సతీ- సహమరణం - చారిత్రిక పరిశీలన

మధ్యయుగాలలో సమాజం ధర్మశాస్త్రాలకు అనుగుణంగా నడిచేది. శాస్త్రాలు స్త్రీకి సమానస్థానం ఇవ్వలేదు. నేడు కొందరు ఏవో కొన్ని అనుకూలంగా ఉన్న శ్లోకాలు ఉటంకించి స్త్రీ గొప్పగా మనుగడ సాగించింది అని నమ్మించటానికి ప్రయత్నిస్తారు కానీ చారిత్రికంగా స్త్రీ "జీవించే హక్కు" కూడా కలిగి ఉండేది కాదని నిన్నమొన్నటి వరకూ సాగిన సతీసహగమనం లాంటి దురాచారం ద్వారా తెలుస్తుంది.

 

మరణించిన భర్త శవంతో పాటు అతని భార్యను అదే చితిపై దహనం చేయటాన్ని సహమరణం లేదా సహగమనం అని, భర్తమరణించిన కొన్నాళ్ళకు భర్త వాడిన వస్తువులతో పాటు అతని భార్యను కూడా దహనం చేయటాన్ని అనుమరణం అని అంటారు. బ్రాహ్మణ స్త్రీలకు సహమరణమే అర్హమని, అనుమరణం కాదని శాస్త్రాలు చెప్పాయి.

I. కొద్దిగా చరిత్ర

ముస్లిముల రాకతో హిందూ స్త్రీలను కాపాడుకోవటం కోసం సతిదహన ఆచారం వచ్చిందని కొందరు వాదిస్తారు కానీ సతి దురాచారం ముస్లిముల రాకకు కొన్ని వందల సంవత్సరాల ముందునించీ పాటింపబడుతూ ఉంది.

సతిసహగమనం గురించిన మొదటి  చారిత్రిక ఆధారం గ్రీకు చరిత్రకారుల నుంచి లభిస్తుంది. BCE ఒకటో శతాబ్దానికి చెందిన Diodorus Siculus అనే చరిత్రకారుడు Bibliotheca Historica అనే గ్రంథంలో ఉత్తర భారతదేశంలో జరిగిన ఒక సతీసహగమం గురించి ఇలా వర్ణించాడు.

"Ceteus అనే భారతీయ సైనికాధికారి యుద్ధంలో మరణించాడు. అతనికి ఇద్దరు భార్యలు. పెద్దభార్య గర్భవతి కనుక భర్తతో సహమరణించటానికి  సేనాధిపతులు చిన్నభార్యను ఎంపిక చేసారు. దాసిలు ఆమెను కొత్తపెళ్ళికూతురుగా  అలంకరించి తలపై పుష్పకిరీటాన్ని ఉంచారు. ఆమె సద్గుణాలను స్తుతిస్తూ కీర్తనలు పాడారు. ఆమె తన ఆభరణాలను స్నేహితులకు, సేవకులకు ఇచ్చివేసింది. ఆమెసోదరుడు ఆమెను  చితివద్దకు నడిపించుకు వెళ్ళాడు. ఆమె స్వయంగా భర్తపక్కన పడుకోగా చితికి నిప్పుపెట్టారు.   ఆమె  అగ్నికి ఆహుతి అయ్యింది. Diodorus తో సహా కొందరు గ్రీకులు ఇది క్రూరమైన అనాగరిక  ఆచారమని భావించారు"  సతికి సంబంధించి లభించే అత్యంత ప్రాచీన ఆధారం ఇదే. 

సతీసహగమన ఆచారానికి సంబంధించి   మరింత స్పష్టమైన ఆధారాలు గుప్తులకాలం నుండి లభిస్తాయి.   ఇది మొదటగా క్షత్రియులలో మొదలై క్రమేపీ బ్రాహ్మణులకు పిదప సాంస్క్రిటైజేషన్ ప్రక్రియలో భాగంగా ఇతరకులాలకు కూడా విస్తరించింది. 1000 CE నాటికి ఇది సమాజంలో ఒక ఆచారంగా స్థిరపడిందని పురాణాల ద్వారా తెలుస్తుంది.

 

మృతదేహాన్ని అగ్నికి ఆహుతిచేయటం ఆర్యసంస్కృతి. ఋగ్వేదం  దహన సంస్కార ప్రాముఖ్యత చెప్పింది (10.16). వేదకాలంలో  సతిసహగమనం జరిగినట్లు స్పష్టమైన ఆధారాలు లభించవు.    అథర్వణ వేదం లోని 18.3.1 శ్లోకానికి భర్తమృతదేహం సరసన పడుకొన్న స్త్రీకి ఆమె భర్తతో పాటు సద్గతులు ప్రాప్తిస్తాయి అనే అర్ధం చెబుతారు కానీ ఇతర శ్లోకాలతో పోల్చినపుడు అక్కడ సతీసహగమన అర్ధం  పొసగదు. ఇలాంటి వ్యాఖ్యానాలను సతిదహనానికి వేదాల అంగీకారం ఉంది అనేవారు చేసిన కిట్టింపుగా భావించవచ్చు. 

ఇక స్మృతులు,  పురాణేతిహాసాలలో సహమరణం గురించి అనేక ప్రస్తావనలు కనిపిస్తాయి.

*.వైష్ణవ ధర్మశాస్త్రం (విష్ణు స్మృతి) మొదటగా సహగమనం గురించి ప్రస్తావించింది. భర్తకోల్పోయిన స్త్రీలకు సహగమనం ఐచ్ఛికమని చెప్పింది. (25.14)

 
*. భర్త మరణించిన స్త్రీ బ్రహ్మచర్యం ఆచరిస్తే ఆమె మరణానంతరం స్వర్గాన్ని చేరుకొంటుంది. అలా కాక భర్తతో పాటు సహగమిస్తే మనిషిదేహంపై ఎన్ని వెంట్రుకలు ఉంటాయో అన్ని సంవత్సరాలు స్వర్గంలో ఉంటుంది. -- పరాశర స్మృతి 4.29-31

 

*. భర్తతో పాటు సహగమనం చేసిన స్త్రీలు స్వర్గానికి చేరుకొంటారు. -- అగ్నిపురాణం, 222:19-23.

 

*. సహగమనం చేసిన స్త్రీ, భర్త శరీరంపై ఎన్ని వెంట్రుకలు ఉంటాయోఅన్ని సంవత్సరాలు స్వర్గంలో ఉంటుంది. -- గరుడ పురాణం,1.107:29.

*. సతి సహగమనం చేసిన స్త్రీ, తన భర్త బ్రహ్మహత్యాపాతకుడు, కృతఘ్నుడు, పరమ పాపి అయినప్పటికీ అతనిని మోక్షానికి తీసుకువెళుతుంది. స్త్రీలకు ఇదే గొప్ప విమోచనం. -- కూర్మ పురాణం, 2.34:108b-109.

 

*. శ్రీ కృష్ణుని అష్ట భార్యలు సహగమనం ఆచరించినట్లు విష్ణుపురాణం 5:38 చెబుతుంది.

*. భర్తతో పాటు మరణించటం స్త్రీ ధర్మం. ఇది వేదాలలో చెప్పబడింది. పాములు పట్టేవాడు పుట్టలోంచి పాముని బయటకు రప్పించినట్లు సహగమించిన ఆ స్త్రీ మరణించిన భర్తను యమదూతలనుండి విడిపించి స్వర్గానికి తీసుకువెళుతుంది.-- బ్రహ్మ పురాణం 10.75.

*. మహాభారతంలో సూరుని నలుగురు భార్యలు సతీ సహగమనం చేసి స్వర్గంలో భర్తను చేరుకొన్న కథ ఉంది. మహాభారతం, 16.7.24-26

*. మహాభారతంలో మాద్రి సహగమనం ప్రస్తావన ఉంటుంది.

*.  కౌటిల్యుని అర్థశాస్త్రం, మనుధర్మశాస్త్రంలో సహగమనం గురించి లేదు.  పురాణ యుగపు (c300-1400 CE) రచనల్లో సహగమనాన్ని ఒక ఉత్కృష్టమైన చర్యగా ఆకాశానికెత్తటం గమనించవచ్చు.

****

510 CE లో మధ్య ప్రదేష్ లోని ఎరాన్ అనే ప్రాంతంలో గోపరాజ అనే పేరుగల సైన్యాధిపతి జ్ఞాపకార్ధం వేయించిన శాసనం అత్యంత ప్రాచీన మైన సతిశిల (sati stone) గా గుర్తించారు. దీనిలో “ఇతను (గోపరాజ) దేవతలలో శ్రేష్ఠుడైన ఇంద్రునితో సమానంగా స్వర్గానికి చేరాడు. భక్తికలిగిన, అందమైన ఇతని భార్య చిత్తశుద్ధితో చితిపై అగ్నిలో ఇతనితో సహగమనం చేసింది” అని ఉంది. అలాంటి సతిశిలలు దేశవ్యాప్తంగా పద్దెనిమిదో శతాబ్దం వరకూ వేయబడుతూనే ఉన్నాయి.

ఇలాంటి శిలలలో సాధారణంగా గాజులు ధరించిన కుడిచేయి ప్రముఖంగా కనిపిస్తుంది. ఇది సుమంగళత్వానికి సంకేతం.

Al Biruni (973-1048 CE), Ibn Battuta (1304 CE) లాంటి విదేశీ యాత్రికులు సతిదహనాల గురించి తమ రాతలలో వర్ణించారు.

కాకతీయుల పాలనలో జరిగిన సతి ఉదంతాన్ని 1210 CE నిడుబ్రోలు శాసనం చెబుతుంది. విజయనగర సామ్రాజ్యంలో సాగిన సతిదహనాలను Nuniz, Barradas వంటి పోర్చుగీస్ చరిత్రకారులు తమరచనలలో ప్రస్తావించారు.

 

1760 లో ఆనందగజపతి రాజుతో జరిగిన యుద్ధంలో పెద్దాపురం జగపతిరాజు మరణించాడు. అతని భార్య సతీసహగమనం చేసినట్లు మెకంజీ కైఫియ్యతుల ద్వారా తెలుస్తుంది .

II. ముస్లిమ్ పాలనలో సతిదహనం

.

మహమ్మద్ బిన్ తుగ్లక్ (1325–1351) సతి ఆచారాన్ని నిలువరించటానికి చేసిన ప్రయత్నంలో, సతిదహనం చేయాలనుకొన్నవారు తప్పని సరిగా ప్రభుత్వ అనుమతి తీసుకోవాలని చట్టం చేసాడు.

 

అక్బర్ (1556–1605) ఆస్థాన చరిత్రకారుడు అబుల్ ఫజల్ రచించిన అక్బర్ నామ లో సతి గురించి “భర్త చనిపోయిన స్త్రీకి ఇష్టమున్న ఇష్టం లేకపోయిన చితిపై దహనం చేయటం హిందువుల ఆచారం" అని చెప్పబడింది. అక్బర్ ఈ సతి దురాచారాన్ని నిషేదించాడు. ఈ నిషేదాన్ని అమలుపరచటానికి అధికారులను నియమించాడు.

 

ఇతని తరువాత జహంగిర్ కూడా సతి దహనం, ఆడశిశువుల హననం లాంటి దుశ్చర్యలను నిషేదించాడు. కానీ ఇవి ఉత్తర్వులకే పరిమితమైనాయి.

 

షాజహాన్, ఔరంగజేబులు కూడా సతిపట్ల కఠినంగానే వ్యవహరించి, బాలవితంతువులకు విద్యాబుద్ధులు నేర్పమని ఆదేశాలు జారీచేసినా అవి ఈ దురాచారాన్ని శాశ్వతంగా పరిష్కరించలేదు. దీనికి కారణం ఆనాటి హిందూ సమాజం శాస్త్రాల ప్రకారం జీవించటమే ధర్మంగా భావించటం, అన్యమతాల ఆచారాలలో ఎక్కువ జోక్యం కల్పించుకోకూడదు అనే రాజధర్మం కూడా కావొచ్చు.

 

III. బ్రిటిష్ పాలన

“ సతి” ఆచారాన్ని 1787 లో పీష్వా పాలకుల వద్ద రెసిడెంట్ గా ఉన్న C Malet అనే బ్రిటిష్ అధికారి గుర్తించి ఉన్నతాధికారులకు నివేదించాడు. 1788 లో బెనారస్ రెసిడెంట్ Jonathan Dungan, భర్త చనిపోయాడు అనే పుకారును నమ్మి అతని భార్యను బంధువులు బలవంతంగా ఇంట్లో ఉంచి దహనం చేసారనే దారుణమైన విషయాన్ని లార్డ్ కార్న్ వాలిస్ కు తెలియచేసాడు.

 

1789 లో షాహాబాద్ కలక్టర్ M.H. Brooks, తన అధికారాలను ఉపయోగించి సతి ఆచారాన్ని నిలుపుదల చేయించిన ఒక సంఘటనను పై అధికారులకు చెప్పినప్పుడు “నువ్వుచేసిన పని మంచిదే కానీ ఇకపై ఆ ఆచారంలోని అమానవీయతను వాళ్ళు తెలుసుకొనేలా చేయి తప్ప వారిపై బలప్రయోగం చేయకు” అని సలహా ఇచ్చారు.

1805 లో బీహార్ లో పన్నెండేళ్ళ బాలికను బలవంతంగా సతిదహనం చేయిస్తున్నప్పుడు JR Elphinstone, అనే మాజిస్ట్రేట్ అనుమతులకొరకు ఎదురుచూడకుండా తన విచక్షణ అధికారాలతో నిలుపుదల చేయించినట్లు, దానికి ఆ బాలిక ఎంతో సంతోషించినట్లు తెలియచేస్తూ- ఈ దురాచారం పట్ల భవిష్యత్తులో ఎలా వ్యవరించాల్సిందో తదుపరి ఉత్తర్వులు ఇవ్వమని ప్రభుత్వాన్ని అడిగాడు. జావా యుద్ధం, లార్డ్ కార్న్ వాలిస్ మరణం వంటి అనేక కారణాలవల్ల ఈ అంశం చాన్నాళ్ళు మరుగునపడిపోయింది.

సతిదహనాలు దేశవ్యాప్తంగా అనేక చోట్ల జరుగుతున్నట్లు, చాలా సందర్భాలలో సతికి పాల్పడే అమ్మాయికి అధికమోతాదులో మత్తుపదార్ధాలు ఇచ్చి దహనం చేస్తున్నట్లు వస్తున్న రిపోర్టులను ఆధారంగా చేసుకొని 1812 లో ప్రభుత్వం హిందూ పండితులతో చర్చించి, సతిదహన నియంత్రణ కొరకు ఈ క్రింది నియమావళిని ప్రతిపాదించింది -

ఎ. బంధువులు, పండితులు, ఇతరుల వత్తిడి లేదా బలవంతంపై ఆ మహిళ సతిదహనంలో పాల్గొనటం లేదని నిర్ధారించుకోవాలి

బి. సతిదహన సమయంలో ఆ మహిళకు మత్తుపదార్ధాలు ఇవ్వలేదని తేల్చాలి

 

సి. ఆ మహిళకు 16 ఏళ్లకన్న తక్కువ వయసు ఉండరాదు. బహిష్టులో ఉండరాదు. . గర్భవతి అయి ఉండకూడదు.

 

డి. ఈ ఆచారం హిందువులకు మాత్రమే అనుమతించబడింది. ఆ మహిళ కనుక తన పోలీసులకు అయిష్టతను తెలియచేసినచో వెంటనే బలప్రయోగంతో ఆ సతిదహనాన్ని నిలుపుచేయాలి.

 

ఇన్ని చేసినా హిందూ మతాచారాలకు అనుగుణంగా పండితుల సలహాలతో, సతిదహనాలు దేశవ్యాప్తంగా జరగటం బ్రిటిష్ అధికారులను ఆశ్చర్యపరచేది. ఇది ఏ స్థాయిలో జరుగుతుందో అర్ధం చేసుకోవటానికి, 1815 నుంచి బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం ఈ సతిదహనం చేసుకొన్న స్త్రీల పేర్లు, భర్త కులం, వయస్సు, లాంటి వివరాలు సేకరించసాగింది. బెంగాలుకు సంబంధించి 1815-1818 ల మధ్య జరిగిన సహగమనాల సంఖ్యలు ఇలా ఉన్నాయి.

