Tuesday, April 26, 2016

రూమీ వాక్యాలు


ఈ ప్రాతఃకాల గాలులు ఏవో రహస్యాలు నీతో చెపుతాయట, తిరిగి నిద్రమత్తులోకి జారిపోకు -- రూమీ
నీ చేతిలో కలం, నా హృదయం. సంతోషంగానో, విషాదంగానో నన్నెలా లిఖిస్తావో నీ ఇష్టం – రూమీ
ఈ ప్రపంచంలో ప్రేమను అన్వేషిస్తూ అలసిపోయాను. చివరకు ప్రేమ లోయలో లొంగిపోయి స్వేచ్ఛనొందాను – రూమీ
ఒక దివ్వె గా మారు లేక పడవ లేదూ ఒక నిచ్చెన. ఎవరో ఒకరి ఆత్మ స్వస్థపడటానికి సహాయపడు. నీ ఇంటినుండి ఒక గొర్రెలకాపరిలా బయటపడు -- రూమీ
కలయిక, విడిపోవటాల గురించి చాలా చర్చే జరుగుతున్నది. కానీ, ఏనాడూ వేరుగా లేనిది తిరిగి ఎలా కలవగలదూ? -- రూమీ
బొల్లోజు బాబా
(మరిన్ని కొరకు "రూమీ వాక్యాలు" గ్రూపులో)

Monday, April 25, 2016

రెండు నాల్కల పద్యం


ఆధునిక ప్రపంచానికి
నువ్వెవరో అనవసరం
నువ్వేం మాట్లాడుతున్నావు’ అనేదే
ముఖ్యం
జేజేలు కొడితే మెచ్చుకోళ్లు
డౌన్ డౌన్ అంటే ఇక్కట్లు

నువ్వు కేవలం ఒక సంఖ్యవు అంతే!

*******

ఆధునిక ప్రపంచానికి
నువ్వేం మాట్లాడుతున్నావో అనవసరం
నువ్వెవరో తెలిసితీరాలి
కులం మతం ప్రాంతం తోకలతో

నువ్వు ఉత్త విభజన రేఖవు అంతే!


బొల్లోజు బాబా

Friday, April 22, 2016

రేపు నిన్ను ఎవరో అరెష్టు చేస్తారు

సారంగలో మీనా కందసామి వ్రాసిన ఒక కవితానువాదం

ఆధునిక ప్రపంచంలో నువ్వెవరవో ఎవరికీ అక్కరలేదు.  నువ్వేం చెపుతున్నావన్నదే ముఖ్యం.  ఆ చెప్పేది “వారికి” ఏ మేరకు మేలుచేస్తుందన్న దానిబట్టే నీ మనుగడ, నీ భద్రజీవితం.  ఇదొక అదృశ్య ఆధిపత్య పోరు.
కవిత ఈ లింకులో చదువుకొనగలరు

http://magazine.saarangabooks.com/2016/04/21/రేపు-నిన్ను-ఎవరో-అరెష్టు/



బొల్లోజు బాబా

Monday, April 18, 2016

రూమీ వాక్యాలు

రూమీ వాక్యాలు

నీ హృదయానికి త్రోవ తెలుసు.  ఆ దిశలో పరిగెత్తు  – రూమీ

రోజా పూవు రాలి, శకలాలై, సుగంధమై విస్తరిస్తుంది.  నీవుకూడా ప్రతీ ఇంటికి కిటికీగా మారతావు.  ప్రతీ మైదానంలో ఓ రోజావనం గా మొలకెత్తుతావు. – రూమీ

రాపిడులకే చికాకు పడుతుంటే, నీకు మెఱుగు ఎలా పెట్టేదీ?  – రూమీ

చివరకు మిగిలే సౌందర్యం, హృదయసౌందర్యం మాత్రమే – రూమీ

నీ హృదయం నుంచి నాకు ఒక దారి ఉంది  – రూమీ

ప్రేమికుల ఇళ్ళలో  సంగీతం ఎన్నడూ ఆగిపోదు
గోడలు పాటలతో, నేల నృత్యాలతో చేయబడి ఉంటాయి  – రూమీ

గాయం ద్వారా కాంతి నీలోకి ప్రవేశిస్తుంది   – రూమీ

నన్ను నీలో చూడలేకపోతే నన్నెప్పటికీ చూడలేవు, ఎందుకంటే ఆదినుంచీ నేను నీలోనే ఉన్నాను  – రూమీ

బొల్లోజు బాబా
(మరిన్ని "రూమీ వాక్యాలు" గ్రూపులో")
https://www.facebook.com/groups/1286654614695032/

Friday, April 15, 2016

ఆ తరువాతేం జరిగిందంటే.....

