతున్నది. బలహీనులకే అన్నిచట్టాలు వర్తిస్తాయి. బలిసినవారి అవి చుట్టాల్లా వ్యవహరిస్తాయి.

"కాకి ఊరుమిత్ర, పాము రైతుమిత్ర"
నిజానికి కాకికి సాహిత్యపరంగా కోకిలకు దక్కినంత గౌరవం దక్కలేదు. కాకులు నివాసస్థలాలలోని జీవవ్యర్ధాలను తొలగించి, శుభ్రం చేయటం ద్వారా పరిణామక్రమంలో మానవునికి చేరువైన జీవులు. అలాగే పాములు పంటలకు హానికలిగించే ఎలుకల సంఖ్యను అదుపులో ఉంచి రైతుకు మేలుచేస్తాయి. ఇదొ సమతుల్యతా వ్యవస్థ.

"అడవులే స్వర్గం, నరికితే నరకం" వంటి కొన్ని మిర్చీలు సాధారణంగా, ఉత్తవాచ్యంగా ఉన్నాయి.
"అవ్వ, గువ్వ ఒకేతీరు. ఎప్పుడైనా ఎగిరిపోవచ్చు, ఎంతపిట్టకు అంతరెట్ట" లాంటి ప్రయోగాలను అంతగా ఆస్వాదించలేకపోయాను.
శ్రీ బత్తుల వీవీ అప్పారావు గారు రచించిన ఈ పుస్తకాన్నిశ్రీ ముక్తేవి రవీంద్రనాథ్ గారికి అంకితమిచ్చారు. సరదా చమత్కారం, వ్యంగ్యం తో కూడి, ఆలోచింపచేసే మంచి వ్యాక్యాలను ఇష్టపడేవారికి ఈ పుస్తకం నచ్చుతుంది.

భవదీయుడు
బొల్లోజు బాబా

ఈ పుస్తకాన్ని ఈ క్రింది లింకులో దిగుమతి చేసుకొనవచ్చును'
https://www.scribd.com/doc/313438477/పక-షులపై-మిర-చీలు-e-book-pdf

Tuesday, May 24, 2016

థాంక్యూ మిత్రమా

నా కొత్త పుస్తకాల బాక్ పేజ్ కొరకు ప్రముఖ చిత్రకారుడు Chinnari Mummidi చేసి ఇచ్చిన డిజిటల్ పొట్రైట్. థాంక్యూ మిత్రమా