1815 లో 378, 1816 లో 442, 1817 లో 707, 1818 లో 839

1817, 1818 లలో కలరా మరణాలు ఎక్కువగా ఉండటం వలన సతిదహనాల సంఖ్యకూడా ఎక్కువగా నమోదయ్యింది.

మద్రాసు డివిజనుకు సంబంధించి 1816 నాటికి మూడేళ్ళ సతిదహన లెక్కలు ఇవి

గంజాం- 45; విశాఖపట్నం- 6; రాజమండ్రి లో ఇద్దరు బ్రాహ్మలు, ఒక రాజు, ఆరుగురు శూద్రులు; మచిలిపట్నం – 42: గుంటూరు – 14: నెల్లూరు- 12: చిత్తూరు – 13: కుంబకోణం – 18

ఆనాటి ఫ్రెంచి పాలిత యానాంలో 1830లో జరిగిన ఒక సతిదహన ఉదంతాన్ని ప్రముఖ ప్రపంచయాత్రికుడు CPT Laplace, Travel around the world అనే పుస్తకంలో గ్రంథస్థం చేసాడు .

IV. బ్రిటిష్ పార్లమెంటు పేపర్లలో సతిదహనం పై జరిగిన చర్చలు

భారతదేశంలో తన అధికారిక వ్యవహారాలకు సంబంధించి ఈస్ట్ ఇండియా కంపనీ అఫిషియల్ రిపోర్టులను లండన్ లో ఉండే బ్రిటిష్ పార్లమెంటుకు సమర్పించేది. వీటిని పార్లమెంటరీ పేపర్స్ (PP) అంటారు. భారతదేశంలో ఉండే గవర్నర్ జనరల్ బ్రిటిష్ పార్లమెంటు నిర్ణయాలకు లోబడి పనిచేసేవారు.

ఈ పార్లమెంటు పేపర్లలో 1821-30 లమధ్య సతిదహనం గురించి విస్త్రుతమైన చర్చలు జరగాయి. వీటి ద్వారా సతిసహగమన నిషేదం వెనుక ఉండిన ఆనాటి సామాజిక పరిస్థితులను అర్ధం చేసుకోవచ్చును. వాటిలోంచి ఇవి కొన్ని ఉటంకింపులు

1. గవర్నర్ జనరల్ మోయిరా (1812-1829): స్థానిక హిందూ చట్టాలపై విదేశీపాలకులమైన మన ప్రభావం పరిమితమైనది. బ్రిటిష్ అధికారులు సతిదహనం విషయంలో జోక్యం చేసుకోవటంపై జాగ్రత్తగా ఉండాలి ప్రజల మతపరమైన అభిప్రాయాలలో ప్రభుత్వం జోక్యం చేసుకొంటోందనే అభియోగం రాకుండా చూసుకోవాలి (PP 1821:243)

2. లండన్ లో ఉన్న బోర్డ్ ఆఫ్ డైరెక్టర్స్ 1823 లో – సతిదహనం అనే ఆచారానికి బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం అనుమతి ఇవ్వదని, అలా చేసి సతిదహనం అనే క్రియలో భాగస్వామి కావటం తమకు ఇష్టం లేదని, శాసనకర్తలుగానే కాక క్రైస్తవులుగాకూడా అట్టి ఆచారాలను తాము అంగీకరించబోమని అన్నారు. (PP 1824: 45).

3. కలకత్తా నుండి వెలువడే Quarterly friend of India అనే పత్రిక 1822 లో- బ్రిటిష్ పాలకులు హిందూ చట్టాలపై స్వేచ్చానుసారంగా నిర్ణయాలు తీసుకునే శక్తిని కలిగి ఉంటే, అభాగ్యులైన హిందూ విధవలను కనికరంతో కాపాడగలిగే హక్కు ఉండేది” అని వ్యాఖ్యానించింది (PP 1822: 22)

4. సతిదహనానికి ఒక మహిళ తనంతట తాను సిద్ధపడినప్పుడు మనమేం చేయగలం అనే వాదనకు సమాధానంగా, ఇ. వాట్సన్ అనే న్యాయమూర్తి- “ఒక మహిళ సతిదహనానికి సిద్ధపడి తన ఆమోదం తెలిపినప్పటికీ ఆ ఆమోదం చట్టపరంగా పూర్తిగా చెల్లనిది/విలువలేనిది కావాలి. ఆమె కోరికపై ఆమెను చంపేవారు చట్టం ముందు హంతకులుగానే పరిగణింపబడాలి” అన్నాడు. (PP 1821: 99)

5. పై అభిప్రాయాన్ని మరింత విపులంగా Ewer అనే బ్రిటిష్ అధికారి “సతికి సిద్ధపడిన మహిళ స్వచ్చందంగా ఆ పని చేస్తున్నట్లు నమ్మలేమని, అది బలవంతం లేదా ప్రలోభపెట్టటం వలన మాత్రమే జరిగే ప్రక్రియ అని; ఎక్కువశాతం హిందూమహిళలను మానసికంగా ప్రభావితం చేయటం సులభమని; ఆమె స్వచ్చందంగానే దహనానికి సిద్ధపడుతున్నాను అని చెప్పినప్పటికీ ఆమె మాటలు ఆమె నిజమైన భావాలను తెలియజేయవు” అన్నాడు (PP 1821: 227)

6. పార్లమెంటరీ పత్రాలలో పండితులను “నిత్యం ఆకలిగొన్న” వారిగా వర్ణించారు. Ewer అనే బ్రిటిష్ అధికారి ఈ మొత్తం సతిఆచారాన్ని ఇలా చూసాడు-- మొదటి సతిఆచారం జరిగిన కొద్దికాలంలోనే పండితులు దీనిని సరైన రీతిలో నిర్వహించినట్లయితే తమకు మంచి ఆదాయవనరుగా మారుతుందని గుర్తించారు. అప్పటి అత్యంత గౌరవనీయ రచయితలు సతిని శ్రేష్టమైన పుణ్యకార్యంగా, విధవ మరియు ఆమె భర్త ఆత్మలకు అలాగే కుటుంబంలో మిగిలిన ఇతర బంధువులకు మంచి ఫలితాలు కలుగుతాయి అని ప్రోత్సహించారు. ఈ కార్యక్రమం, సంబంధిత పూజావిధానాలు జరిపించటానికి పండితుల హాజరు తప్పనిసరి చేసారు. (PP1821: 231)

7. Council Governor-General అయిన Lord Amherst, ఇలా అన్నాడు- స్త్రీలు చిన్నతనం నుండి ఒక విశ్వాసంతో పెరుగుతారు, అంటే సతీగమనం చేయడానికి ఒప్పుకోవడం ద్వారా వారు తప్పనిసరి కర్తవ్యాన్ని మాత్రమే కాకుండా, తమకూ మంచి పేరు వస్తుందని, తమ కుటుంబం ప్రతిష్ట పెరుగుతుందని భావిస్తారు. సతీగమనం చేయడానికి నిరాకరిస్తే, పిరికితనం, భర్తపట్ల అంకితభావం లేకపోవడం అనే అపవాదును ఎదుర్కోవలసి వస్తుందని భయపడతారు (PP1824:43).

8. ఒక చండాల స్త్రీ సతీదహనానికి అనుమతి కోరగా, ఆమె అతిశూద్ర స్త్రీ అయినప్పటికీ స్థానిక పండితులు ఆమెకు శూద్ర స్త్రీ స్థానాన్ని కల్పించి సతిసహగమనానికి అనుమతించారు (PP1825:42)

9. చేనేత కులస్థులలో భర్తశవంతో పాటు సజీవంగా ఉన్న భార్యను ఖననం చేయటం సతిసహగమన ఆచారం. ఇంతటి అమానవీయ ఆచారాన్ని ఇంకా కొనసాగించటం ఎంతో అభ్యంతరకరంగా ఉందని కౌన్సిల్ వైస్ ప్రెసిడెంట్ అభిప్రాయపడ్డారు (PP1821:179) .

V. ముగింపు

ఆచారాలు, సేవాధర్మం, పాతివ్రత్యం లాంటివి అనాదిగా హిందూ స్త్రీకి ఊపిరాడనివ్వకుండా చేసాయి. సనాతన ధర్మంలో హిందూ స్త్రీ ఎలా జీవించాలి అనే అంశంపై “స్త్రీ ధర్మ పద్దతి” అనే ఒక సంస్కృతగ్రంథం మార్గదర్శనం చేస్తుంది. దీనిలో ఉదయం లేచినదగ్గరనుంని పడుకొనే వరకూ హిందూ స్త్రీ ఎలాంటి విధివిధానాలను (మలమూత్ర విసర్జనాదులతో సహా) పాటిస్తే పతివ్రతగా పేరుతెచ్చుకొంటుందో ఎంతో విపులంగా వర్ణించబడింది.

ఈ గ్రంథంలో భర్తమరణించిన స్త్రీ సహగమనం చేసినట్లయితే లభించే పుణ్యం గురించి అనేక శ్లోకాలలో ఎంతో రసవత్తరంగా చెబుతాడా పండితుడు. ఈ గ్రంథాన్ని 18 వ శతాబ్దంలో త్రయంబకయాజ్వన రచించాడు. దీనినిబట్టి 18 వ శతాబ్దం వరకూ కూడా సతి సహగమనంను పండితులు ఏ రకంగా బతికించుకొంటూ వచ్చారో అర్ధం చేసుకొనవచ్చును. ప్రతి హిందువు ఆచరించాల్సిన ధర్మాలను తెలియచేసే కొల్లూరి కామశాస్త్రి క్రోడీకరించిరాసిన “ధర్మసింధు” అనే గ్రంథంలో వివిధ వర్ణాలవారికి సహగమనాన్ని చేయించే విధి విధానాలు, మంత్రాలు ఉన్నాయి.  

***

బ్రిటిష్ అధికారి విలియం కేరీ 1799 లో మొదటిసారిగ సతీదహనాన్ని చూసి చలించిపోయాడు. జాషువా మార్ష్ మాన్, విలియం వార్డ్ వంటి మిత్రులతో కలిసి ఈ సతి దురాగతాన్ని రూపుమాపటానికి బ్రిటిష్ పార్లమెంటులో తనకు ఉన్న పరిచయాలను ఉపయోగించుకొని ఎంతగానో శ్రమించాడు. సతిని నిషేదించమని కోరుతూ అనేక వ్యాసాలు రాసాడు. వీరితో ఆధునిక భావాలు కలిగిన రాజారామ్మోహన్ రాయ్ చేతులు కలిపాడు. స్వామినారాయణ శాఖ వ్యవస్థాపకుడైన సహజానంద్ స్వామి కూడా సతినిషేదాన్ని సమర్ధించాడు. వీరిపై స్థానిక సనాతన బృందాల నుండి ప్రతిఘటన ఉండేది.

ఎట్టకేలకు తొలి గవర్నర్ జనరల్ లార్డ్ విలియం బెంటింక్ 4, డిశంబరు 1829 న రెగ్యులేషన్ XVII ను జారీ చేసి సతి దహనం చట్టవ్యతిరేక, శిక్షించదగిన నేరంగా ప్రకటించాడు.

దీనిపై సనాతనులనుంచి తీవ్రమైన ప్రతిఘటన వచ్చింది. ప్రధానంగా రాధాకాంత్ దేవ్ స్థాపించిన ధర్మ సభ అనే సంస్థ సతినిషేదాన్ని తీవ్రంగా వ్యతిరేకించింది. (ఇదే సంస్థ 1856 లో వితంతుపునర్వివాహ చట్టాన్ని వ్యతిరేకించింది)

సతిఆచారాన్ని నిషేదించటం అనేది “భారతీయుల ఆచార వ్యవహారాలలో కలగచేసుకోము” అని మూడవ జార్జి చక్రవర్తి ఇచ్చిన హామీకి వ్యతిరేకంగా ఉందని సనాతనులు వాదించారు. బీహార్, బెంగాల్ ఒరిస్సాల నుంచి కొన్ని వేలమంది సంతకాలు చేసిన పిటిషనులు ప్రభుత్వానికి సమర్పించారు. ఈస్ట్ ఇండియా కంపనీ ప్రభుత్వం సతీదహనాన్ని నిషేదించటాన్ని 1830 లో లండన్ ప్రివీ కౌన్సిల్ లో సవాలు చేసారు సనాతనులు.

రాజా రామ్ మోహన్ రాయ్ ఈ సనాతనుల వాదనను ఖండిస్తూ సతిని ఎందుకు నిషేదించాలో కౌంటర్ పిటిషన్ లు పార్లమెంటులో సమర్పించాడు. ఇతను చేసిన పోరాటంవల్ల 1832 లో సతినిషేదానికి సంపూర్ణ ఆమోదం లభించింది.

****

హిందూ ధర్మశాస్త్రాలు స్త్రీ కి సముచిత స్థానం ఇవ్వలేదు. బాల్యవివాహాలు, బహుభార్యత్వం, ఆస్తి హక్కులేకపోవటం, స్వేచ్ఛలేకపోవటం, విడాకులు తీసుకొనే స్వతంత్రత లేకపోవటం లాంటివి కొన్ని ఉదాహరణలు. వీటన్నిటికీ పరాకాష్టలాంటి ఆచారం ఈ సతీదహనం. బహుజనులలో సతీసహగమనం పొందిన స్త్రీలను పేరంటాళ్ళుగా కొలుస్తారు.

ఇవన్నీ సామాజిక రుగ్మతలు. వీటిని భారతీయసమాజం తొలగించుకొనే ప్రతిదశలోనూ సనాతనులు అడ్డుపడ్డారు. ఇవన్నీ మా ఆచారాలు మీరెవరు మార్చటానికి అంటూ తీవ్రంగా ప్రతిఘటించారు. స్త్రీలకు ఆధునిక ప్రజాస్వామిక హక్కులను కల్పించే హిందూకోడ్ బిల్లును పార్లమెంటులో చర్చిస్తున్న సమయంలో డిశంబరు 11, 1949 న వేయిమందికి పైన  సనాతనులు పార్లమెంటును ముట్టడించి ఆ బిల్లు అమలుకాకుండా చూసారు. ఈ రకపు వాదనలు నేడు కూడా వినిపిస్తాయి. ఎవరైనా రేషనల్ గా మాట్లాడితే విశ్వాసాలమీద దాడిగా భావిస్తారు కొందరు.

నిజానికి ఈ పాత విషయాలు ఇప్పుడెందుకు అంతాబాగానే ఉంది కదా అంటూ కొందరు వాదిస్తారు. కానీ మనం నడిచి వచ్చిన దారిని మరచిపోతే, చేసినతప్పులే మరల మరలా చేసే ప్రమాదం ఉంటుంది. గతం ఎంతో అందమైనది అంటూ తిరిగి  అక్కడకే హిందువులను నడిపించాలని; ఆధునిక ప్రజాస్వామిక యుగలక్షణాలైన స్వేచ్ఛ సమానత్వం, సౌభ్రాతృత్వం అనే పునాదులపై నిర్మించుకొన్న రాజ్యాంగం బదులు మనుధర్మశాస్త్రాన్ని అమలుపరచాలని కుట్రలు పన్నుతున్న కాలంలో ఉన్నాం మనం. చరిత్ర అర్ధం కాకపోతే ఏ వర్గాల ఆధిపత్యం తిరిగి నెలకొల్పటానికి ఈ కుట్రలు పన్నుతున్నారో అర్ధం కాదు.

****

సతి దురాచారాన్ని నిషేదించిన ఒక బెంటింగ్, వితంతుపునర్వివాహచట్టాన్ని ప్రవేశపెట్టిన ఒక డల్ హౌసీ, బాల్యవివాహాలను రద్దు చేసిన ఒక లార్డ్ ఇర్విన్, హిందూకోడ్ బిల్ ప్రవేశపెట్టిన ఒక  డా. బి.ఆర్. అంబేద్కర్ లాంటివారు ప్రాతఃస్మరణీయులు.

బొల్లోజు బాబా

రిఫరెన్సులు

1.  Religion and Philosophical Research E-ISSN: 2667-6583 Haziran | June 2020 Volume: 3 - Sayı | Number: 5,  A Brief Historical Background Of Sati Tradition In India, Pn. 45

2. The dharmasastric debate on widow burning, David Brick, Yale University

3. మెకంజీ కైఫియ్యతులు, తూర్పుగోదావరిజిల్లా, బొల్లోజు బాబా

4. Susil Chaudhuri, ‘Sati as Social Institution and the Mughals’, Proceedings of the Indian History Congress, vol. 37 (1976), pp. 218 223.)