తెల్లని కాంతులీనే కొంగొకటి ఓ ఊరి చెరువుగట్టుపై వాలింది గొప్ప తేజస్సుతో, రాజసంతో ప్రకాశిస్తోన్న దాని చుట్టూ ఊరి కొంగలు చేరాయి. 'ఎక్కడనుంచి వచ్చావు నీవు?' 'హిమాలయాలలోని మానససరోవరం నుంచి' 'మీ ఊరి విశేషాలు చెప్పు' 'సమీపాన రజతకాంతుల కైలాసశిఖరం పవిత్ర జలాలతో నిండిన సరోవరం దేవతలు స్నానించే నెలవు ఒడ్డున కొలువుదీరిన కల్పవృక్షం దివ్యకొలనునిండా స్వర్ణ పద్మాలు, మంచి ముత్యాలు' 'మరి నత్తలు... నత్తలుంటాయా మీ ఊరి చెరువులో' 'నత్తలు అంటే?' 'నత్తలంటే తెలియదా.... హవ్వ...' అంటూ పకపకా నవ్వుకొంటూ ఎగిరిపోయాయి ఊరికొంగలు కొన్నాళ్లకు అమృతజలాలు లభించక నత్తల్నెలా పగలగొట్టుకొని తినాలో తెలియక మానససరోవరపు కొంగ కృశించి కృశించి ఆ చెరువు గట్టునే చచ్చిపోయింది. బొల్లోజు బాబా

Wednesday, April 13, 2016

"మహర్షి అంబేద్కర్" - శ్రీ గుర్రం ధర్మోజీ గారి పుస్తక పరిచయం

డా. బి.ఆర్.అంబేద్కర్ గారి 125 వ జయంతి సందర్భంగా ....
భారతదేశపు రాజకీయ చిత్రాన్ని, సామాజిక వ్యవస్థను ఒక జ్ఞాన సూర్యునిలా ప్రకాశింపచేసిన అజరామరుడు, ప్రాతఃస్మరణీయుడు డా. బి.ఆర్. అంబేద్కర్. అలాంటి మహానుభావుని జీవితచరిత్రను "మహర్షి అంబేద్కర్" అనే పేరుతో గేయకావ్యాన్ని వెలువరించారు ప్రముఖ పద్యకవి శ్రీ గుర్రం ధర్మోజీ గారు.
శ్రీ గుర్రం ధర్మోజీ సంస్కృతాంధ్ర భాషలలో అనేక రచనలు చేసిన ప్రముఖ పద్యకవి. తెలుగులో అనేక ఉదాహరణ కావ్యాలు (ప్రత్యేకమైన చందోరీతి) రచించిన పండితుడు. "మహర్షి అంబేద్కర్" కావ్యంలో అంబేద్కర్ జీవిత విశేషాలతో కూడిన 275 పద్యాలు ఉన్నాయి. ఇవి చక్కని నడకతో, మాత్రా చందస్సులో ఉంటూ అంబేద్కర్ మహాశయుని జీవితంలోని వివిధ అంశాలను గొప్పగా దృశ్యమానం చేస్తాయి.
డా. బి.ఆర్. అంబేద్కర్ జీవితచరిత్రను డా. బోయి భీమన్న, శ్రీ దాసి బసవయ్య, మొదలగు మహాత్తమ పండితులు మనకు వచనంలో అందించారు. ( శ్రీ గుర్రం ధర్మోజీ గారు కూడా ఇదివరలో సంస్కృత శ్లోకాలలో అంబేద్కర్ సుప్రభాతం రచించారు).
"మహర్షి అంబేద్కర్" రచన పాడటానికి లయబద్దంగా, సరళంగా గేయరూపంలో ఉంటుంది. గేయాల్లో కనిపించే చక్కని పదపొహళింపు, లయ, సందర్భోచితంగా పరిమళించే కవిత్వపు సుగంధాలు చకితుల్ని చేస్తాయి. పఠితులను ఆలోచింపచేసి చైతన్య పరుస్తాయి.
డా. బి.ఆర్. అంబేద్కర్ జననాన్ని చిన్న చిన్న పదాలతో వర్ణించే పద్యాలు ఇవి. వీటిలో అంబేద్కర్ ను భారతదేశ జ్ఞాన తిలకంగా, ఒక ఉదయించే సూర్యునిగా అభివర్ణించటం వారు జీవితపర్యంతం నెరపిన సేవకు, తగిన స్థానం కల్పించటంగా అర్ధం చేసుకోవాలి. చిక్కని చీకట్లు చీల్చటం అన్నప్రయోగం భావస్ఫోరకం.
విశాల భారతదేశపు
లలాట ఫలకస్థలాన
చలిత ప్రభాకలితము
జ్వలిత జ్ఞానతిలకము
బానిసత్వ బ్రతుకులందు
చిక్కని చీకట్లు చీల్చ
మహర్లందు మహర్షిగా
అంబేద్కర్ ఉదయించెను.
స్కూల్లో లెక్కల మాస్టారు ఇచ్చిన ఒక లెక్కకు విద్యార్ధులు జవాబు చెప్పలేనప్పుడు, తరగతి గది బయట ఉన్న అంబేద్కర్ దానికి సమాధానం ఇవ్వటానికి ముందుకొచ్చిన సందర్భంలో ధర్మోజీ గారు చెప్పిన ఈ పద్యం లోని పదాల నడక, పోతన 'అడిగెదనని కడువిడుజను' ... పద్యానికేమీ తీసిపోదు.
ఉత్త 'రా'కుమారులట్టులవారలు
ఉత్తరమీయకతత్తరపాటున
బిత్తరపోవుచునిస్సహాయులై
నిరుత్తరులౌచునిలుచుంటే (ఇది గేయ పద్యం, చందో బద్దం కాదు గమనించగలరు)
ఆతను అంటరానివాడు లోనికెట్లా వచ్చెదడని తోటి విద్యార్ధులు అభ్యంతరం పెట్టగా, బాల అంబేద్కర్ మనసులో చెలరేగిన ఆలోచనలు, తగిలిన గాయం ఎలా ఓ గేయంగా మారిందో చూడండి