బొల్లోజు బాబా

Friday, May 20, 2016

ఆశిష్ ఠాకుర్ కవిత్వం - కొన్ని అనువాదాలు

ఆశిష్ ఠాకుర్ కవిత్వం - కొన్ని అనువాదాలు గతనెల అంతర్జాల సంతలో తప్పిపోయి “ఆశిష్ ఠాకుర్” అనే ఓ కలల వ్యాపారికి బంధీగా ఉండిపోయాను కొంతకాలం. ఆ కబంధ హస్తాలనుంచి బయటపడటానికి చాలా రోజులు పట్టింది. ఆయన కొన్ని కవితలను తెలుగులోకి అనువదించటం ద్వారా నేను అనుభవించిన తీయనిబాధను దించుకొంటున్నాను. కవిత్వం పట్ల ఆశిష్ ఠాకుర్ కి ఉన్న అభిప్రాయాలు నిశ్చితమైనవి. ఈ కవితలో కవిత్వము-సమాజము పట్ల ఇతని దృక్పధం గమనించవచ్చు. కవిత్వమనేది ఎవర్నో ఉద్దరించటానికి కాక జీవన సౌందర్యాలను, అనుభవాలను అక్షరీకరించటానికి అని సూటిగా స్పష్టంగా చెపుతాడు ఈ కవితలో మనకు కావలసిందల్లా! అతను అనుకొంటాడు తన కవితలకు ప్రపంచాన్ని మార్చగలిగే శక్తి ఉందని యుగాంతం వరకూ అవి శ్వాసిస్తూ ఉండగలవని కానీ వాస్తవమేమిటంటే యావత్ ప్రపంచం కూడా మార్పు తేవాలి, కాలాన్ని బంధించాలి అనే కోర్కెతో ఇప్పటికే పొట్టపగిలేట్టు ఉంది మనకు కావలసిందల్లా సబ్బు నీటిబుడగలో ఇంద్రధనసును దర్శించే కళ. -- (All We Need! By Ashish Thakur) మనపూర్వీకులు ఆహార,నిద్రా, మైధునాలను జీవలక్షణాలుగా నిర్వచించారు. ఆ మూడో లక్షణం పరస్పరసమ్మతితో ఉండాలి తప్ప ఏకపక్ష క్రియగా ఉండకూడదన్న చిన్నవిషయాన్ని అద్భుతంగా ఇముడ్చుకొందీ ఈ కవిత. అంతే కాక ఆ క్రియ దేహాత్మల కలయిక అని చెపుతుంది. Sex? నువ్వన్నావూ “నా దేహం చాలా ఆకలితో ఉంది దాన్ని తినాలని ఉంది” అని అలాగే, కలిసి తిందాం. నేనన్నానూ “నా ఆత్మ చాలా దాహంతో ఉంది దాన్ని తాగాలని ఉంది” అని అలాగే, కలిసి తాగుదాం. (Sex? – by Ashish Thakur) కవిచుట్టూ ఉండే సమాజంలో అంతా సౌందర్యమే ఉండదు. ఒక్కోసారి భీతావహ పరిస్థితులు గగుర్పాటు కలిగిస్తాయి. అలాంటప్పుడు కవి నిస్తేజంగా ఉండలేడు. ఆశిష్ ఠాకుర్ కూడా నేడు సమాజంలో స్త్రీలపై జరుగుతున్న క్రూరత్వాలను ఈ కవితలో వర్ణించిన తీరు చూస్తే ఒక విధమైన జలదరింపు కలుగక మానదు. అమ్మాయిలు ధరిస్తున్న దుస్తులవల్లే రేప్ లు జరుగుతున్నాయని వాదించే వారికి గొప్ప సమాధానం ఈ కవిత. ఓ అమ్మాయికి పట్టులాంటి మృధువైన చర్మం అక్కర్లేదట, ఒళ్ళంతా రోమాలు మొలవాలని కోరుకొంటోంది- అంటూ మొదలౌతుంది ఈ కవిత. ఒంటినిండా దుస్తులు వేసుకొన్నా అనాచ్ఛాదితంగా ఉన్న అరచేతులు, పాదాలు మగవారిలో కోర్కెలు రేకెత్తిస్తున్నాయి అనటం, అటువంటి అమ్మాయిని ఒక టెర్రరిస్టుతో పోల్చటం వంటివి-- ఒకరకంగా ఈ కవితను తారాస్థాయికి తీసుకెళ్ళి వదలటమే. ఈ కవితలో గొప్ప శిల్పం, లోతైన పదచిత్రాలు, అద్భుతమైన తర్కం ఉత్తమ స్థాయిలో వ్యక్తీకరింపబడ్డాయి. ఆమె మృధువైన చర్మాన్ని కోరుకోవటం లేదు అనుక్షణం భయపడే ఉడతలా బతికే ఆమె ఓ పేదదేశానికి చెందిన అమ్మాయి సురక్షితంగా ఉండటానికి ఆమెకు ఒంటినిండా రోమాలు కావాలి. ప్రతీచోటా గెట్టోలు, గులాగ్ లు, కాన్సంట్రేషన్ కాంపులు. మారువేషమేసుకొన్న ఆమ్లం మరుగుతూంటుంది వేడి టీ గా ఆమె పరువు ఆమె మౌనం లో ఉంటుంది సగర్వంగా నడవటానికి ఆమె తలదించుకోవాలి. గెంతటం నిషేదింపబడిన జింకపిల్ల ఆమె ఆమెకు స్వేచ్ఛా శృంఖలాలను బహూకరించాయి హైనాలు. అంతే కాదు వీధులనిండా పోస్టర్లు “ఆడ టెర్రరిస్టు కావలెను... ప్రాణాలతో లేదా శవంగానైనా ఆమె అనాచ్చాదిత చేతులపై, నగ్న పాదాలపై కోర్కెలు రేకెత్తించే ప్రేలుడు పదార్ధాలతో తిరుగుతుంది”.. అంటో ------ She doesn’t want smooth skin by Aashish Thakur కవిత్వంలో ఉద్వేగాల్ని పలికించటం చాలా క్లిష్టమైన పని. ఈ కవితచదివినపుడు ఒక ఎడారితనం, నిరీహత, దాహం, రసహీనత వంటి అనేక భావాలు ముప్పిరిగొనుపుతాయి. ఎండిన