5.Calcutta Review 1868, vol 47, pn 221

6. ఫ్రెంచిపాలనలో యానాం-బొల్లోజు బాబా

7. Hindu Pasts, Women, Religion, Histories, Vasudha Dalmia. Chapter: Sati as a Religious Rite: Parliamentary Papers on Widow Immolation

8. https://www.jstor.org/stable/4397528

9. The perfect Wife, Sridharmapaddhati, by I Julia Leslie pn.293

10. The Dharmasastric Debate on Widow-Burning,David Brick, Yale University

11. https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Diodorus_Siculus/19B*.html

డా. అంబేద్కర్ ఎందుకు రాజీనామా చేశారు?

భారతదేశాన్ని లౌకిక, ప్రజాస్వామ్య దేశంగా తీర్చిదిద్దటంలో నెహ్రూ, డా. అంబేద్కర్ లు పరస్పరం సహకరించుకొంటూ పోషించిన పాత్ర అనన్యసామాన్యమైనది. డా. అంబేద్కర్ కు రాజకీయపరంగా నెహ్రూ ఇచ్చిన మద్దతుతో గొప్ప ఆధునిక విలువలు కలిగిన రాజ్యాంగం రూపుదిద్దుకొంది. డా. అంబేద్కర్,పండిత నెహ్రూల సంస్కరణాభిలాషకు హిందూకోడ్ బిల్ అద్దం పడుతుంది. మతవాదులు ఈ బిల్లును తీవ్రంగా అడ్డుకొన్నారు. ఈ మతవాదుల దూకుడుకు నెహ్రూ కూడా రాజకీయంగా కొంత తగ్గవలసి వచ్చింది. 1949 నుంచి దాదాపు రెండేళ్లపాటు పార్లమెంటులో హిందూకోడ్ బిల్లుపై చర్చలు జరిగాయి. కొలిక్కి రాలేదు.

ఈ బిల్లును పార్లమెంటులో డా. రాజేంద్ర ప్రసాద్, శ్యామ్ ప్రసాద్ ముఖర్జి, పట్టాభి సీతారామయ్య పండిత్ గోవింద మాలవ్య, బిహారీలాల్ భార్గవ, దుర్భంగా మహరాజా లాంటి వారు వ్యతిరేకించారు. పార్లమెంటు వెలుపల హిందూ మతగురువులు, ధార్మిక నాయకులు ఈ బిల్లును తీవ్రంగా తూర్పారపట్టారు.

 

వీరందరి వాదన ఒకటే – ఈ బిల్లు హిందూ ధర్మశాస్త్రాలపై ఆధారపడి లేదని, పాశ్చాత్యప్రభావంతో కూడిన చట్టం అని, ఇది మన సంస్కృతిని సంప్రదాయాలను మార్చటానికి ప్రయత్నిస్తున్నదని. వేల సంవత్సరాలుగా కాలపరీక్షకు తట్టుకొని నిలబడ్డ హిందూ సామాజిక ఆచారవ్యవహారాలకు ఈ బిల్లులోని అంశాలు వ్యతిరేకంగా ఉన్నాయని విమర్శించారు. అంతేకాక మతవిషయాలపై పార్లమెంటుకు చట్టాలు చేసే యోగ్యత లేదని మతవాదులు పెద్ద ఎత్తున ఆందోళనలు చేసారు.

ఈ బిల్లుపై చర్చ జరుగుతున్న సందర్భంలో- డిశంబరు 11, 1949 న వెయ్యిమంది సనాతనవాదులు పండిత గోవింద మాలవ్య నాయకత్వంలో పార్లమెంటును ముట్టడించారు. (ఆంధ్రపత్రిక డిశంబరు 13, 1949)

ఈ బిల్లును సెలెక్ట్ కమిటీకి పంపి పునఃపరిశీలన చేయటానికి డిశంబరు 19, 1949 న పార్లమెంటులో జరిగిన ఓటింగులో పదకొండు మంది మాత్రమే బిల్లుకు అనుకూలంగా ఓట్ చేయటాన్ని బట్టి హిందూ కోడ్ బిల్లు ఏ మేరకు సనాతనులనుండి ప్రతిఘటనను ఎదుర్కొందో అర్ధం చేసుకొనవచ్చును. (ఆంధ్రపత్రిక డిశంబరు 20, 1949)

సెలక్ట్ కమిటీ రెండేళ్ళ పాటు పరిశీలించిన అనంతరం కూడా హిందూ కోడ్ బిల్ పార్లమెంటులో ఆమోదం పొందలేదు.

 

హిందూ కోడ్ బిల్ ఆమోదం పొందనందుకు డా. అంబేద్కర్ సెప్టెంబరు 27, 1951 న లా మినిస్టర్ గా రాజీనామా చేసారు. తన రాజీనామా లేఖలో "పార్లమెంటు ప్రస్తుత సమావేశాలలోనే హిందూ న్యాయశాస్త్ర సవరణ బిల్లు నెగ్గవచ్చుననే నమ్మకంతో ఇంతవరకూ పనిచేసానని, ఆ ఉద్దేశంతోనే బిల్లులోనుంచి "వివాహం విడాకులు" భాగాన్ని ప్రత్యేకించటానికి కూడా అంగీకరించానని, ఇప్పుడు ప్రభుత్వము దానిని పూర్తిగా చంపివేసినందున రాజీనామా చేస్తున్నానని" డా. అంబేద్కర్ తెలియచేసారు. (ఈ లేఖలో డా. అంబేద్కర్ ప్రభుత్వ ఇతరవిధానాలతో తాను వ్యతిరేకిస్తున్నట్లు ఎక్కడా చెప్పి ఉండలేదు. - అక్టోబరు 13 1951 ఆంధ్ర పత్రిక)

 

పండిత నెహ్రూ ఈ లేఖకు ఆరోజే జవాబిస్తూ "హిందూ న్యాయసవరణ బిల్లు ఉపసంహరించబడి నందుకు డా. అంబేద్కర్ పొందిన ఆశాభంగాన్ని తాను గుర్తించినట్లూ, అయితే విధీ, పార్లమెంటు నియమాలూ తమకు ప్రతికూలించినట్లు, ఆ బిల్లు నెగ్గనిదే నిజమైన అభివృద్ధి ఉండదు కనుక దానికోసం ఇంకా తాను పాటు పడబోతున్నట్లూ తెలియచేసాడు.

హిందూ మహాసభ, జన సంఘ్, రామ రాజ్య పరిషద్ లాంటి మతవాద పార్టీలు ఈ బిల్లుకు వ్యతిరేకంగా పెద్ద ఎత్తున ఆందోళనలు చేయగా, కాంగ్రెస్ లోని కొందరు మతవాదులు కూడా వారితో జతకలిపారు. కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడైన పట్టాభిసీతారామయ్య “ఈ బిల్లు విషయంలో జాగ్రత్తగా నడవకపోయినట్లయితే వచ్చే ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్ దెబ్బతింటుంది” అని నెహ్రూను హెచ్చరించాడు. ఇలాంటి తీవ్ర ప్రతికూలతల మధ్య బిల్లును ఆమోదింపచేయటం పండిత నెహ్రూ చేతిలో కూడా ఉండకపోవచ్చు. ఈ పరిణామాలు డా.అంబేద్కర్‌ను తీవ్రంగా నిరాశపర్చాయి.

హిందూ కోడ్ బిల్ లో ఏముంది?

హిందూ సమాజంలోని కుటుంబ, వివాహం, వారసత్వం వంటి వ్యక్తిగత చట్టాలను క్రోడీకరించి ప్రవేశపెట్టిన ఒక సమిష్టి చట్టాల సముదాయాన్ని హిందూ కోడ్ బిల్ అంటారు. హిందూకోడ్ బిల్ ఒక విప్లవాత్మక చట్టం. హిందూ కుటుంబం, వివాహం లాంటి అంశాలు ఎలా ఉండాలనేది హిందూ ధర్మ శాస్త్రాలు ఏనాడో నిర్ణయించాయి. కానీ వాటిలో స్త్రీ పురుషుల మధ్య సమానత్వం, స్వేచ్ఛ ఉండదు. లింగ, కుల వివక్షలు ఉంటాయి. వాటిని తొలగించి మానవ సంబంధాలను ఆధునిక భావనలకు అనుగుణంగా నిర్వచించి, హిందూ సమాజాన్ని స్వేచ్ఛ, సమానత్వాలకు సిద్ధం చేయటం హిందూకోడ్ బిల్ ముఖ్య ఉద్దేశం.

ఈ బిల్లును సంప్రదాయ మత వాదులు తీవ్రంగా వ్యతిరేకించారు. హిందూ ధర్మశాస్త్రాలు నిర్ధేశించినట్లు హిందువులు జీవిస్తారని; ధార్మిక విషయాలలో చట్టాలు చేసే హక్కు పార్లమెంటుకు లేదని అంటూ ఆందోళనలు చేసి హిందూ బిల్ ను అడ్డుకొన్నారు.

హిందూ బిల్ లో ప్రతిపాదించిన అంశాలను గమనిస్తే, డా. అంబేద్కర్ ఎంతటి దార్శనికత కలిగిన మనిషో, ధర్మశాస్త్రాల నిర్ధేశించినట్లుగా హిందూ కుటుంబం నడుచుకోవాలి అంటూ మతవాదుల ఎంతటి మూర్ఖపు వాదన చేసారో అర్ధమౌతుంది.

హిందూ కోడ్ బిల్---

1.బాల్యవివాహాలను నిషేదించింది. వివాహవయస్సు నిర్ణయించి, వధూవరుల పరస్పర అంగీకారంతో వివాహం జరగాలని చెప్పింది.

2.కులాంతర, మతాంతర వివాహాలను అనుమతించింది

3.స్త్రీలకు దత్తత తీసుకొనే హక్కు కల్పించింది

4.స్త్రీలకు విడాకులు ఇచ్చే హక్కు కల్పించబడింది. (ఈ క్లాజుకి భారతీయ సమాజం కుప్పకూలిపోతుందని పార్లమెంటులో మతవాదులు గగ్గోలు పెట్టారు)

5.విడాకులు తీసుకొన్న మహిళ జీవన బృతిగా మనొవర్తిపొందే హక్కు కల్పించింది

6.బహుబార్యత్వాన్ని నిషేదించింది

7.కుమార్తెలకు, కుమారులతో సమానంగా తండ్రి ఆస్తిలో హక్కు కల్పించింది. పెద్ద కొడుకుకు మాత్రమే ఆస్తిలో హక్కు కలిగి ఉండే ఆచారాన్ని నిషేదించింది.

8.స్త్రీలు ఆస్తిని కొనుగోలు చేసే హక్కు కల్పించింది

9.తండ్రితో సమానంగా పిల్లలకు తల్లి సహజ సంరక్షకురాలిగా ఉండే హక్కు కల్పించింది

10 స్త్రీలకు సమాన హక్కులు కల్పించబడ్డాయి

పైన చెప్పిన అంశాలన్నీ స్త్రీ స్వేచ్ఛ, సాధికారికతకు సంబంధించిన అంశాలు. భారతదేశం రెండువేల సంవత్సరాలుగా పాటించిన సామాజిక విలువలకు ఇవి పూర్తిగాభిన్నమైనవి, కొత్తవి.

ధర్మశాస్త్రాలలో బాల్య వివాహాలు ఉంటాయి. కులాంతర వివాహాలు చేసుకోరాదు. స్త్రీలకు తండ్రి ఇచ్చిన స్త్రీధనంపై హక్కులు తప్ప మరే విధమైన ఆస్తి హక్కులు లేవు. భర్త దేశాంతరాలు పట్టిపోయినా, నపుంసకుడైనా విడాకులు కోరవచ్చు తప్ప మరే ఇతరకారణాలతో కాదు. మనోవర్తి లేదు. బహుభార్యత్వం ఉంది. పెద్దభార్య పెద్ద కొడుకే ఆస్తికి వారసుడు. స్త్రీపురుషులు సమానులు కాదు. బాల్యంలో తండ్రి, యవ్వనంలో భర్త, ముసలితనంలో కుమారుని సంరక్షణలో ఉండాలని స్త్రీకి స్వాతంత్రం లేదని మనుధర్మశాస్త్రం చెప్పింది.

ధర్మశాస్త్రాలలో చెప్పిన అంశాలు భారతీయ సంస్కృతి అని, వాటిని రాజ్యాంగంలో పొందుపరచాలని మతవాదులు పోరాడారు. ప్రజాస్వామిక లక్షణాలతో ఉన్న హిందూకోడ్ బిల్ ను వ్యతిరేకించారు. బిల్లును పార్లమెంటులో ఓడించారు. లౌకిక ప్రజాస్వామిక విలువలు కలిగిన దేశాన్ని నిర్మించాలని కలలు కన్న డా. అంబేద్కర్ ను తీవ్ర నిరాశకు గురిచేశారు. నిరసనగా డా. అంబేద్కర్ లా మంత్రిగా రాజీనామా చేసారు. స్వతంత్ర భారతదేశంలో ఒక అంశాన్ని విభేదిస్తూ చేసిన మొట్టమొదటి రాజీనామా ఇది.

ముగింపు

ఆ తదనంతరం 1955-56 మధ్య ఈ బిల్లును- the Hindu Marriage Act, Hindu Succession Act, Hindu Minority and Guardianship Act, and Hindu Adoption and Maintenance Act అనే పేర్లతో దఫదఫాలుగా చట్టాలుగా చేయటం జరిగింది. నేడు భారతీయ మహిళ స్వేచ్ఛగా, సాధికారంగా జీవనం సాగిస్తున్నదంటే డా. అంబేద్కర్ రూపొందించిన హిందూ కోడ్ బిల్ మరియు దాన్ని సాకారం చేసిన పండిత నెహ్రూ దృఢ సంకల్పమే కారణం.

****

రాజ్యాంగం ఆర్టికిల్ 44 లో ప్రజలందరకూ ఒకటే వ్యక్తిగత చట్టాలు అమలుకావాలంటే యూనిఫార్మ్ సివిల్ కోడ్ (UCC) తీసుకురావలసి ఉంటుందని రాసుకున్నాం. భారతదేశం వైవిధ్యభరితమైనదని మైనారిటీలకు సంబంధించి వారు కోరుకుంటే UCC లోకి రావచ్చని పండిత నెహ్రూ అప్పట్లో వ్యాఖ్యానించారు.

UCC తీసుకొస్తే ముస్లిములకు ఉండే నాలుగు పెళ్ళిళ్ళు చేసుకోవటం, 16 ఏళ్ళకే వివాహ వయస్సు లాంటి హక్కులను కోల్పోతారు. ట్రిపుల్ తలాక్ హక్కు ఇప్పటికే తొలగించారు. ముస్లిమ్ సమాజాన్ని ఏదో చేసేయ్యాలని హిందుత్వవాదులు UCC తీసుకొస్తామని పదే పదే ప్రకటనలు చేస్తుంటారు.

నిజానికి UCC వల్ల హిందూ సమాజం కూడా గణనీయంగానే ప్రభావితమౌతుంది. హిందూ కోడ్ బిల్ భారతదేశపు హిందువులలో ఉండే భిన్నత్వాన్ని గౌరవిస్తుంది. UCC వస్తే సిక్కులు కృపాణం ధరించటం, కొన్ని చోట్ల గిరిజనులు ప్రత్యేక వివాహ చట్టాలను కలిగి ఉండటం, హిందూ ఉమ్మడికుటుంబం పేరిట పొందే ప్రత్యేక టాక్సు మినహాయింపులు వారసత్వ హక్కులు, గోవా లాంటి ప్రాంతాలలో హిందువులు పొందే కొన్ని ప్రివిలేజస్, ఉత్తరాఖాండ్ లాంటి చోట హిందువులు పాటించే విభిన్నమైన ఆచారాలు లాంటివి కోల్పోవలసి ఉంటుంది.

ఈ అంశాలను దృష్టిలో ఉంచుకొని 2018 లో లా కమిషన్, గొప్ప సాంస్కృతిక వైవిధ్యం కలిగిన భారత దేశంలో UCC సాధ్యంకాదు వాంఛనీయం అసలే కాదు అని రిపోర్ట్ ఇచ్చింది.

