Sunday, May 30, 2021
Imported post: Facebook Post: 2021-05-30T22:02:18
శిఖామణి కవితా దర్శనం
మూడు దశాబ్దాల క్రితం “మువ్వల చేతికర్రతో” తెలుగు సాహిత్యలోకంలోకి అడుగుపెట్టారు శిఖామణి. సూర్యుడు, నెత్తురు, అడవి, తుపాకి గొట్టం, ఎన్ కౌంటర్లు లాంటి ఘాటైన పదాలతో తెలుగు కవిత్వం ఉక్కిరిబిక్కిరి అవుతున్న కాలం అది. ఈ నేపథ్యంలో- తల్లి చేతి స్పర్శని, చిన్నప్పటి పిప్పరుమెంటు రుచిని, చెక్కిలిపై ఆరిన కన్నీటి చారికను, ఖేదమో మోదమో తెలీని తన్మయత్వాన్ని నింపుకొని వచ్చిన శిఖామణి కవిత్వం ప్రతిఒక్కరిని ఆకట్టుకొంది.
ఈ మూడు దశాబ్దాలలో శిఖామణి 11 కవితా సంపుటులు, 9 విమర్శనా గ్రంధాలు, ఇతర భాషలలోకి అనువదింపబడిన 5 కవిత్వ సంపుటులు వెలువరించారు. 5 పుస్తకాలకు సంపాదకత్వం వహించారు. ఆంధ్రదేశంలోని దాదాపు అన్ని సాహిత్య సంస్థలనుండి పురస్కారాలను అందుకొన్నారు. ఒక కవిగా, విమర్శకునిగా, పీఠికా కర్తగా, పరిశోధకునిగా, పరిశోధనా పర్యవేక్షకునిగా, ఒక కవిత్వ కార్యకర్తగా, సాహిత్య సభలలో వక్తగా, పత్రికా సంపాదకునిగా వీటన్నిటికీ మించి మార్దవత నిండిన మనిషిగా- శిఖామణి గారు నాకు సహస్ర బాహువులతో ప్రకాశించే కార్తవీర్యార్జునుని గా కనిపిస్తారు.
1. కవిగా శిఖామణి
జీవితపు రణగొణధ్వనుల మధ్య జారిపోయే సున్నితానుభవాలను నేర్పుగా ఒడిసిపట్టుకోవటం - నడచి వచ్చేసిన మార్గంలోని రాలుపూల పరిమళాల్ని నెమరువేసుకొంటూ కలల మాలలల్లటం - మనిషితనం తగలకపోతుందా అంటూ లోలోపలికి తవ్వుకుంటూ పోయేతత్వం - కాస్త అమాయకత్వం, లోకం మీద ఇంత దయా తప్ప మరే అలంకారాలూ లేకపోవటం - స్వప్నాన్ని కమ్మిచ్చుగుండా సాగదీసి సాగదీసి బంగారు తీగలాంటి ఓ వాక్య చిత్రాన్ని నిర్మించటం - మనచుట్టూ జరుగుతున్న అన్యాయాలపట్ల ధర్మాగ్రహం ప్రకటించటం- శిఖామణి కవిత్వంలో మనకు అడుగడుగునా కనిపిస్తాయి
జీవితానుభవాల్ని కవిత్వానుభవాలుగా మార్చటంలో శిఖామణి నేర్పరి. అనుభూతిని భాషలోకి అనువదించటం తేలికైన విషయం కాదు. అనుభూతులను వ్యక్తీకరించటానికి ఒక్కోసారి భాష సరిపోదు. ఒక అనుభూతిని అంతే శక్తిమంతంగా చదువరిలో ప్రవేశపెట్టటంలో శిఖామణి ప్రతిభ అనన్యసామాన్యం.
రోడ్డుపై ఎదురయ్యే బిచ్చగాళ్లను విసుక్కొంటూనో, జాలితోనో ఎంతోకొంత దానం చేస్తాం. మనం ఇచ్చిన నాణెం ఎంతవిలువైనదో ఆ కబోది బిచ్చగాడు దాని అంచులను తడుముకొని తెలుసుకొంటాడు. ఆ విషయాన్ని కూడా మనం ఎపుడో ఒకప్పుడు గమనించే ఉంటాం. ఇంతవరకూ ప్రతిఒక్కరకూ ఎదురయ్యే అనుభవమే. కానీ శిఖామణి మరికొంత ముందుకు చూసి, ఆ అనుభూతిని ఒక అర్ధ్రతతో కూడిన చిత్రంగా రూపుకట్టగలిగారు.
ఈ రోజు కబోది బొచ్చెలో
నువ్వు వెయ్యవలసింది
చిల్లర నాణెం కాదు
వాడు నాణెపు అంచులు తడిమి
దాని విలువను తెలుసుకునేటప్పుడు
నాణెపు అంచుకు బదులు
అక్కడ
నీ హృదయపు అంచులు దొరకాలి (హ్రుదయదానం)
మామూలుగా జరిగే దైనందిన సంఘటనలను శిఖామణి అద్భుతంగా కవిత్వం చేస్తారు. ఉదాహరణకు బొబ్బిలి టు పార్వతీపురం అనేకవితలో కొన్ని వాక్యాలు ఇలా సాగుతాయి
ఒక అరుణోదయపు వేళ
ఇంటికి వెళ్లగానే
కాళ్లకు నీళ్ళిచ్చినప్పుడే అనుకొన్నాను
బొబ్బిలిలో ఉంటూ కూడా
ఈ కోడలు పిల్ల
మా యానాం చెరువు నీళ్ళు ఎలా తెచ్చిందా అని.