నేనే? పాపం చేశాననుచు
చిన్నమనస్సునెన్నో ప్రశ్నలు
మెదడును తొలిచే పదునగుబాకులు
నెమ్మనమున ఉమ్మెత్తలగుత్తులు.
మొత్తం పద్యం బరువు అంతా పదునగుబాకులు, (తరువాతకాలంలో జాషువాగారిని గుచ్చిన బాకులే), ఉమ్మెత్తలగుత్తులు అన్న పదాల వద్ద ఉంది. ఆ బాకులు శరీరానికి తగిలినవి కాదు, మెదడుకి తగిలాయట. మనసున ఉమ్మెత్తలగుత్తులు మొలచాయట. ఎంత గొప్ప సందర్భోచిత ప్రయోగాలివి.
ఈ రోజు అసంఖ్యాక దళిత, బహుజన యువత అంబేద్కరిజం తమకు ఆదర్శమని ప్రకటించుకొంటున్నది. ఎందుకు అంటే కారణం ఈ చిన్ని పద్యంలో కనిపిస్తుంది
తనేకదా దళితులకు తలపు
తనేకదా పోరునకు పిలుపు
తనేకదా ఉద్యమపు గెలుపు
గుండెలలో సదా నిలుపు
దళితబహుజనేతరలకు కూడా అంబేద్కర్ ఆదర్శనీయుడే ఎందుకంటే ఈ రోజు ఆయన ఉపన్యాసాలను చదివితే, అంబేద్కర్ యొక్క రాజనీతిజ్ఞత, నిబద్దత, తర్కం, ముక్కుసూటిదనం, పోరాటపటిమ, సహనశీలత వంటి ఉదాత్త లక్షణాలెన్నో ఆశ్చర్యం కలిగించకమానవు. ఒక్క మనిషి ఇన్ని కోణాల్లో, అంతటి వ్యతిరేకతలో తన వ్యక్తిత్వాన్ని, భావజాలాన్ని ఎలా నిలుపుకోగలిగాడా, చివరివరకూ ఎలా కొనసాగించగలిగాడా అని ప్రస్తుతతరమే కాదు భావితరాలు కూడా చేతులుజోడించి నమస్కరించే మూర్తిమత్వం అంబేద్కర్ ది.
అలాంటి అంబేద్కర్ ఉపన్యాసం పై ధర్మోజీ గారు గొప్ప పద్యాలు వ్రాసారు
ఉపన్యాసమన ఉపన్యాసమా?
అంబేద్కరుని ఉపన్యాసము
అద్భుతమైన విన్యాసము
అచ్చెరువొందే ఉపన్యాసము
మాటలు కావవి మంటలు కాని
మాటలు కావవి ఈటెలు కాని
పదములు కావవి పదును కత్తులు
గాధకాదని బాధయెకాని
డా. బి.ఆర్. అంబేద్కర్ బాల్యము, అమెరికా లండన్ లలో ఆయన విద్యాభ్యాసము, మహద్ ఉదంతం, సైమన్ కమిషన్ ఎదుట వాదనలు, రౌండ్ టేబుల్ సమావేశంలో ప్రాతినిధ్యం, బౌద్దమతస్వీకరణ, హిందూకోడ్ తిరస్కరణకు నిరసనగా రాజీనామా, రమాభాయి నిష్క్రమణ, రాజ్యాంగనిర్మాణం, మహాభినిష్క్రమణం వంటి అనేక అంశాలతో "మహర్షి అంబేద్కర్" పుస్తకం ఎంతో ఆసక్తికరంగా ఆ మహాశయుని సంపూర్ణ జీవితాన్ని మనకనుల ముందు నిలుపుతుంది.