బొల్లోజు బాబా

ప్రాచీన గాథలు పుస్తకంపై డా. సుంకర గోపాల్ స్పందన

ఇదే ఆకాశం ,ఇదే నేల మీద వందల ఏళ్ళ క్రితం ఏం జరిగిందో అప్పటి మనుషులు వారి తాలూకా జీవనం ,జీవన సౌందర్యం ఎట్లా ఉండేదో ఊహించుకుంటే భలే ఉంటుంది. బహుశా ఎన్ని సౌకర్యాలు అప్పుడు ఉండకపోవచ్చు.ప్రకృతి ఉంది. నది ఉంది.చంద్రుడు ఉన్నాడు. చుక్కలు ఉన్నాయ్. తాజాతనంతో కూడిన గాలి ఉండవచ్చు. చేలల్లో, వీధుల్లో, నదీతీరాల్లో,ఋతువుల మధ్య ,కొండల మీద, వాళ్ళు ఎలా బతికారో పేరు తెలియని కవులు రికార్డ్ చేశారు. అప్పటి ప్రపంచ సౌందర్యాన్ని భౌతికంగానూ, మానసికంగానూ ఈ ప్రాచీన గాథలు మన హృదయాల్లోకి పంపుతాయి. చదువుతూ చదువుతూ ఉంటే మన ముందు అప్పటి వాతావరణం లీలగా కనిపిస్తుంది. మనల్ని అక్కడికి ప్రయాణింప చేస్తాయి.సంగం కవిత్వం దక్షిణ భారతదేశ సంస్కృతిని ప్రతిబింబించే సాహిత్యమని వేరే చెప్పక్కర్లేదు.హాలుని గాథా సప్తశతి లోని గ్రామీణ ప్రజల సాంఘిక జీవనంతో పాటు , స్త్రీ పురుష సంబంధాలు , ప్రకృతి వర్ణనలు మనల్ని అలోచింపచేస్తూనే, ఆనందింపచేస్తాయి. ఇట్లా వజ్జా లగ్గము ,కువలయ మాల ,సేతుబంధ, అమర శతకం,ఋతు వర్ణనలు ఇంకా మరి కొన్ని వాటితో కలిపి 11 అంశాలను ప్రాచీన గాధ లుగా బొల్లోజు బాబా
అనువాదం చేశారు. అయితే ఇందులో భీముని భాగం అనువాదాలు మూలానికి దగ్గరగా ఉన్నాయనిపిస్తోంది. అనువాదకుడు వాటిని ఎంతవరకు లోపలకి తీసుకున్నాడనేది ,వాటిని చదువుతూ ఉన్నప్పుడు

అర్థం అయిపోతుంది. ఏది ఏమైనప్పటికీ ప్రాచీన గాథలు చదువుతుంటే అద్భుతమైన కవిత్వ అనుభూతి సహృదయ పాఠకుడు పొందగలడు. అట్లాంటి అనుభూతిని నాకు ప్రసారం చేసిన బాబా గారికి హృదయపూర్వక ధన్యవాదాలు. ఈ పుస్తకాన్ని కొని చదవడం ద్వారా మన డబ్బు వృధా కాదు.

 
ముచ్చట గా మూడు అనువాదాలు

నా ఇంటి స్తంభాన్ని ఆనుకొని నిలిచి
"నీ కొడుకు ఎక్కడ "అని అడుగుతున్నావు
వాడు ఎక్కడ ఉన్నాడో నాకు తెలియదు
అతనికి జన్మనిచ్చిన ఈ గర్భం ఒక కొండ గుహ
పులి కొంతకాలం ఇక్కడ నివసించి వెళ్ళిపోయింది
ఎక్కడో ఏదో యుద్ధ భూమిలో అతను నీకు దొరుకుతాడు
(పురనానూరు-86)

ఊరి పెద్ద కూతురు చాలా అందగత్తె
ఊరిలోని మగాళ్ళందర్నీ
దేవతలుగా మార్చేసింది
ఎవరు రెప్పలు మూయరు
ఆమెను చూస్తున్నప్పుడు( గాథా సప్తశతి)

ఓ వేటగాడా
ఒక బాణం సరిపోతుంది కదా
ఎందుకు పొదిలోంచి మరొకటి తీస్తున్నావు
మా ఇరు దేహాలలో ఉండేది ఒకే ప్రాణం (వజ్జా లగ్గము)

డా. సుంకర గోపాల్

ఈ దేశానికి నెహ్రూ తప్పించిన ఉపద్రవం

ఈ రోజు భారతదేశం ఎదుర్కొంటున్న పేదరికానికి, మతకలహాలకు, చైనా సమస్యకు, రాజ్యాంగసమస్యకు, ఒకప్పటి దేశవిభజనకు ఒకటేమిటి సకల అవస్థలకు జవహర్ లాల్ నెహ్రూయే కారణమని హిందుత్వవాదులు తమ ప్రచారయంత్రాంగంతో హోరెత్తిస్తారు. మరణించి 60 ఏళ్ళవుతున్నా నేటికీ నెహ్రూని భారతదేశానికి పట్టిన ఒక అరిష్టంగా, ఈ దేశాన్ని సర్వనాశనం చేసిన ఒక చారిత్రిక ద్రోహిగా చిత్రీకరించటం జరుగుతోంది. కొందరైతే మరీ చిత్రంగా నెహ్రూ పూర్వీకులు ముస్లిమ్ మూలాలు కలిగి ఉన్నారని (కలిగిఉండటం ఏదో నేరంలా) అబద్దాలు ప్రచారం చేసారు.

నెహ్రూ ప్రధానమంత్రిగా నివసించిన భవనంలో ఆయన మరణానంతరం1966 లో Nehru Memorial Museum and Library ని స్థాపించారు. దీని పేరుమార్చబడి నెహ్రూ ఉనికి నేడు నామమాత్రంగా మిగిలింది. నెహ్రూ పాఠాలు క్రమేపీ పాఠ్యపుస్తకాలనుండి తొలగించబడుతున్నాయి. 75 వ భారత స్వాతంత్రదినోత్సవ వేడుకలను పురస్కరించుకొని Indian Council for Historical Research వారు ప్రచురించిన ఒక పోస్టర్ లో నెహ్రూ చిత్రం లేదు. జైలుశిక్షరద్దుచేయమని బ్రిటిష్ వారిని క్షమాపణ అడిగిన చరిత్ర కలిగిన సావార్కర్ చిత్రం ఉంది. ముప్పై ఏళ్లపాటు బ్రిటిష్ వారితో పోరాడి, తొమ్మిదేళ్ళు జైళ్లలో మగ్గిన జవహర్ లాల్ నెహ్రూ పాత్ర ఈ దేశస్వాతంత్రోద్యమంలో గాంధిసరసన నిలుపదగినది.

ఎందుకు ఇంతవిషప్రచారం అంటే, భారతప్రజల సామూహిక చేతనలోంచి నెహ్రూ జ్ఞాపకాలను తుడిచివేయటమే లక్ష్యం. ఎందుకు తుడిచివేయాలి అనే ప్రశ్నకు ఒకే ఒక సమాధానం – ఈ దేశాన్ని హిందూ రాష్ట్రంగా కాక లౌకిక, ప్రజాస్వామిక దేశంగా తీర్చిదిద్దినందుకు.

****

స్వాతంత్రోద్యమంలో నెహ్రూ జైళ్ళలో ఉన్నప్పుడు “Glimpses of World History, Discovery of India లాంటి గొప్ప చారిత్రిక విశ్లేషణాత్మక రచనలు చేసాడు. ఈ రచనలు శాస్త్రీయ దృక్ఫథంతో, సమాజంపట్ల ఆధునిక అవగాహనతో సాగుతాయి. స్వతంత్ర్య భారతదేశాన్ని నిర్మించటంలో నెహ్రూ పోషించిన పాత్రకు ఈ అవగాహనే ఆధారం.

ఐదువేల సంవత్సరాలక్రితపు సింధులోయనాగరికతనుండి మొదలుపెడితే, ఆర్యులు, ఇరానియన్ లు, గ్రీకులు పార్తియన్ లు, సింథియన్ లు, హూణులు, అరబ్బులు, టర్కులు, క్రిష్టియన్ లు, జొరాష్ట్రియన్ లు , మొఘలులు ఎందరో భారతదేశంలో ప్రవేశించి తమదైన ముద్రను భారతీయ సంస్కృతిపై వేసారు. శతాబ్దాలపాటు సాగిన విదేశీ వాణిజ్యం, వలసలు, పరస్పరకలయికల ద్వారా భిన్న ఆచారాలను, సంస్కృతులను స్వీకరించటం, అనుకరించటం, తనలో కలుపుకోవటం ద్వారా భారతదేశ ఆత్మ భిన్నత్వానికి ప్రతీకగా నిలిచిందని నెహ్రూ విశ్వసించాడు. వేదఋషులు, బుద్ధుడు, అశోకుడు, అల్లావుద్దిన్ ఖిల్జి, అమీర్ ఖుస్రో అక్బర్, వివేకానందుడు, గాంధి లాంటి వారి ఆలోచనలు భారతీయ సాంస్కృతిక వైవిధ్యాన్ని తీర్చిదిద్దాయని నెహ్రూ భావించాడు.

***

"జవహర్ లాల్ నెహ్రూ నా వారసుడు. రాజాజి కాదు, వల్లభాయ్ పటేలు కాదు. నేను వెళిపోయాకా నా ఆదర్శాలను కొనసాగించే వ్యక్తి నెహ్రూ అని నమ్ముతాను" అని గాంధీ 1942 నుంచే చెప్పసాగాడు. గాంధీ భావజాలాన్ని నెహ్రూ అంది పుచ్చుకొన్నాడు. వీళ్ళిద్దరి ఆలోచనలను “గాంధి-నెహ్రూ మోటిఫ్” గా నేడు చరిత్ర కారులు గుర్తిస్తున్నారు. ఈ గాంధి-నెహ్రూ మోటిఫ్ లో ప్రచలితమయ్యే సార్వభౌమాధికారం, ప్రజాస్వామ్యం, లౌకిక వాదం, పేదలపట్ల పక్షపాతం, శాస్త్రీయ దృక్ఫథం అనే విలువలు భారతీయ ఆత్మగా చెప్పబడ్డాయి. పై విలువల ఆధారంగా నెహ్రూ స్వతంత్ర భారతదేశాన్ని తీర్చిదిద్దాడు.

****

దేశవిభజన ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద మానవ విస్థాపనం. ఐదు లక్షల మంది చనిపోయారు. మిలియన్ల కొద్దిప్రజలు నిరాశ్రయులయ్యారు. ఆధునిక భారతదేశం ఎదుర్కొన్న మొదటి సంక్షోభం ఇదే. దేశవ్యాప్తంగా ఎక్కడచూసినా మతకల్లోలాలు. దేశానికి పెద్దదిక్కు అయిన మహాత్మాగాంధి మతోన్మాదానికి బలి అయ్యారు.

విభజిత భారతదేశాన్ని లౌకిక, ప్రజాస్వామిక విలువలపై నిర్మించాలని సంకల్పించిన గాంధి-నెహ్రు మోటిఫ్ పరీక్షకు పెట్టబడిన కాలం అది. హిందూమత ప్రాతిపదికన దేశనిర్మాణం జరగాలని పెద్ద ఎత్తున అల్లర్లు చుట్టుముట్టాయి. ఇంటిరిమ్ ప్రధానిగా ఉన్న నెహ్రూ, ఆనాటి డిప్యూటి ప్రధాని హోమ్ మంత్రిగా ఉన్న వల్లభాయ్ పటేల్ మద్దతుతో ఆర్.ఎస్.ఎస్. సంస్థను నిషేదించి సుమారు 25 వేలమంది దాని కార్యకర్తలను బందీ చేయించాడు.

ఇలాంటి దశలో ప్రజలందరకీ ఓటుహక్కుతో సార్వత్రిక ఎన్నికలకు సిద్ధపడటం నెహ్రూ తీసుకొన్న అతిపెద్ద సాహసోపేతనిర్ణయం. ఈ రోజు భారతదేశం గొప్ప ప్రజాస్వామ్య దేశం అని పిలవబడుతుందంటే ఆనాడు నెహ్రూ వేసిన పునాదే కారణం.

1951 ఎన్నికలు - భారతదేశం మతప్రాతిపదికన హిందూరాష్ట్రంగా ఉండాలా లేక లౌకిక, ప్రజాస్వామ్య దేశంలా ఉండాలా అనే రెండు నిర్ణయాలమధ్య జరిగిన రిఫరెండంగా భావించవచ్చు.

హిందూ రాష్ట్రంగా దేశాన్ని తీర్చిదిద్దాలని కోరుకొన్న హిందూ మహాసభ, జన సంఘ్, రామ రాజ్య పరిషద్ పార్టీలు 6 శాతం ఓట్లతో 489 సీట్లలో10 లోక్ సభ స్థానాలను పొందగా భారతదేశాన్ని ప్రజాస్వామ్య, సెక్యులర్ దేశంగా తీర్చిదిద్దుతామనే హామీతో ఎన్నికల బరిలో దిగిన నెహ్రూ నేత్రుత్వంలోని కాంగ్రెస్ 364 సీట్లు దక్కించుకొంది. ఇది ఆనాటి ప్రజల విజ్ఞత. వారు ఈ దేశం లౌకిక ప్రజాస్వామిక దేశంగా ఉండాలని కోరుకొన్నారు. నిజానికి చారిత్రికంగా అదే భారతదేశ ఆత్మ.

****

మతవాదులనుండి భారతదేశం ఎదుర్కోబోతున్న ప్రమాదాలను నెహ్రూ ఆనాడే గుర్తించాడు. ఆర్ ఎస్ ఎస్ పై విధించిన నిషేదాన్ని రెండేళ్ళ తరువాత తొలగించినపుడు “ఆర్ ఎస్ ఎస్ సంస్థ ఫాసిజ లక్షణాలను కలిగి ఉంటుంది, దాని కదలికలపై నిఘా పెట్టండి” అని నెహ్రూ వివిధ ముఖ్యమంత్రులను కోరాడు.

"భారతీయజనసంఘ్, మతం, సంస్కృతి పేరుతో ప్రజల మధ్య విషాన్ని, ద్వేషాన్ని వ్యాపింపచేస్తుంది" అని తన ఎన్నికల ప్రచారంలో విమర్శించాడు.

1952 ఎన్నికలలో విజయం సాధించాకా నెహ్రూ ప్రొవిన్షియల్ కాంగ్రెస్ కమిటీలకు రాసిన ఒక ఉత్తరంలో “ఈ ఎన్నికలలో మతతత్వ శక్తులతో మనం నేరుగా కలబడి విజయం సాధించటం గొప్ప విషయం. కానీ ఈ విజయం సంపూర్ణం కాదు. మతతత్వ శక్తుల పట్ల మనం మరింత అప్రమత్తతతో ఉండాలి” అని హెచ్చరించాడు.

“మతం ఆధారంగా ఎవరైనా మరొక వ్యక్తిపై చేయి ఎత్తితే, ప్రభుత్వం వద్ద ఉన్న అన్ని వనరులను అతనిపై ఉపయోగించి అతన్ని నిలువరిస్తాం” అంటూ 1951 లో మహాత్మగాంధి జయంతి రోజున చేసిన ప్రసంగంలో అన్నాడు.

మతతత్వ శక్తులపట్ల నెహ్రూ అంచనాలు వాటిని నిలువరించిన విధానం పై మాటల ద్వారా అర్ధం చేసుకొనవచ్చు.

****

భారతదేశంలో ఉన్న భిన్న భాషలు, సంస్కృతులు, మతాలు, సామాజిక ఆర్ధిక స్థితిగతులు అన్నీ మనుగడసాగించాలంటే స్వేచ్ఛాయుత పరిస్థితులల్లో ప్రజాస్వామ్యం ఉండాలని నెహ్రూ అభిప్రాయపడ్డాడు. దాదాపు ఇదే భావనను సమకాలీనంగా "మతతత్వ ఫాసిజం వల్ల భారత ప్రజాస్వామ్యానికి ముప్పు వాటిల్లనుంది" అని అమర్త్యసేన్ అంటారు.

దేశం యొక్క సార్వభౌమత్వం ఆ దేశం ఆర్ధికంగా నిలదొక్కుకున్నప్పుడే సిద్ధిస్తుంది అని నమ్మిన నెహ్రూ అనేక పబ్లిక్ రంగ సంస్థలను స్థాపించి పారిశ్రామికీకరణకు; పెద్దపెద్ద ఆనకట్టలను నిర్మించి వ్యవసాయాభివృద్ధికి; వివిధ ఉన్నత విద్యా సంస్థలను నెలకొల్పి విద్యాభివృద్ధికి; అనేక పరిశోధనా సంస్థలను స్థాపించి శాస్త్ర సాంకేతిక ప్రగతికి బాటలు వేసాడు. సాహిత్య అకాడెమి, లలిత కళా అకాడమీ, సంగీత్ నాటక్ అకాడమీలు స్థాపించి సాంస్కృతిక పరిరక్షణ చేసాడు. ఇవన్నీ ఆధునిక భారతదేశపు పునాదులు.