ఆకులను ఎండిన చేతివేళ్ళుగా వర్ణించటం మొత్తం కవితను ఒక అనార్ధ్రలోకానికి తీసుకుపోతుంది. వేసవి వేసవి ఉంది పిచ్చుకలు లేవు నాలో వేనవేల ఎండిన చేతివేళ్లతో ఓ చెట్టు హృదయం ఒక ఏకాకి శిఖరం నేత్రాలు ఒక ఎండిన చెలమ లోనికి తెరచుకొనే కిటికీలు ఇంకా సూర్యునిచే కాల్చబడిన ఆకాశం ఓ దాహమెత్తిన నుయ్యి చెప్పటానికి ఏమీ లేదు ఉత్త ఎండు కవితలు వానకోసం ఎదురుచూస్తూ (Summer by Ashish Thakur) పై కవిత లానే ఒంటరితనాన్ని, వేదనను ప్రతిభావంతంగా వ్యక్తీకరిస్తుంది ఈ కవిత ..... రాత్రి నీ పేరుని పలకలేని నా హృదయ స్పందనల్లా మౌనంగా ఉందీ రాత్రి నా కళ్ళకు శత్రువైన అద్దంలా మౌనంగా ఉందీ రాత్రి ఆశలకన్నా సుదీర్ఘంగా ఉండే ఒంటరితనాన్ని మోసే అమ్మలాగే ఈ రాత్రి ఏనాడూ నవ్వదు ఓ రాత్రీ! నా స్నేహితునిగా ఉండవా నేను ఇప్పటికే పగలుని కోల్పోయాను. – Night by Ashish Thakur కవిత్వలక్షణాల్ని అనేకమంది కవులు అనేక రకాలుగా తమ కవిత్వంలో పొందుపరచారు. కవిత్వానికి “నిజాయితీ”, “స్పష్టతతో నేలమీదే ఉండటం” అనే లక్షణాలు ఎంత అవసరమో రెండే రెండు అద్భుతపదచిత్రాలలో పట్టిచూపుతాడు ఆశిష్ ఠాకుర్ ఈ కవితలో.. విశ్వం కన్నా పెద్దదైన చిన్న కవిత రెండు పదాల మధ్య దూరం ఓ లక్ష సంవత్సరాల కన్న ఎక్కువ ఉండొచ్చు కానీ గుండెకు గొంతుకు మధ్య ఉండే దూరం కన్నా తక్కువ ఉండాలి ఒక వాక్యం పొడుగులో సముద్రాలు ఇమిడిపోవచ్చు కానీ దాని లోతు మాత్రం పచ్చని గడ్డిపోచ ఎత్తుకన్నా తక్కువుండాలి. ..... A short poem bigger than the universe by Ashish Thakur. తాత్వికత కవిత్వానికి కొత్త అందాలు తెస్తుంది. కొత్తలోతుల్ని తెచ్చిపెడుతుంది. కొత్త అర్ధాల్ని ఇస్తుంది. కానీ ఇదంతా తేటగా అందుతూ ఉండాలి. చదువరికి అర్ధంకానంత అస్పష్టత కవితలోకి చొరబడకూడదు. అందుకు ఒక మార్గం మూర్తపదచిత్రాలను ఎంచుకోవటం. మూర్తపదచిత్రాలతో ఎంతటి అమూర్తభావననైనా కళాత్మకంగా చెప్పటానికి వీలవుతుంది. ఈ క్రింది కవిత ఆ టెక్నిక్ కు చక్కని ఉదాహరణగా నిలుస్తుంది. గదిమూలలు ఖాళీగా ఉంచాలి ఎందుకంటే ఒక గోడ మరోక గోడకు ముద్దులెలా పంపిస్తుందో చూడొచ్చు వాటి అన్యోన్య ప్రేమ వల్లే మన తలలమీద ఇంటి పైకప్పులు నిలిచి ఉన్నాయి. ఖాళీగా ఉంచిన గది మూలలో సాలీడు గూడు కట్టుకోవటానికి వీలవుతుంది మనమందరం ఒకరితో ఒకరం కలపబడి ఉన్నామన్న విషయం ఆ సాలె గూడు గుర్తు చేస్తూంటుంది. గాయపడ్డ ఆశలకు మూలలే ఆశ్రయమిస్తాయి వాళ్ళంటారూ మన హృదయాలలో కూడా మూలల్ని ఖాళీగా ఉంచమని ఎందుకంటే ప్రపంచాన్ని జయించగలిగే ప్రేమకు కూడా ఎదగటానికి కాస్త చోటు కావాలి మొదట్లో ... Corners should be kept empty – by Ashish Thakur ఆశిష్ ఠాకుర్ కవిత్వం గురించి మాట్లాడుతూ, “వైద్యం, వ్యాపారం, ఇంజనీరింగ్ వంటి గొప్ప విద్యలు ప్రాణాల్ని నిలపటానికి అవసరం అయినప్పటికీ, మనం బ్రతికేది మాత్రం కవిత్వం, సౌందర్యం, ప్రేమ, కాల్పనికతల కోసమే” అంటాడు. గొప్ప స్వాప్నికుడు మాత్రమే అనగలిగే మాటలు. అంతే కాదు ఇతని కవిత్వంలో ఈ తత్వం ఒక అంతర్జలలా ప్రవహిస్తూంటుంది. చక్కని అభివ్యక్తి, అపూర్వ కల్పనా చాతుర్యము, ఉత్కృష్టమైన ఇంటిలిజెంట్ ప్లే ఇతని కవిత్వాన్ని మహిమాన్వితం చేస్తాయి, Top Class Poetry గా నిలుపుతాయి. బొల్లోజు బాబా పి.ఎస్. ఇంతగొప్ప కవిత్వం వ్రాస్తున్న శ్రీ ఆశిష్ కుమార్ ఫొటో కానీ, అతని గురించిన సమాచారం కానీ అంతర్జాలంలో ఎంతవెతికినా లభించలేదు. (You may correct me if I am wrong)

Tuesday, May 3, 2016

గాథాసప్తశతి - అనువాదం

ఇదివరలో నేను చేసిన గాథాసప్తశతి అనువాదాలు అన్నీ ఇ.బుక్ రూపంలో ఇక్కడ నుండి డౌన్ లోడ్ చేసుకొనవచ్చును. 
భవదీయుడు 
బొల్లోజు బాబా