డా. బి.ఆర్. అంబేద్కర్ 125 జయంతోత్సవాల సందర్భంగా వెలువరించిన ఈ పుస్తకం ఒక చక్కని స్మరణ, నివాళి.
ప్రతిఒక్కరు చదివి ప్రేరణనొంది, మరో పదిమందికి ఈ పుస్తకాన్ని బహూకరించి వారిలో కూడా ఉత్తేజాన్ని నింపాల్సిన సమయం ఇది.
శ్రీశ్రీ బుద్దమతావలంబసహితం, శ్రీభీమరాయం శుభం
శ్రీశ్రీ జ్ఞానవిధాన భాస్కరసమం శ్రీబాబసాహేబునం
శ్రీ సక్పాలసుతంనమామిసతతంసాంబేద్కరం భాసురం
భీమాబాయిసుతం సదా హితకరం శ్రీబుద్ద ధర్మాశ్రితం ..... అంటూ శ్రీ ధర్మోజి అంబేద్కర్ పై వ్రాసిన సంస్కృత శ్లోకంతో ఈ గేయసంపుటి మొదలై, మరో సంస్కృత మంగళాశాసనంతో ముగుస్తుంది.
*******
రచయిత గురించి
పేరు: గుర్రం ధర్మోజి
రచనలు: శ్రీ అంబేద్కర్ సుప్రభాతం (సంస్కృతం), శ్రీ భీమరాయ ప్రభాత గీతి (గేయం), శ్రీ భీమరాయ ఉదాహరణ కావ్యం, ఆంధ్రకేసరి ఉదాహరణ కావ్యం, క్రీస్తు సుప్రభాతం (సంస్కృతం), అయ్యప్ప సుప్రభాతం (సంస్కృతం), నాన్న (గేయకావ్యం), మహర్షి అంబేద్కర్ (గేయ కావ్యం)
వృత్తి: తెలుగు లెక్చరర్, రాజోలు డిగ్రీ కళాశాల
ఫోన్.నం.9949263267
వెల 10 రూ.
దొరకు చోటు
జి. ధర్మోజీ రావు, తెలుగు లెక్చరర్
ప్రభావతి పబ్లికేషన్స్
రాజోలు, తూ.గో.జిల్లా., ఆంధ్రప్రదేష్.
పి.ఎస్. ఈ పోస్టుకు లైకులు కామెంటులు చేయటం బదులు, వీలయితే ధర్మోజి గారికి ఫోన్ చేసి/మెసేజ్ పెట్టి (9949263267/dharmoji92@gmail.com) అభినందనలు తెలపండి.
తనకాలాన్ని, ఆలోచనల్ని కరిగించి కొన్ని వాక్యాల్ని సృష్టించి సమాజానికి ధారవోసే ఒక కవికి అంతకన్నా మనమేం ఇవ్వగలం!
బొల్లోజు బాబా