ముగింపు

1. నెహ్రూ పాలనని మతాన్ని వేరు చేసాడు. భిన్నత్వాన్ని అంగీకరించి ప్రజలందరూ ఒకరిని ఒకరు గౌరవించుకొంటూ, కలుపుకొనిపోతూ కలిసిమెలసి జీవించాలని ఆకాంక్షించాడు. ఇది మతవాదులకు నచ్చలేదు. మెజారిటేరియన్ మతంగా హిందూమతం ఇతరులపై ఆధిపత్యం సాగించాలని వారు ఆశించారు. దీనికి నెహ్రూ తనజీవితకాలంలో అనుమతించలేదు.

2. దేశవిభజన విషయంలో నెహ్రూ తొందరపడ్డాడని మతవాదులు ఆరోపిస్తారు. దేశవిభజన ఆనాటికి ఒక చారిత్రిక ఆవశ్యకత. జిన్నా నాయకత్వంలోని ముస్లిమ్ లీగ్ పాకిస్తాన్ ఏర్పాటుపై గట్టిగా పట్టుబట్టింది. “డైరెక్ట్ యాక్షన్” కు పిలుపునిచ్చింది.

ఇలాంటి సందర్భంలో దేశవిభజన నిలుపుచేసే శక్తి నెహ్రూకి కానీ గాంధీకి కానీ లేకుండాపోయింది.

మతకల్లోలాలలో చెలరేగిన హింస తన ప్రాణాలకు ప్రమాదం కలిగించే నేపథ్యంలో కూడా - నెహ్రూ వీధుల్లో తిరుగుతూ ఇరుపక్షాలను సర్ది చెప్పేందుకు యత్నించాడు. బీహార్‌లో ఒక సందర్భంలో, "నేను హిందూ-ముస్లిం అల్లర్ల మధ్యదారిలో నిలబడి ఉన్నాను. ఇరుపక్షాలకు చెందినవారు ఒకరిపై ఒకరు దాడి చేయాలనుకుంటే, అది నా శవం మీదుగా చేయాలి" అని నెహ్రూ అన్నాడు. నెహ్రూ ఆ మాటలు పలికినప్పుడు, ఆయనను ఉన్నత వర్గానికి చెందిన ఒక విలాసవంతులైన వ్యక్తిగా చిత్రించే ధోరణికి భిన్నంగా అనిపిస్తుంది.

విభజనానంతర దేశాన్ని రాజకీయంగా స్థిరపరచటం, శాంతిని పునరుద్దరించటం, ప్రగతి పథంలో నడిపించటం లాంటి కీలక అంశాలలో నెహ్రూ పాత్ర చాలా విలువైనది.

3. జవహర్ లాల్ నెహ్రూ పండితుడు. చరిత్రను, ప్రపంచ గమనాన్ని అర్ధం చేసుకొన్న పండితుడు. మానవజాతి పరిణామక్రమంలో మతం ఆదిమ లక్షణంఅని, స్వేచ్ఛ, సమానత్వం ఆధునిక లక్షణాలని ఎరుక కలిగినవాడు. భారతదేశ వైవిధ్యం, బహుళతపై అవగాహన కలిగినవాడు. స్వతంత్రభారతదేశాన్ని లౌకిక, ప్రజాస్వామిక దేశంగా మలచాడు.

గాంధీ హత్యద్వారా అల్లకల్లోలం సృష్టించి, నెహ్రూను ఒంటరిని చేసి దేశాన్ని హిందూరాష్ట్రంగా చేసెయ్యాలని ఆశించిన మతతత్వ శక్తులను శాయశక్తులా ఎదుర్కొన్నాడు. హిందూ రాష్ట్ర ఏర్పాటును అడ్డుకొన్నాడు. ఇది మతవాదులకు నచ్చలేదు. నెహ్రూ పై హిందుత్వవాదుల ద్వేషానికి మూలాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి.

4. సోమనాథ్ ఆలయం, అయోధ్య లాంటి హిందూ ఆలయాలను పునర్నిర్మించటంలో నెహ్రూ అలసత్వం ప్రదర్శించాడనే మరొక విమర్శ చేస్తారు. ప్రభుత్వానికి మతానికి సంబంధం ఉండకూడదనేది నెహ్రూ ఆలోచన. అంతే కాక చారిత్రిక దాడులలో జీర్ణమైన ఆలయాలజోలికి పోవటం ”గాయాలను” పెద్దవిచేసుకోవటమే అనే భావన కూడా ఉండొచ్చు.

5. నెహ్రూ మిశ్రమ ఆర్ధిక విధానాలను విమర్శిస్తారు కానీ భారతదేశం ఆర్ధికంగా, సామాజికంగా పరిపుష్టి చెందటంలో మిశ్రమ ఆర్ధిక విధానాలే కారణం. ఈనాడు పబ్లిక్ రంగ సంస్థలు, విమానాశ్రయాలు, గనులు, పోర్టులు, అడవులు, టెలికామ్, ఇన్సూరెన్స్ లాంటి ప్రజల ఆస్తులు విక్రయానికి గురవుతూ, ఎవరి జేబులు నిండుతున్నాయో ఆలోచిస్తే నెహ్రూ ఆర్ధికవిధానం ప్రజలకు ఏ మేరకు మేలు చేసిందో అర్ధమౌతుంది.

6. నేటి హిందుత్వ వాదులు నెహ్రూ కి ప్రత్యామ్నాయంగా పటేల్ ని సావార్కర్ ని ప్రతిష్టిస్తున్నారు. గాంధి, నెహ్రూ, పటేల్ లు దేశభక్తులు. దేశ సమగ్రత కోరుకొన్నారు. ముగ్గురూ సమన్వయంతో దేశాభ్యున్నతికొరకు కలిసి పనిచేసారు. గాంధి 1948 లో, పటేల్ 1950 లో మరణించటంతో నెహ్రూ ఒంటరి అయిపోయాడు. ఇక భారతదేశ చరిత్రలో వీరసావార్కర్ పాత్ర వివాదాస్పదమైనది ఇతను నేడు సర్వత్రా నడుస్తున్న హిందుత్వ ఐడియాలజీకి ఆద్యుడుగా చెప్పుకోవచ్చు. ఇది విభజన, ద్వేషం నింపుకొన్న మార్గం. గాంధి- నెహ్రూ- పటేల్ ల మధ్య ఇమడనిది.

1951 ఎన్నికలలో నెహ్రూకు 75% స్పష్టమైన ప్రాతినిధ్యం ఇచ్చారు ప్రజలు. డా.అంబేద్కర్ సహాయంతో జవహర్ లాల్ నెహ్రూ స్వతంత్ర్య భారతావనికి గొప్ప రాజ్యాంగాన్ని ఏర్పరచి, లౌకిక, ప్రజాస్వామిక దేశంగా తీర్చిదిద్దారు. నేడు కొందరు నెహ్రూ పేరును భవనాలకు సంస్థలకు తొలగిస్తూ, అతనిపై అబద్దాలు కట్టుకథలు ప్రచారం చేస్తున్నారు. వాటి వెనుక ఉద్దేశం ఒకటే, మెజారిటేరియన్ వాదాన్ని ఒప్పుకోలేదన్న కోపం. ఎందుకు ఒప్పుకోలేదో ఏనాటికైనా సత్యం అందరూ తెలుసుకొంటారు. ఈ దేశానికి నెహ్రూ తప్పించిన ఉపద్రవాన్ని గుర్తుచేసుకొంటారు.

బొల్లోజు బాబా

ప్రాచీన గాథలు- అనువాద కవిత్వం

ప్రాచీన గాథలు.

ప్రాచీన గాథలు పుస్తకం కావలసిన వారు 7989546568 నంబరు లేదా chaayabooks com వెబ్సైట్ వద్ద పొందవచ్చును.

పేజీలు 254, ఆఫర్ ధర 250/- రూపాయలు, ఫ్రీ షిప్పింగ్.

అమజాన్ లో లభించు లింకు

https://www.amazon.in/dp/8198229310

బొల్లోజు బాబా

ప్రార్థనా మందిరాల వివాదం: చట్టం, సమాజం, సమతుల్య దృక్పథం

ఇటీవలి కాలంలో మసీదులు, దర్గాలు, చర్చిల కింద శివలింగాలు ఉన్నాయని, వాటిని తవ్వి బయటపెట్టాలని, హిందువులకు ఆ ప్రదేశాల్లో పూజలు చేసుకోవటానికి అనుమతులు ఇవ్వాలని డిమాండ్ చేసే వాదనలు పెరుగుతున్నాయి. ఈ వాదనలు సాధారణంగా మతసామరస్యాన్ని దెబ్బతీసేలా ఉండటం గమనార్హం.

ఈ రకమైన ప్రచారాల వెనుక అసలైన ఉద్దేశాలు ఏమిటి?

మతసామరస్యానికి చెక్ పెట్టడం: దేశంలో ఇప్పటికే మెరుగులేని స్థితిలో ఉన్న మతసామరస్యాన్ని పూర్తిగా చెరిపేయడం.

ప్రజల దృష్టిని మళ్లించడం: అసలు చర్చించాల్సిన ముఖ్యమైన ఆర్థిక, సామాజిక సమస్యలపై ప్రజల దృష్టిని మరల్చి, నిరర్థకమైన వాదనలపై దృష్టి పెట్టించడం.

రాజకీయ లబ్ధి: మెజారిటీ మతాన్ని దేశపు అధికారిక మతంగా తీర్చిదిద్దాలని ప్రయత్నించడం.

చట్టం ఏమంటుంది?

1991లో భారతదేశ పార్లమెంట్ ప్రవేశపెట్టిన Places of Worship Act ప్రకారం,

1947, ఆగస్టు 15 నాటికి ఏ ప్రార్థనా స్థలం ఏ మతానికి చెందుతుందో, అది ఆ మతానికి మాత్రమే చెందుతుంది.

ఈ చట్టం ప్రకారం, ఎటువంటి ప్రార్థనా స్థలాన్నీ ఇతర మతాలకు మార్చడం నిషిద్ధం.

నిబంధనలు ఉల్లంఘించిన వారికి కఠినమైన శిక్షలు ఉంటాయి.

చట్టం రామజన్మభూమి వివాదానికి మినహాయింపు ఇచ్చింది, కానీ దేశంలోని ఇతర అన్ని ప్రార్థనా స్థలాలకు ఈ చట్టం వర్తిస్తుంది.

చట్టాన్ని దాటి బయటకు వెళ్తున్న ప్రస్తుత పరిస్థితి

నేడు కొన్ని వర్గాలు చట్టాన్ని అవమానిస్తూ ఇతర మతాలకు సంబంధించిన ప్రార్థనాలయాలను హిందూ మతంలోకి మార్చాలని కోర్టుల్లో పిటిషన్లు వేస్తున్నాయి. ఈ చర్యలు సమాజంలో విభజన, ద్వేషాన్ని పెంచడం తప్ప మరేమీ చేయవు.

ఈ తవ్వకాల పరిణామాలు

మన దేశం గొప్ప వైవిధ్యానికి నిలయం. మతం, సంస్కృతి, సంప్రదాయాలలోనూ ఈ వైవిధ్యం ప్రస్ఫుటమవుతుంది.

చరిత్రపరమైన సమస్య: తవ్వకాల్లో హిందూ మతానికి సంబంధించిన వస్తువులు మాత్రమే బయటపడతాయనే నమ్మకానికి ఆధారాలు లేవు.

సామాజిక విబేధం: ఇటువంటి చర్యలు వివిధ మతాల మధ్య విభేదాలను మరింతగా పెంచుతాయి.

సంస్కృతికి వ్యతిరేకం: వైవిధ్యానికి మించిన విలువ మనకు లేదు. మన దేశ సౌందర్యం ఈ వైవిధ్యంతోనే నిలబడింది.

మనకు కావాల్సినది ఏమిటి?

అన్ని మతాలకు సమానమైన గౌరవం, సమాన హక్కులు కల్పించడమే భారత రాజ్యాంగం మూలసిద్ధాంతం.

మతసామరస్యం: ప్రతి మతాన్ని గౌరవించడం, పరస్పర విశ్వాసాన్ని పెంపొందించడం మన బాధ్యత.

చరిత్రను సరిదిద్దడం కాదు: చరిత్రను ఆధునిక రాజకీయ అవసరాలకు ఉపయోగించడాన్ని నిరోధించాలి.

ముగింపు

ఇటువంటి అనవసర వాదనలు మన దేశ బలం అయిన వైవిధ్యాన్ని దెబ్బతీయవచ్చు. మతసామరస్యాన్ని, మన సంప్రదాయ విలువలను కాపాడుకోవడం మనందరి బాధ్యత. చట్టాన్ని గౌరవించడం, వివేకంతో నడుచుకోవడం, విభేదాలను పక్కన పెట్టి సమైక్యతను బలపరచడం అత్యవసరం.

- బొల్లోజు బాబా

సనాతనవాదులకు మాక్స్ ముల్లర్ అంటే ఎందుకు అంత ద్వేషం

1. జననం విద్యాభ్యాసం

మాక్స్ ముల్లర్ (1823-1900) జర్మనీలోని డెస్సౌ అనే ఊర్లో , 6, డిశంబరు 1823 న జన్మించాడు. 1843 లో సంస్కృతం, గ్రీక్, లాటిన్ ప్రాచీనభాషల అధ్యయనంలో Leipzig యూనివెర్సిటీనుండి డిగ్రీ పొందాడు. ఫ్రొఫెసర్ Brockhaus వద్ద సంస్కృతం నేర్చుకొని 1844 లో మొదటగా హితోపదేశ అనే సంస్కృత గ్రంథాన్ని ఇంగ్లీషులోకి అనువదించాడు. వేదాలను అనువదించటం కొరకు రాతప్రతులను సేకరించటం మొదలుపెట్టాడు.

2. ముల్లర్ ఏం చేసాడు

మాక్స్ ముల్లర్1848 లో ఆక్స్ ఫర్డ్ లో స్థిరపడ్డాడు. ఆక్స్ ఫర్డ్ యూనివెర్సిటీలో ప్రాచీన భారతీయ భాషల అధ్యయన కేంద్రానికి ఇతను వ్యవస్థాపకుడు. ఋగ్వేద అనువాదం మొదటి సంపుటిని “ఋగ్వేద సంహిత” పేరుతో 1849 లో వెలువరించాడు. కొన్నేళ్ళకు మరో ఐదు సంపుటాలు తీసుకొచ్చాడు. 1874 నాటికి ఋగ్వేద అనువాదం పూర్తయింది. ఇతర వేదాలపై వ్యాసాలు రాసాడు తప్ప పూర్తి అనువాదం చేయలేదు.

ముల్లర్ రచనల ద్వారా యూరోపియన్ సమాజంలో హిందూమతం పట్ల ఆసక్తి పెరిగింది. సంస్కృతభాషపై ముల్లర్ చేసిన రచనలలో “Handbook for the Study of Sanskrit,” a “Sanskrit-English Dictionary and Grammar,” లాంటి పుస్తకాలు అప్పట్లో సంస్కృతం నేర్చుకోవాలనుకొనే వారికి ఎంతగానో ఉపయోగపడేవి.

సంస్కృత సాహిత్యాన్ని సరైన దృక్పథంతో అధ్యయనం చేస్తే, గొప్పమానవీయ విలువలు కనిపిస్తాయి. గ్రీకు సాహిత్యం కూడా మనకు బోధించలేని పాఠాలు దానిలో దాగి ఉన్నాయి అని ముల్లర్ సంస్కృత వాజ్ఞ్మయాన్ని ప్రశంసించేవాడు .

హిందు, బౌద్ధ, జైన, ఇస్లామ్ మతాలకు చెందిన గ్రంథాలను “Sacred Books of the East” అనే పేరుతో 50 సంపుటాలుగా ఆక్స్ ఫర్డ్ యూనివర్సిటీ తీసుకొని వచ్చింది. వీటికి ముల్లర్ ఎడిటర్ గా వ్యవహరించాడు.

మాక్స్ ముల్లర్ ప్రపంచ మతాల తులనాత్మక అధ్యయనానికి ఆధ్యుడు. 1856 లో “Comparative Mythology” పేరుతో ముల్లర్ ప్రతిపాదించిన కొత్త రీసెర్చ్ ప్రక్రియకు ప్రపంచవ్యాప్తంగా గొప్ప పేరు వచ్చింది. వివిధ సంస్కృతుల మధ్య సంబంధాలను, వాటి పరిణామక్రమాన్ని తులనాత్మక విశ్లేషణ చేయటం చేయటం ద్వారా వాటి చారిత్రిక సంబంధబాంధవ్యాలను అంచనా వేయవచ్చు అనేది ఇతని ఆలోచన. ఉదాహరణకు ఈ పద్దతిలో – భిన్న నాగరికతలలో సూర్యుడిని ఏ విధంగా దర్శించారో గమనించటం ద్వారా ఆయా నాగరికతల చారిత్రిక పరిణామాన్ని పోల్చవచ్చుననేది ఇతని ప్రతిపాదన.

ముల్లర్ ద్వారా భారతీయ ఆథ్యాత్మిక గ్రంథాలు ప్రపంచానికి పరిచయం అయ్యాయి. భాష, పురాణాలు, మతం ఈ మూడింటి ద్వారా మానవ ఆలోచనా పరిణామాన్ని పట్టుకోవటానికి ఇతను ప్రయత్నించాడు. ఋగ్వేద అనువాదం ముల్లర్ కు గొప్ప పేరు తీసుకొచ్చింది. 

3. వేదాల్లో ఏమున్నాయి

వేదాలను ప్రమాణంగా అంగీకరించేవారు, వేదాలను వ్యతిరేకించేవారు అనే రెండు సమూహాలుగా ప్రాచీన భారతదేశం విడిపోయింది. వేదాలను అంగీకరించినవారిని వేదావలంబులు/హిందువులు అని, తిరస్కరించిన బౌద్ధ, జైన, ఆజీవిక, చార్వాక, కాపాలిక విశ్వాసులను "వేదబాహ్యులు" అనీ విభజించారు. వేదాలు మనుష్యులెవరూ రాయనివి అంటారు.

వేదాలు నాలుగు. ఋగ్వేదంలో దేవతల కీర్తనలు; యజుర్వేదంలో యజ్ఞముల నిర్వహణా విధానం; సామవేదంలో పాడుకొనేందుకు వీలుగా మలచిన కీర్తనలు. అథర్వణవేదంలో క్షుద్రశక్తులకు సంబంధించిన మంత్రాలు ఉన్నాయి.

ఈ నాలుగు వేదాలనే మరలా నాలుగు భాగాలుగా చేసారు. అవి సంహితలు (మంత్రాలు), బ్రాహ్మణాలు (క్రతువుల విధానాలు), ఆరణ్యకాలు (వేదాంత చర్చలు) ఉపనిషత్తులు (ఆథ్యాత్మిక బోధనలు). ఇవీ వేదాలలో ఏమున్నాయి అనే ప్రశ్నకు పండితులు ఇచ్చే స్థూల వివరణ.

వేదాలను దళితబహుజన దృక్ఫథంతో తరచి చూసినపుడు ఈనాటి అనేక సామాజిక అవ్యవస్థలకు మూలాలు వేదసాహిత్యంలో ఉన్నాయని అర్ధమౌతుంది.

ఎ. నిచ్చెన మెట్ల వర్ణవ్యవస్థ:

వేదాలపై ప్రధాన విమర్శ నిచ్చెనమెట్ల వర్ణవ్యవస్థను ప్రతిపాదించి, సమాజంలో దానిని స్థిరపరచటం. ఋగ్వేదంలో పురుషసూక్తంలో భగవంతుని ముఖంనుండి బ్రాహ్మణులు, భుజములనుండి క్షత్రియులు, తొడలనుండి వైశ్యులు, పాదములనుండి శూద్రులు ఉద్భవించారని చెప్పబడింది. దీని ఆధారంగా సమాజం భిన్న అంతస్థులుగా విభజింపబడింది. శూద్రులు పై మూడు వర్ణాలవారిని సేవించుకోవాలని చెప్పబడింది. ఈ నాలుగు వర్ణాలకు వెలుపల చంఢాలురు (అస్పృశ్యులు) ఉంటారు. నేటికీ కూడా సమాజంలో అవే విభజనలు కొనసాగటానికి వేదాలే కారణమని డా. బి.ఆర్. అంబేద్కర్, మహాత్మా ఫూలే లాంటి ఆధునిక కుల వ్యతిరేక మేధావులు విమర్శించారు.

బి. కర్మకాండలకు ప్రాధాన్యత:

వేదాలలో యజ్ఞయాగాదులకు, కర్మకాండలకు విపరీతమైన ప్రాధాన్యత ఉండటం, ఆ ప్రక్రియలో జరిగే అసంఖ్యాకమైన జంతుబలులలో ఉండే హింసను, అశాస్త్రీయతను- బౌద్ధం, ఆజీవికం, చార్వాకం లాంటి మతాలు వ్యతిరేకించాయి.

సి. స్త్రీలు, శూద్రులకు స్థానం లేదు:

ఈ వైదిక కర్మకాండలలో స్త్రీలకు, శూద్రులకు ఏ రకమైన పాత్ర లేకపోవటం కూడా వేదాలపట్ల ఒక విమర్శ.

సి. అనార్యప్రజలపై దాడి వారి నగరాల దహనం:

వేదాలు ఆర్యుల సాహిత్యం. ఆర్యులు c2000 BCE లో Pontic-Caspian steppe (ఉక్రయిన్, రష్య, కజకిస్తాన్) ప్రాంతాలనుంచి భారతదేశంలోకి ప్రవేశించిన Yamnaya Steppe pastoralist లు. వీరు భారతదేశం రావటానికి ముందే ఇక్కడ స్థానిక ప్రజలు వేల సంవత్సరాలుగా హరప్పా నాగరికతను నిర్మించుకొన్నారు. ఇది మూలవాసుల సంస్కృతి.

ఈ ఆర్యులు తాము రాసుకొన్న వేదాలలో శత్రువుల పురాలను/మూలవాసుల నగరాలను నాశనం చేయమని ఇంద్రుని ప్రార్థించే సూక్తాలు అనేకం ఉన్నాయి. ఇంద్రునికి పురందరుడు (నగరాలను ధ్వంసం చేసేవాడు) అని పేరు. ఈదేశ మూలవాసులైన అనార్య స్థానిక తెగలకు చెందిన వ్యక్తులను, అసురులు, దస్యులు అని వేదాలలో పిలిచారు

ఇంద్రుడు 30 వేలమంది దాసుల్ని., వృత్రాసురుడిని చంపినట్లు ఋగ్వేదంలో ఉంది. (4.30.210). మధ్య ఆసియానుంచి వలస వచ్చిన ఆర్యులు స్థానిక హరప్పా నగరాలను, ప్రజలను ధ్వంసంచేయటంగా ఈ ఉదంతాలను అర్ధం చేసుకోవాలి.

శత్రువుల గర్భంలోని పిండాలను కూడా నాశనం చెయ్యాలని దేవతలను కోరుతూ ఆర్యులు రాసిన సూక్తులు వేదాలలో ఉన్నాయి. అనార్య రాజైన శంబరాసురుడు తమ సంస్కృతిని కాపాడుకోవటం కొరకు ఇంద్రునితో పోరాడినట్లు వేదాలలో ఉంది.

ఆవిధంగా ఆర్యులు స్థానిక అనార్యులపై సాగించిన దండయాత్రలు వేదాలలో విపులంగా వర్ణించబడ్డాయి. ఆర్యులు స్థానికులపై దండయాత్ర జరిపినట్లు చెప్పటానికి వేదాలే గొప్ప సాక్ష్యం. Steppe ancestry ని సూచించే R1 haplogroup జన్యువు పై సాగించిన ఆధునిక ప్రయోగాలు కూడా ఆర్యుల వలస జరిగినట్లు నిర్ధారిస్తున్నాయి.

4. సనాతన పండితుల అభ్యంతరాలు ఏమిటి?

.

ఎ. రహస్యం బట్టబయలు:

హిందూ పండితులు వేదాలను, సంస్కృత భాషను దాదాపు మూడు వేల సంవత్సరాలనుండి కాపాడుకొంటూ వచ్చారు. వేదాలను శూద్రుల ఎదుట చదవరాదని, ఎవరైనా శూద్రుడు వేదాలను వింటే వారి చెవుల్లో సీసం పొయ్యాలని లాంటి ఆంక్షలు విధించి వేదాలను తమకు మాత్రమే చెందిన రహస్యసొత్తుగా నిలుపుకొన్నారు.

1783 లో సుప్రీమ్ కోర్టు జడ్జ్ విలియం జోన్స్ సంస్కృతం నేర్చుకోవటానికి ప్రయత్నించగా, బ్రాహ్మణులు ఎవరూ నేర్పటానికి అంగీకరించలేదు. అతను ఒక అబ్రాహ్మణ వైద్యుని వద్ద నేర్చుకొన్నాడు. 1786 నాటికి సంస్కృత గ్రంథాలను ఇంగ్లీషులోకి అనువదించగలిగే ప్రావీణ్యాన్ని సంపాదించగలిగాడు. మనుస్మృతిని జోన్స్ ఇంగ్లీషులోకి తానే అనువదించాడు.

వేదాలను అనువదించటం ద్వారా ఈ గుట్టును బట్టబయలు చేసాడు మాక్స్ ముల్లర్. హిందూమతానికి ఆయువుపట్టైన ఈ వేదాలలో ఏముందో ప్రజలందరూ తెలుసుకొని బ్రాహ్మణులు ఇన్ని శతాబ్దాలుగా ఈ సమాజంపై తమ ఆధిపత్యం నిలుపుకోవటం కొరకు ఎన్నెన్ని పన్నాగాలు పన్నారో అందరికీ తెలిసిపోయింది. ఈ అవమానకర పరిస్థితులనుండి ఎదుర్కోవటానికి- మాక్స్ ముల్లర్ వేదాలను తప్పుగా అనువదించాడని; కలోనియల్ కోణంలోంచి చూస్తూ పవిత్రమైన వేదాలను అందులోని రహస్యాలకు వక్రభాష్యం చెప్పాడని; లక్షల సంవత్సరాల భారతీయ చారిత్రిక కాలక్రమాన్ని తప్పుగా చూపాడని సనాతన పండితులు వాదించటం మొదలుపెట్టారు.

వేదాలలో గొప్ప గొప్ప సంగతులు ఉన్నాయని, ఆధునిక బహుజన మేధావులు చెబుతున్నట్లు అందులో అనార్యుల అణచివేత, వర్ణవ్యవస్థమూలాలు లాంటి విషయాలు ఏమీ లేవని ఇంకా వంచించేందుకే సనాతన పండితులు ఇలాంటి వాదనలు చేస్తున్నారని సులువుగానే అర్ధం చేసుకొనవచ్చును.

బి. వేదాలలో అన్నీ ఉన్నాయష:

వేదాలలో ప్రపంచ శాస్త్ర సాంకేతిక రంగాలకు చెందిన అనేక అంశాలు శ్లోకాల రూపంలో ఉన్నాయని సనాతన పండితులు ప్రచారం చేస్తారు. పైథాగరస్ సిద్ధాంతము, అణుబాంబు తయారీ, కాంతివేగము, పుష్పక విమానాల తయారీ, కాస్మాలజీ, క్వాంటం థీరి, ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రము, ఆధునిక వైద్యం, గణితశాస్త్ర సిద్ధాంతాలు లాంటి అనేక శాస్త్రీయ విషయాలు సంకేతరూపంలో వేదశ్లోకాలలో నిక్షిప్తం చేయబడ్డాయి అని వాదిస్తారు. మాక్స్ ముల్లర్ అనువాదాలలో ఇలాంటి అంశాలపై కనీస ప్రస్తావనలు లేకపోవటం ఇతని పట్ల సనాతన పండితుల ఓర్వలేనితనానికి ఒక కారణం కావొచ్చు.

అలాగని ఈ పండితులు వేదాలలో ఉన్నట్లు చెబుతున్న ఈ అంశాలపై సైంటిఫిక్ జర్నల్స్ లో పేపర్స్ రాసి అంతర్జాతీయ శాస్త్రవేత్తల అంగీకారం పొందారా అంటే అదీ లేదు. ఈనాటికి కూడా వేదాలలో అన్నీ ఉన్నాయి అంటూ మాటలు చెబుతారు

సి. మాక్స్ ముల్లర్ కలోనియల్ ఏజంటా?

మాక్స్ ముల్లర్ పై సనాతన పండితులు చేసే మరొక అభియోగం ఏమిటంటే- వేదాలపై భారతీయులకు విశ్వాసం కోల్పోయేలా అనువదించటానికి బ్రిటిషర్స్ ముల్లర్ ను నియమించారని. దీనికి ఆధారంగా ముల్లర్ తన భార్యకు December 9, 1867 న రాసిన ఒక లెటర్లో “ he was especially employed to translate the Vedas in such a way that the Hindus lose faith in them” అని రాసినట్లు ఒక అబద్దాన్ని చెబుతారు.

నిజానికి ఆ లెటర్ లో పైన చెప్పిన వాక్యాలు లేవు. - It is the root of their religion, and to show them what that root is, I feel sure, the only way of uprooting all that has sprung from it during the last 3,000 years.” అనే వాక్యాలు ఉన్నాయి. ఈ వాక్యాలలో - మూడువేల సంవత్సరాలుగా వేదాల చుట్టూ పేరుకొన్న అభూతకల్పనలని, చెత్తా చెదారాన్ని తొలగించి నిజమైన సత్యాన్ని భారతీయులకు చూపటమే నా లక్ష్యం అని ముల్లర్ భావంగా అర్ధం చేసుకోవాలి. ఈ విషయం భారతీయులు తెలుసుకొనే సమయానికి నేను జీవించి ఉండకపోవచ్చును అని కూడా అంటాడు. అలాంటి ఉదాత్తమైన  వాక్యాన్ని సనాతన పండితులు వక్రీకరించారు.

నిజానికి వేదాలను అనువదిస్తూ ముల్లర్ ఎంతో ఉద్వేగాన్ని ఆథ్యాత్మిక అనుభవాలను పొందినట్లు తనపుస్తకాల ముందుమాటలలో, ఉత్తరాలలో, ప్రసంగాలలో చాలా సార్లు చెప్పాడు. India, What can it Teach us (1882) పుస్తకంలో సంస్కృత వాజ్ఞ్మయం గ్రీకు కన్న గొప్పది అని అని ప్రశంసించాడు. బున్సెన్ అనే మిత్రునికి రాసిన ఒక లేఖలో “వేదాలను చదువటం నాకెంతో ఆనందకరం. అవి నాకు ఉదయపు వెలుగులా, స్వచ్ఛమైన మలయమారుతంలా ఎంతో తేటగా, సత్యవాక్కులా అనిపిస్తాయి” అంటూ ముల్లర్ తాను వేదాలను చదవటంద్వారా పొందిన పరవశతను చెప్పాడు. ముల్లర్ ఈ పనిని వేదాలపై గౌరవంతో చేసాడు తప్ప ఎవరినో మోసగించటానికి కాదు.

డి. ముల్లర్ అనువాదం విశ్వసనీయమైనది కాదా?

ఈ వాదన చేసింది- ఆర్యసమాజ స్థాపకుడైన దయానంద సరస్వతి, బాలగంగాధర తిలక్, అరబిందో వంటి వారు. వీరు, వేదాలు అనేవి ఆథ్యాత్మిక అనుభవాలు; ప్రతీ శ్లోకం వెనుక అనేక పొరలలో అర్ధాలు ఉంటాయి; వేదాలను ప్రాచీనమానవుని ప్రార్థనలుగానో, ఇంద్రుడు అగ్ని వాయు లాంటి దేవుళ్ళను ఉత్త ప్రాకృతిక శక్తులుగానో చూడరాదు అని వాదించారు.

ఈ సందర్భంగా ఎనిమిదోశతాబ్దపు జైనకవి అయిన ఉద్యోతన సూరి చెప్పిన “పదాలకు నానార్ధాలతో, వాక్యనిర్మాణానికి వందల మెలికలతో అర్ధం చేసుకోవటానికి కష్టంగా ఉంటుంది సంస్కృత భాష” అనే మాటలు ప్రస్తావనార్హం. భాష కారణంగా వేదాలకు భిన్న భాష్యాలు చెప్పే అవకాశం ఏర్పడింది. మూడువేల సంవత్సరాలుగా చేస్తున్న భిన్న వ్యాఖ్యానాల వల్ల వేదాలలో అన్నీ ఉన్నాయష అనే నానుడి స్థిరపడిపోయింది.