Tuesday, April 12, 2016

20. Tonight I Can Write - poem by Pablo Neruda

ఇరవై ప్రేమ కవితలు ఒక విషాద గీతము -- పాబ్లో నెరుడా
20. Tonight I Can Write - poem by Pablo Neruda
ఈ రాత్రి నేను అత్యంత విషాద వాక్యాలను వ్రాయగలను.
“దూరంగా వణుకుతోన్న నీలి నక్షత్రాల ఈ రాత్రి” లాంటివి.
రాత్రి గాలి, ఆకాశంలో సుళ్లుతిరుగుతూ పాడుతూంది.
ఈ రాత్రి నేను అత్యంత విషాద వాక్యాలను వ్రాయగలను.
తనను నేను ప్రేమించాను. ఒక్కోసారి తనుకూడా నన్ను.
ఇలాంటి రాత్రులలోనే నేన్తనని నా చేతుల్తో చుట్టేసి
అనంత ఆకాశం క్రింద పదే పదే ముద్దులాడేవాడిని.
ఆమె నన్ను ప్రేమించింది. ఒకోసారి నేను కూడా తనను.
తదేకంగా చూసే ఆమె విప్పారిన కళ్ళను ప్రేమించకుండా ఎలా ఉండగలను.
ఈ రాత్రి నేను అత్యంత విషాద వాక్యాలను వ్రాయగలను
నాకామె లేదనీ, నేనామెను కోల్పోయానని తెలుసుకొనటానికి
ఆమెలేనితనం వల్ల మరింత చిక్కబడ్డ రాత్రిని వినటానికి
పచ్చికపై రాలే మంచులా పదాలు హృదయంపై కురుస్తున్నాయి.
నా ప్రేమ ఆమెనెందుకు నిలువరించలేకపోయిందనేది కాదు సమస్య
ఈ తారల రాత్రి ఆమె నాతో లేకపోవటమే.
అంతే! అంతకు మించేమీ లేదు. దూరంగా ఎవరో పాడుతున్నారు.
తనను పోగొట్టుకున్నందుకు నా మనసుకు అశాంతి మిగిలింది. అంతే!
నా చూపు ఆమెను వెతుకుతోంది, తనను నా దరి చేర్చటానికై.
నా హృదయం ఆమెకై చూస్తోంది. ఆమె నాతో లేదు.
అదే రాత్రి అవే చెట్లు అదే వెలుతురు
కానీ మేమిరువురమూ అప్పటిలా లేము.
ఇకపై నేనామెను అంతలా ప్రేమించకపోవచ్చు. నిజంగానే.
కానీ ఆమెను నేను ఎంతెలా ప్రేమించానూ?
నా స్వరం గాలిలో తడుముకొంటోంది, ఆమె చెవుల కోసమై.
మరొకరిది. ఆమె మరొకరిది. నేను తనను ముద్దులు పెట్టుకోకముందు లాగానే
తన స్వరం, తన మేని మిసిమి, తన విప్పారిన కళ్లు అన్నీను.
ఇకపై నేనామెను అంతలా ప్రేమించకపోవొచ్చు. అది నిజం. ఏమో ప్రేమించవచ్చేమో!
ప్రేమ క్షణికమే, మరిచిపోవటం సుదీర్గంగా ఉంటుంది.
ఇలాంటి రాత్రులలో ఒకప్పుడు తను నా కౌగిట ఉన్నందుకేనేమో
తనను కోల్పోయింనందుకు నా హృదయంలో అశాంతి.
బహుశా ఇదే తను నాకు చేసే చివరి గాయం.
ఇవే నేనామెకు వ్రాసే ఆఖరి వాక్యాలు.
స్వేచ్ఛానువాదం: బొల్లోజు బాబా

Saturday, April 9, 2016

19. Girl Lithe and Tawny - by Pablo Neruda

ఇరవై ప్రేమ కవితలు ఒక విషాద గీతము -- పాబ్లో నెరుడా

19. Girl Lithe and Tawny - by Pablo Neruda

చలాకీ నల్ల పిల్లా
పండ్లకు రూపాన్ని, గింజలకు నిండుతనాన్ని
సముద్రనాచుకు వంపులను ఇచ్చే సూర్యుడు
నీ దేహంనిండా ఆనందాన్ని, కనులలో కాంతిని
పెదవులపై నీటి దరహాసాలనూ నింపాడు.

నీ నల్లని కురుల పాయలలో నలుపు కోర్కెల సూర్యుడు పెనవేసుకొని ఉన్నాడు.
నీవు సెలయేరుతో క్రీడించినట్లే, సూర్యునితోకూడా ఆటలాడతావు.
నీ కనులు రెండు నల్లని సరోవరాలు.

చలాకీ నల్ల పిల్లా
నీ వైపుకు నన్నాకర్షించేదేమీ లేదు.
ప్రతీదీ నన్ను నీనుంచి దూరం చేసేదే. నీవేదో మిట్టమధ్యాహ్నపు వేళైనట్లు.

నీవు తేనెటీగ అవిశ్రాంత యవ్వనానివి
కెరటాల ఉన్మత్త వినోదానివి. వరి కంకుల దాగిన బలానివి

నీ చలాకీ దేహమంటే నాకిష్టం. నీ సన్నని ప్రవహించే స్వరం అంటే నాకిష్టం.
నా దుఃఖిత హృదయం నిన్ను నిత్యం అన్వేషిస్తూనే ఉంటుంది.

నల్లని సీతాకోకచిలుకా!
వరిచేను సూర్యుడు నీరు సారాయిల్లా నీవు చాలా స్పష్టమైనదానవు.

స్వేచ్ఛానువాదం: బొల్లోజు బాబా (Feb - 2010)