మాక్స్ ముల్లర్ వేదాలను భిన్నపొరలలో చూడలేదు. వాటిని “భౌతిక దృష్టితో చూసి చారిత్రిక కోణంలోంచి” అనువదించాడు. ఇది యురోపియన్ శాస్త్రీయ పద్దతి. ఈ పని చేయటానికి ముల్లర్ తన పూర్తి జీవితాన్ని ధారవోసాడు. అలా శాస్త్రీయంగా వేదాలను అనువదించటం సనాతన పండితులకు నచ్చలేదు.

వేదాలకు మాక్స్ ముల్లర్ చేసిన అనువాదం మొదటిదీ కాదు, చివరదీ కాదు. రాజారామ్మోహన్ రాయ్ ముల్లర్ కన్నా ముందే 1835 నాటికే వేదాలలోని కొన్ని భాగాలను ఇంగ్లీషులోకి అనువదించాడు మాక్స్ ముల్లర్ తరువాత, Ralph Griffith, A.B. Keith, Arabindo, Dayananda Saraswati, S. Radhakrishnan, P. Lal, Swami Prabhupada, Wendy Doniger, Swami Sivananda లాంటి అనేకమంది వేదాలను పూర్తిగానో, కొద్ది భాగాలనో అనువదించారు. వీటిలో స్వదేశీయులు చేసినవి కూడా ఉన్నాయి.

వేదాలకు ఇన్ని స్వదేశీ అనువాదాలు ఉండగా మాక్స్ ముల్లర్ పేరు సనాతన పండితులు పదే పదే చర్చలోకి ఎందుకు తీసుకొని వస్తారంటే- మాక్స్ ముల్లర్ శాస్త్రీయదృష్టితో అనువదించటమే కాక వేదాలకు చారిత్రిక కాలనిర్ణయం చేసాడు. వేదాలను రచించిన ఆర్యులు విదేశీయులు అని ప్రతిపాదించాడు. ఇవి రెండూ ముల్లర్ ని నేటికీ ద్వేషించటానికి బలమైన కారణాలు. ఈ రోజు జన్యుపరీక్షలు అందిస్తున్న విజ్ఞానం ప్రకారం ఈ రెండు విషయాలు సత్యాలుగా నిరూపితమవుతూండటం మాక్స్ ముల్లర్ ద్రష్టత్వానికి, మేధస్సుకు గొప్ప నిదర్శనం.

5. ఆర్యుల దాడి సిద్ధాంతం, వేదకాల నిర్ణయం

భాషలను, సంస్కృతులను, మతాలను ముల్లర్ తులనాత్మక అధ్యయనం చేసాడు. ఆ పరిజ్ఞానంతో వేదాలను రచించిన ఆర్యులు మధ్య ఆసియా నుంచి 1500 BCE లో భారతఖండంలోకి ప్రవేశించి ఉంటారని ప్రతిపాదన చేసాడు. అలా వచ్చిన ఆర్యులు తమతో పాటు వేద సంస్కృతిని, సంస్కృతభాషను ఉత్తరభారతదేశంలోకి తీసుకొని వచ్చారని అన్నాడు. ఆ ప్రకారం చూసినప్పుడు వేదాలలో అత్యంత ప్రాచీనమైన ఋగ్వేదం BCE1500-1200 మధ్య రాయబడి ఉంటుందని ముల్లర్ అభిప్రాయపడ్డాడు.

అది సనాతన పండితులకు అంగీకారం కాలేదు ఎందుకంటే వేదాలు కనీసం BCE 5000 నాటివి అని వీరి విశ్వాసం. అంతేకాక ఆర్యులు స్వదేశీయులు అని, బయటనుంచి వలస వచ్చిన వారు కారని వాదిస్తారు.

6. ఆధునిక అవగాహన:

ఈ రోజు ఒక జన్యువు వివిధ జనాభాలలో వివిధ కాలాలలో ఎలా ప్రయాణం చేసింది అనే విషయం చాలా సులువుగా మేప్పింగ్ చేయగలుగుతున్నారు. ఈ ప్రాచీన DNA అధ్యయనాల ద్వారా c2000 BCE లో Pontic-Caspian steppe (ఉక్రయిన్, రష్య, కజకిస్తాన్) ప్రాంతాలనుంచి భారతదేశంలోకి Yamnaya Steppe pastoralist లు ప్రవేశించారని తెలుస్తున్నది. వీరు ఋగ్వేద ఆర్యులు.

ఈ ఆధునిక ఆవిష్కరణ -- మధ్య ఆసియా నుంచి ఆర్యులు 1500 BCEలో భరతఖండంలోకి వలస వచ్చారని చెప్పిన ముల్లర్ ప్రతిపాదనతో ఈ దాదాపు సరిపోలుతునన్నది. ఈ ఆర్యులు గుర్రాలపై వచ్చారు. వేదాలలో గుర్రాలమీద 200 శ్లోకాలు ఉన్నాయి. గుర్రాలు భారతఖండానికి చెందిన ఇండిజినస్ జంతువులు కావు. ఎక్సోటిక్ జంతువులు.  అందుకే హరప్పానాగరికతలో ఎక్కడా గుర్రాల ముద్రలు కానీ,  తవ్వకాలలో గుర్రాల అస్థిపంజరాలు కానీ కనిపించవు. ఈ సత్యం కూడా ఆర్యులు బయటనుండి గుర్రాలపై వలస వచ్చిన వారు అని ఋజువు చేస్తుంది.

ముల్లర్ వేదాలు 1500-1200 BCE మధ్య రచింపబడి ఉంటాయని ఊహించాడు. ఇది కూడా సత్యదూరం కాదని ఇండో యూరోపియన్ భాషల ఆధునిక అధ్యయనాల ద్వారా తెలుస్తున్నది.

మాక్స్ ముల్లర్ వివిధ భాషలను తులనాత్మకంగా అధ్యయనం చేసిన వ్యక్తి. ఇతనికి మధ్య ఆసియాప్రాంతపు అవెస్తా భాషకు, సంస్కృత భాషకు గల పోలికలను గమనించాడు. వాటి ఆధారంగా సంస్కృతబాషమాట్లాడే ఆర్యులు, మధ్యఆసియానుండి వలస వచ్చి ఉండవచ్చు అని ఊహించాడు. వేదాలలోపలి ఆధారాలు భీకరమైన దండయాత్రలను సూచించటాన్ని గుర్తించాడు. ఈ రెండు దృగ్విషయాలను కలిపి "ఆర్యుల దండయాత్ర" సిద్ధాంతంగా చెప్పాడు.

మాక్స్ ముల్లర్ కాలానికి జన్యుశాస్త్రం లేదు. జనాభాలలో జన్యువుల కదలికలను అంచనావేసే టెక్నాలజీ లేదు. భిన్నభాషల పదాల మధ్య సామ్యాలను వేగంగా పోల్చిచూడగలిగే కంప్యూటర్ పరిజ్ఞానం లేదు. అయినప్పటికీ ముల్లర్ వేదకాలం, ఆర్యుల దాడి సిద్ధాంతాల గురించి 90% సరైన ఊహ చేసాడు. జన్యు ఆధారాలనుబట్టి దీన్ని ఆర్యుల వలస గా నేడు అందరూ అంగీకరించినా, వేదాలలోని అంతర్గత ఆధారాలనుబట్టి దీన్ని ఆర్యుల దాడిగా సామాజిక శాస్త్రవేత్తలు పరిగణిస్తారు. వేదాలను భౌతిక దృష్టితో శాస్త్రీయ అధ్యయనం చేయటం వల్ల ఇది సాధ్యమైంది. ఇది ముల్లర్ మేధోశ్రమకు సంకేతం.

*****

ఆర్యుల వలస సిద్ధాంతంతో ఏంటి సమస్య?

ఆర్యులు విదేశీయులైతే ఈ సనాతనపండితులు కూడా టర్కీనుంచి వచ్చిన తురకలతో సమానమౌతారు. భరతఖండం అంటే మేమే అని ఇన్నాళ్ళూ చెప్పుకొన్న వారికి ఇది చాలా అవమానకరమైన స్థితి. కనుక ఆరు నూరైనా నూరు ఆరైనా ఆర్యులవలస సిద్ధాంతం తప్పు అని నిరూపించటానికి వందేళ్ళుగా ప్రయత్నిస్తున్నారు. సందర్భం వచ్చినప్పుడల్లా మాక్స్ ముల్లర్ ను పంచింగ్ బాగ్ లా వాడుకొంటూ ఆర్యులదాడి సిద్ధాంతాన్ని ఖండిస్తున్నారు. ఇప్పుడు కొత్తగా హరప్పాలిపిలో సంస్కృత ఛాయలు ఉన్నాయని, హరప్పా సంస్కృతి వేద సంస్కృతే అని ప్రచారం ఎత్తుకొన్నారు.

రోజు రోజుకీ ఆధునిక జన్యుశాస్త్ర పరిశోధనల వలన ఆర్యుల వలస జరిగిందనే సత్యం బలంగా ఆవిష్కరింపబడుతున్నది. ఇది నేటి సనాతన పండితులకు మింగుడుపడక, Out of India Theory పేరుతో ఓ అబద్దపు సిద్ధాంతాన్ని తెరమీదకు తెచ్చి -- ఆర్యులు భరతఖండంలో పుట్టినవారే, ఇక్కడనుంచి మధ్య ఆసియాకు వలస వెళ్ళి మరలా తిరిగి BCE 1500లో భరతఖండంలోకి  వెనక్కు వలస వచ్చారని గొప్ప అతి తెలివి వాదన ఒకటి మొదలుపెట్టారు.

హిందూ పండిత చరిత్రకారులు చెబుతున్న సిద్ధాంతాలను ప్రపంచవ్యాపిత ఇండాలజిస్టులు నమ్మటంలేదు. అదొక సంకట స్థితిగా మారింది సనాతనహిందూ చరిత్రకారులకు.

మరొక ఆశ్చర్యకరమైన అంశం- ఆర్యులుగా పిలవబడిన Steppe Ancestry మూలాలు కలిగిన ప్రజలలో ఉండే R1 haplogroup జన్యువు ఆధునిక భారతసమాజంలో బ్రాహ్మణులలో అధికంగాను క్రింది తరగతి ప్రజలలో తక్కువ శాతంగాను ఉన్నట్లు నేడు గుర్తించారు.

7. ముగింపు

“మాక్స్ ముల్లర్ వశిష్ట మహాముని”- వివేకానందుడు.

వేదాలు రాసిన అత్యంత ప్రాచీనమైన తాళపత్ర రూపం 11 వ శతాబ్దానికి చెందినది. East India Company అధికారులైన విలియం జోన్స్, హెచ్.హెచ్. విల్సన్ లు సేకరించి యురోపియన్ లైబ్రేరీలలో భద్రపరచిన ఋగ్వేద సంహిత అనే రాతప్రతి, 14 వ శతాబ్దపు సాయనాచార్యుడు ఋగ్వేదానికి చేసిన వ్యాఖ్యానాన్ని ప్రాతిపదికగా చేసుకొని ముల్లర్ తన అనువాదం సాగించాడు. తుదిప్రతి పరిష్కరణ సమయంలో భారతీయ సంస్కృత పండితుల సహాయం తీసుకొన్నాడు. మాక్స్ ముల్లర్ తన ముందుమాటలో – “వేదాలను అనువదించటానికి పాతికేళ్ళు కష్టపడ్డాను ఆ అనువాదాన్ని పరిష్కరించి పుస్తకరూపంలో తీసుకురావటానికి ఇరవై ఏళ్ళు పట్టింది” అని చెప్పుకొన్నాడు. మొత్తం నలభై ఐదు ఏళ్ళు. అంటే మాక్స్ ముల్లర్ తన యావజ్జీవితాన్ని ఈ వేదాలను అనువదించటానికే వెచ్చించాడు.

వేదాలను అనువదించటానికి, ఒక పేజీకి నాలుగు పౌండ్ల చొప్పున మొత్తం 9 లక్షల రూపాయిలు ఈస్ట్ ఇండియా కంపనీ నుంచి మాక్స్ ముల్లర్ తీసుకున్నాడని, అది చాలా పెద్దమొత్తం అని సనాతనవాదులు ఆరోపిస్తారు కానీ ఈ డబ్బు 45 ఏండ్లపాటు చేసిన విద్వత్సంబంధమైన పనికి పొందిన ప్రతిఫలం. దానిలోంచే పరిష్కరణ సమయంలో పెట్టుకొన్న సంస్కృత పండితులకు ఇచ్చిన జీతబత్యాలు ఖర్చు కూడా ఉంది.

స్వామి వివేకానంద 28, మే 1896 న మాక్స్ ముల్లర్ ను ఆక్స్ ఫర్డ్ లో కలిసాడు. ఆ సమయంలో వారిరువుతూ భారతీయ వేదాంతం, ఆథ్యాత్మికతలను చర్చించుకొన్నారు. అప్పటికే మాక్స్ ముల్లర్ వృద్ధాప్యానికి చేరుకొన్నాడు. వివేకానందకు ముల్లర్ పట్ల అపారమైన గౌరవం. అదే విధంగా ముల్లర్ కు కూడా వివేకానందుడంటే అవ్యాజమైన ప్రేమ. వారి కలయికను వివేకానందుడు - “ఆ వృద్ధ దంపతులను చూస్తే ఏదో ఆశ్రమంలో నివసిస్తున్న వశిష్టుడు, అరుంధతిల వలే ఉన్నారు. మాక్స్ ముల్లర్ సాయనాచార్యుని పునర్జన్మ. నేను బయలుదేరినపుడు కనుల నిండా నీరు నింపుకొని ముల్లర్ నాకు వీడ్కోలు పలికారు. మాక్స్ ముల్లర్ తో సరితూగగల సంస్కృత పండితుడు భారతదేశంలో ఒక్కడు కూడా లేడు" అంటూ ఎంతో ఆర్థ్రంగా వర్ణించాడు. 

మాక్స్ ముల్లర్, వివేకానందుడు సెక్యులరిజం అనే పదం వాడకపోయినా భారతీయ సమాజంలో సెక్యులరిజం అనే భావనలకు ఆధ్యులు అంటారు.

నేటికీ సనాతన పండితులతో తిట్టించుకొంటున్న మాక్స్ ముల్లర్ తన జీవితకాలంలో ఇండియాకు రానే లేదు. తన పనంతా ఆక్స్ ఫర్డ్ యూనివర్సిటీ లో ఉంటూ చేయటం ఒక కొసమెరుపు. చివరి దరహాసం ముల్లర్ దే అవుతున్నది.

బొల్లోజు బాబా

References

1. The complete works of Swami Vivekananda: Volume 6

2. religion for a secular age by Thomas J green.

3. researchguru.net/volume/Volume%2013/Issue%201/RG26.pdf

4. Sri Madhvacarya a 13th century revolutionary monk quotes Skanda Purana, an authoritative scripture, in his commentary to the Rig Veda as follows: trayoarthaha sarvavedeshu dasharthah sarvabharate vishnon sahasranamapi nirantarasatarthakam || "Vedas have at least three meanings, Mahabharata has atleast ten meanings and Vishnu Sashranama has at least 100 meanings for each word."

5. quora.com/Did-the-West-borrow-nuclear-technology-from-the-Vedas-z

6. Selected works of Dr. B. R. Ambedkar

7. India What it can teach us, Max Muller

8. Life And Letters Of The Right Honourable Friedrich Max Muller Vol.1 పేన. 346

9. వేదబాహ్యులు, బొల్లోజు బాబా

స్వీయ అస్తిత్వం వైపు ....మురళీ కృష్ణ కవిత్వం

సుంకర గోపాల్, పాయల మురళికృష్ణ, అనిల్ డానీ, పుప్పాల శ్రీరాం, కంచరాన భుజంగరావు, లండ సాంబమూర్తి, బాల సుధాకర్ మౌళి, అవధానుల మణిబాబు, మానస చామర్తి, ఎమ్.ఎమ్. మహేష్, సురేంద్రదేవ్ చెల్లి (వీళ్ళు- ఈ సమయాన నాకు తడుతున్న పేర్లు) తెలుగు సాహిత్య రంగాన్ని మెరిపిస్తున్న యువకవి గళాలు. వీరి అభివ్యక్తి నవ్యం, వీరి వస్తు వైవిధ్యం అనంతం. వీరు కవితను నడిపించే శైలి వినూత్నం. ఇప్పటికే కొన్ని భవిష్యత్ కళాత్మక వ్యక్తీకరణ పుటలపై తమ పేర్లు లిఖించుకొన్నారు.

వీరిలో ముగ్గురు ఇప్పటికే శిఖామణి యువపురస్కారాలు అందుకొన్నారు. ఉత్తరాంద్ర కవిత్వ పాయ శ్రీ పాయల మురళీ కృష్ణ నేడు యానాంలో శిఖామణి యువపురస్కారాన్ని అందుకుంటున్న సందర్భంగా నన్ను సభకు మురళిని పరిచయం చేయమన్నారు.

సమయం తక్కువ ఉంటుందని ఓ రెండు కవితలను తీసుకొని విశ్లేషించుదామని అనుకొన్నాను. పెద్ద సభ. ఒక కవిత చదవటానికే పరిమితం కావలసి వచ్చింది. నా సాహితీ గురువు శ్రీ శిఖామణి నాకు ఇచ్చిన అవకాశం ఏదైనా నాకు మహదవకాశమే. మొత్తం ప్రసంగ పాఠం. ఇది.

****

స్వీయ అస్తిత్వం వైపు ....మురళీ కృష్ణ కవిత్వం

.

పాయల మురళి కృష్ణ ఉత్తరాంధ్ర జీవితాన్ని ప్రతిభావంతంగా గానం చేస్తున్న యువకవి. ఇతని కవిత్వం సార్వజనీన మానవ ఉద్వేగాలను పదునుగా పలికిస్తాయి. తన ప్రాంతపు విధ్వంసం, పోరాటాలు, జీవన గాయాలు ఇతని కవితావస్తువులు. సమాజం పట్ల నిబద్దత కలిగిన కవి. పదాలతో, ప్రతీకలతో, భావచిత్రాలతో కవితను గొప్ప నేర్పుతో అల్లుతాడు మురళీ కృష్ణ.

శీతాకాలపు తెల్లవారు జామున…. అనే కవిత మురళి కవితా తత్వాన్ని సంపూర్ణంగా ఇముడ్చుకొన్న కవితగా నేను భావిస్తాను. ఈ కవిత శీతాకాలపు పొగమంచును ఒక ఉపమానంగా తీసుకొని, మానవజీవితంలో ఎదురయ్యే అడ్డంకులు, సమస్యలను, ఆశలను వర్ణించింది. చివరకు సూర్యుడు ఉదయించటం ద్వారా సమస్యలను అధిగమించటం అనే ఆశావహ దృక్ఫథంతో కవిత ముగుస్తుంది.

శీతాకాలపు తెల్లవారు జామున….

.

తనమీద వ్యర్థంగా పడేస్తున్న

పాలిథీన్ సంచులు సమస్తాన్ని

గుండచేసి

నేల గాలిలోకి విసిరేసిందా

అన్నట్లుందీ పొగమంచు.

పల్లెను బంధించిన

కంపెనీలన్నీ కలిసికట్టుగా విసర్జిస్తున్న విషంలా

దేహాన్ని చుట్టుముట్టిన చలి

రోడ్డెక్కి ప్రయాణిస్తే చాలు

మింగేద్దామా అన్నట్టు ఎదురుచూస్తున్న మృత్యువు

కళ్ళపై మసక మసకగా

ముసుగులేస్తోంది

ఈ శీతాకాలపు తెల్లవారు జామున

ఎవరో ఆలమందల్ని రోడ్డుమీడకి తోలినట్లు

ఎక్కడికక్కడే అడ్డుతగులుతున్న మంచు తెరలు

ఎదురెదురు వాహనాలు

ఒకదానికొకటి

లాంతర్లు నుదిటిమీద కెక్కినట్లు

చిరుచీకట్లో కాంతులు చిమ్ముతున్నాయి

అడుగడుక్కీ

అవరోధాలు ఎదురవుతున్నప్పుడు

ఆగిపోకుండా సాగిపోవటం

అపాయమే కావొచ్చు

కానీ

కాసింత దూరంలో రానున్న వెలుగు

ఎందుకో నిలువనివ్వదు.

రోడ్డుపక్కనే పడి ఉన్న ఊరకుక్క కళేబరం

వెదజల్లుతున్న దుర్గంధం

ఇంకా చీకటిని గుర్తు చేస్తూనే ఉంది

నిరంతరాయంగా వెళ్తుంటే

ఓ ప్రభాతం ఎదురొచ్చింది

ప్రసరించే రవికిరణాలు

మంచుబిందువుల్ని పటాపంచలు చేసాయి.

అడ్డుతెరలు నమసిపోయి

రహదారి ఎప్పటిలాగే సాధారణం.

అప్పుడనిపించింది

నవజీవన యానంలో

మనసుకి మనసుకీ మధ్య

అడ్డుగోడల్లా నిలిచే

పగా ప్రతీకారాలనే పొగమంచు కురుస్తున్నప్పుడు

రవికిరణాల్లాంటివే కదా కవిత్వాక్షరాలని….

ఏం చెబుతున్నాడు ఈ కవితలో మురళి కృష్ణ

1.శీతాకాలపు పొగమంచు: పొగమంచును పాలిథీన్ సంచులను గాలిలో విసిరేసినట్లు కవి పోలుస్తున్నాడు. ఈ వర్ణన ద్వార మనిషి వాతావరణాన్ని కాలుష్యం చేసినట్లు సూచిస్తున్నాడు.

2.విషపు చలి: పల్లెలో కార్పొరేట్ సంస్థలు విస్తరించి కలుషిత వాతావరణం విషం లా మనిషిని చుట్టుముడుతుందని అంటున్నాడు.

3.రోడ్డుపై మృత్యువు ఎదురుచూస్తుంది: రోడ్డుపై ప్రయాణించే ప్రతి వ్యక్తి వేసే ప్రతి అడుగులో మృత్యువు ఎదురుపడుతుందని హెచ్చరిస్తున్నాడు. రోడ్డుపై ప్రయాణం జీవితానికి ప్రతీక.

4.వెలుగు-ఆశ: వెలుగులు ప్రసరించే రవి కిరణాలే జీవితానికి, కవిత్వానికి ఆశ అని చెబుతున్నాడు.

ఎంతో సరళంగా కనిపిస్తున్నా లోతైనా తాత్వికతను కలిగిన కవిత ఇది.

***

శ్రీ మురళి కృష్ణ బాధ్యత కలిగిన ఒక ఉపాధ్యాయుడు. ప్రతీ ఉపాధ్యాయ కవి తన వృత్తి గురించి ఏదో సందర్భంలో కవిత్వం రాసే ఉంటారు. అలా రాయటం ఒక అనివార్యత. ఒక ఉపాధ్యాయుని కోణం నుండి బడిని, పిల్లలను వారి ఆనందాలను, ఒక ఉపాధ్యాయుని రోజువారీ అనుభవాలను, అతని బాధ్యతలను ఈ కవిత వ్యక్తీకరిస్తుంది.

.

ఈ రోజేం కథ చెప్తారు మాస్టారు!

ఎన్ని విషాదాలనైనా

ఒకపసినవ్వు కడిగి పారేస్తుంది

బడి ప్రాంగణంలో మాత్రమే

బ్రతుకు కల్మష రహితమై కనిపిస్తుంది

ఊరో పెద్దోల్లంతా

పనిగట్టుకొని చెప్పే ఉన్నవీ లేనివీ వినీ వినీ***

మోడు బారిపోతున్న మనిషితనం

ప్రతీ ఉదయం చిలుకలు వాలిన చెట్టులా పులకించే బడిలో

మళ్లీ చివుర్లు తొడుగుతుంది

చదివిన కతల్నీ

నేర్చిన పాటల్ని

పాల బువ్వలా మార్చి

తరగతి గదికి తీసుకెళ్తే

గింజలు తెచ్చిన తల్లి పక్షి చుట్టూ

చేరిన పిల్లల్లా

చిన్నారులంతా నా చుట్టూ

సందేహాలన్నీ

చిట్టి చిట్టి తీగల్లా మారి అల్లుకుంటుంటే

నేను సమాధానాల పందిరా విస్తరిస్తాను

గొంతు మోసుకెళ్ళిన

జంతువుల అరుపుల్నీ

పిట్టల కిలకిలల్నీ

సంచిలోని బొమ్మల అట్టముక్కల్నీ

అన్నీ ఒక్కొక్కటీ విప్పి

పసి కళ్ళల్లో కేరింతల దీపాలు వెలిగించుకోవాలి

అక్షరాలకీ అంకెలకీ

గులకరాళ్ళనీ, చింతపిక్కల్నీ తొడిగింపజేసి

ఆటల్లోనూ పాటల్లోనూ

అభ్యసనాన్ని పూయింపచేయాలి

పేదరాశి పెద్దమ్మలోకీ

అందాల రాకుమారుడిలోకి

పేరు మరచిన ఈగలోకి పరకాయ ప్రవేశం చేసుకుంటూ

పరమానందయ్యగాను

తెనాలి రామలింగడి గాను

మర్యాద రామన్నగానూ

రకరకాలుగా పరిచయం కావాలి

విరామంలో

వేమన పద్యాన్ని అంకెల ఆటనీ కావాలి

“మేకా నిన్ను చంపుతా” నంటూ

పులిలో క్రౌర్యాన్ని చూపించాలి

ఇప్పుడు బడి బాటలోకి

పెద్దోళ్ళెవరూ రానవసరం లేదు

కాన్వెంటు ఆటో ప్రకటన

ఇక్కడ తప్పని సరిగా మూగబోవాలి

బడి చివరిగంట తరువాత

బడి భవనం, నేనూ ఇద్దరం నిస్సహాయులమే

రేపటి ఉదయం వరకూ

రెక్కలు తెగిన పక్షులమే

ఉదయం తొమ్మిదౌతోంది

అదిగో నా బడి పిల్లలంతా

బడికి నాకన్నా ముందే వచ్చి

తప్పిపోయిన నా బాల్యాన్ని

వెదికి పట్టుకొచ్చి పదిలంగా అప్పజెప్పే

జీవన మాధ్యమాల్లా పలకరించారు

“ఈ రోజేం కథ చెబుతారు మాస్టారు…?”

మనం ఎన్నెన్ని ఒడిదుడుకులతో ఉన్నప్పటికీ బడిప్రాంగణంలోకి ప్రవేశించగానే అవన్నీ ఒక్క పసినవ్వు కడిగిపారేస్తుంది అనే ప్రారంభం ఈ కవికి తన వృత్తి పట్ల ఉన్న పవిత్రభావనను తెలియచేస్తుంది.

ఈ కవితలో విద్యార్ధులు తెల్లని పలకలుగా, తల్లిపక్షి చుట్టూ చేరే పక్షి పిల్లల్లా, పందిరిని పెనవేసుకొనే చిట్టి తీగెల్లా కనిపిస్తారు.

ఉపాధ్యాయుడు- పరమానందయ్యగా, తెనాలి రామలింగడుగా, మర్యాదరామన్నగా, వేమన పద్యంగా, పులీమేకా ఆటలో పులిగా, మిమిక్రీ కళాకారునిగా, మెజిషియన్ గా రకరకాల వేషాలు కడతాడు. ఇవన్నీ ఉదరపోషణార్ధం కాదు, పసి "హృదయపోషణార్ధం".

ఇక బడి అంటే ఎన్ని విషాదాలనైనా కడిగేసే పవిత్ర స్థలం అట. తప్పిపోయిన కవి బాల్యాన్ని వెతికి పట్టుకొని బలవంతంగా అప్పజెప్పే జీవన మాధ్యమం అట.

ఈ కవితలో ఉపాధ్యాయుడి పాత్ర, విద్యపట్ల కవికి ఉన్న సానుకూల దృక్ఫథం, విద్యార్ధులపట్ల ఉన్న అనుబంధం లాంటివాటిని గొప్ప భావోద్వేగ పూరితంగా ఆవిష్కరించారు శ్రీ మురళీ కృష్ణ.

****

ఈ మూడవ కవిత మురళి కృష్ణ రానున్న కవితా సంకలనంలోనిది.

దారిపక్క ఉన్న ఒక చెట్టుకు వేలాడుతున్న ఒక దృశ్యాన్ని ఆధారం చేసుకొని నిర్మించిన ప్రతీకాత్మక కవిత “ఒక చెట్టు – పగిలిన అద్దం.

.

ఒక చెట్టు- పగిలిన అద్దం

దారి పక్క ఏకాంత శోకంలా ఓ చెట్టు

దాని కొమ్మకు వేలాడుతున్న పగిలిన అద్దం

వెళ్తూ వెళ్తూ ఆ అద్దాన్ని చూస్తే

ఏం కనిపించొచ్చు

రాత్రంతా ఎడతెగక కురిసిన చీకటికి

గొడుగు పట్టిన గుడ్డ ముక్క కింద

వెలుగుతున్న ఒంటరి దీపమొక్కటి తప్ప

సౌకర్యమంటే తెలియని నగ్న జీవనం

ఈ చదును చేయబడ్డ మట్టిమీద లిఖించిన

బతుకు సంతకం కనిపిస్తుందా

వలతో కట్టిన దడిలో

జడివానకు నిలవలేక

రెక్కబలం లేని పక్షులు రాల్చిన

పింఛాల అంచున మొలిచిన కన్నీటి బిందువులు

ప్రతిబింబించే దుఃఖం కనిపిస్తుందా

రెండు తపేలాలు మూడు గిన్నెలతో

కాలాన్ని ఈదుతున్న ఆ కుటుంబం

ఆకాశం విసిరిన అగ్గిశకలం సాక్ష్యంగా

భద్రతపై ఎక్కుపెట్టిన ప్రశ్నార్ధకాల్లాంటి

దేహాల చెల్లాచెదురుతనం కనిపిస్తుందా

ఒకవేళ

ఇవేవీ కనిపించలేదూ అంటే

అద్దంతప్ప ఏ పగుల్లూ కనిపించనట్టే

****

దారిపక్క ఏకాంత శోకంలా ఓ చెట్టు అనే ప్రారంభంతోనే ఒంటరితనం, నిరాశాభరిత జీవితాన్ని స్ఫురింపచేస్తాడు కవి.

అద్దం పగిలిపోయినప్పుడు ఏ దృశ్యాలను చూపుతొందో ఒక్కో పదచిత్రాన్ని పేర్చుకొంటూ వెళతాడు.

రాత్రంతా ఎడతెగక కురిసిన చీకటి, ఒంటరి దీపం, మట్టిమీద లిఖించిన సంతకం, రెక్కబలం లేక పక్షులు, రెండు తపేలాలు, మూడు గిన్నెలతో కాలాన్ని ఈదే కుటుంబం, ప్రశ్నార్ధకాలలాంటి దేహాలు….. ఇవంట కనిపించే దృశ్యాలు.

ఈ దృశ్యాల వెనుక ఉన్న దుఃఖం, కష్టం, బాధా, అసమానతలు చూడ లేని చూపు చూపే కాదని చెబుతున్నాడీ కవి.

****

ఇతని కవిత్వంలో ఉత్తరాంధ్ర నేల పల్లవిస్తుంది. దుఃఖం పలుకుతుంది. పల్లెల్లో ఎండిపోయిన చెరువు; అంతర్ధానం అయిపోతున్న పాట;ఊరి మురికిని శుభ్రం చేసే సర్విసింగ్ సెంటర్;ఊరందరకీ సౌభాగ్యాన్ని పంచిపెట్టిన తాత మలారం సంచి; ప్లాస్టిక్ చేస్తున్న విధ్వంసం; సాయింత్రాన్ని ధ్వనించే పిచ్చుకలు; ఊరి మర్రిచెట్టు స్థానంలో మొలిచిన సెల్ ఫోన్ టవర్ లాంటి ఎన్నో వస్తువులు చక్కని కవితలుగా పోత పోసుకున్నాయి ఈ సంపుటిలో.

శ్రీ పాయల మురళీ కృష్ణ శిఖామణి యువ పురస్కారాన్ని అందుకొంటున్న ఈ సందర్భంగా అతనిని అభినందిస్తున్నాను. ఈ అవార్డుకి ఇతనిని ఎంపిక చేయటం సరైన నిర్ణయమని భావిస్తున్నాను. రెండవ పుస్తకం త్వరలోనే తీసుకురావాలని ఆకాంక్షిస్తూ......

ప్రేమతో

బొల్లోజు బాబా