ఇక్కడ మా యానాం చెరువు నీళ్ళు అన్న వాక్యం వల్ల ఒక మామూలు విషయం కవిత్వమైంది. కవిది యానం, కవి చెపుతోన్న కోడలి పిల్లది కూడా యానామే. ఇద్దరూ యానాం చెరువునీళ్లు తాగిన వారే. ప్రస్తుతం ఆ కోడలు పిల్ల యానానికి సుమారు రెండువందల కిలోమీటర్లు దూరంగా బొబ్బిలి లో ఉంటుంది. మరి బొబ్బిలిలో యానాం చెరువు నీళ్ళు ఎలా సాధ్యం? అదే శిఖామణి కవిత్వ రహస్యం. అతని కవిత్వాన్ని చదువుతూంటే ఏదో సొంత ఇంట్లోకి అడుగుపెడుతున్నట్లు, మన ఆత్మలోకంలో మనమే సంచరించుతున్నట్లూ అనిపించకమానదు.
మిత్రుడు లేని ఊరికి వెళ్లటం అనే అనుభవం చిత్రమైనది. ఆ మిత్రుని జ్ఞాపకాలు ముసురు కొంటాయి. హృదయం భారమౌతుంది. ఆ భారాన్ని మాటల్లో అంత సులభంగా చెప్పలేం. చానాళ్లకి వెళ్లాను పాల్వంచకి అనే కవితలో ఆ అనుభవాన్ని అద్భుతంగా పట్టుకొంటారు శిఖామణి.
తీరా వెళ్ళాక తెలిసింది
ఇతఃపూఱ్వం
అతను కేవలం పాల్వంచలో మాత్రమే ఉండేవాడని
ఇపుడతను
హైదరాబాద్ లోనూ నరసరావు పేటలోను
మహబూబ్ నగర్ లోనూ భద్రాచలంలోనూ
ఎక్కడెక్కడ తన మిత్రులున్నారో
అక్కడక్కడ ఏకకాలంలో ఉంటున్నాడని తెలిసింది
అవును
నిత్యసంచారికి శరీరంతో ఏం పని
చనిపోయిన వ్యక్తులు బ్రతికున్నవారి జ్ఞాపకాలలో జీవిస్తూనే ఉంటారు అన్న సత్యాన్ని పై వాక్యాలలో చెపుతున్నాడు.
ఇదే కవితకు పొడిగింపా అన్నట్లు “నువ్వు గుర్తొస్తావు” అనే కవిత ఒకటి ఉంది. అలా జ్ఞాపకాలలో జీవించి ఉండటం కూడా ఎంతకాలం జరుగుతుంది అని ప్రశ్నించి గొప్ప తాత్వికంమైన సమాధానం చెపుతాడు ఇలా…
//నువ్వైనా ఎందాకా గుర్తొస్తావులే!
నిన్ను గుర్తు పెట్టుకున్నానన్న
గుర్తు నాకున్నంత వరకు.
ఒక శుభోదయాన
నేనెవరో ఇతరులు తప్ప
నన్ను నేను గుర్తు పట్టలేని క్షణాన
నిన్నూ నన్నూ కలిపి గుర్తు పట్టే వ్యక్తి
వ్యక్తంగానో అవ్యక్తంగానో
ఎక్కడో ఉండే వుంటాడు.
ఈ జ్ఞాపకాలన్నీ ఎప్పుడో ఒకప్పుడు ఆగిపోతాయి. అప్పుడు మనల్ని ఇతరులు గుర్తు పెట్టుకుంటారు అనటం జీవన వైచిత్రి.
కవిత్వానికి ఉండాల్సిన లక్షణాల పట్ల ప్రతికవికీ కొన్ని అభిప్రాయాలుంటాయి. అలాగే శిఖామణి కూడా “అప్పట్లో మా నాయన అనేవాడు” అనే కవితలో తన కవిత్వ మూలాలను చెప్పుకొంటాడు.
కవిత్వం రాయగానే సరికాదు
కాస్త జ్ఞానం వుండాలిరా అని
జ్ఞానం దేనికైనా అవసరపడుతుందేమోగానీ
కవిత్వం రాయడానికి కావాల్సింది
కాస్త అమాయకత్వం
లోకం మీద ఇంత దయా
అనుకొంటాను ఇప్పటికీ.//
పైన చెప్పినట్లుగా శిఖామణి కవిత్వంలో. మానవజాతిని కొత్తమలుపులు తిప్పాలనే గొప్ప గొప్ప ఊహలు, కార్యాచరణలు, సిద్దాంతాలు లాంటి జ్ఞాన ప్రకటనలు ఉండవు. ఉండేదల్లా ఉత్త హృదయ నివేదనా, ఈ లోకంపట్ల అపారమైన దయ. పూలకుర్రాళ్లు, అంధ భిక్షకులు, రైళ్లలో యాచకులు, ఆఫీసులో అటెండరు, మేడపై వాలే పావురాలు, మరణించిన బాల్య మిత్రులు, స్నేహితులు వీళ్ళే ఎక్కువగా శిఖామణి కవిత్వానికి వస్తువులు
తెలుగు సాహిత్యంలో శిఖామణి రాసినన్ని ఎలిజీలు వేరే ఎవరూ రాయలేదంటే అతిశయోక్తి కాదు. ఇవన్నీ “స్మరణిక” పేరుతో పుస్తకంగా తీసుకొచ్చారు. దీనిలో మొత్తం 34 వ్యాసాలున్నాయి. శిఖామణి వ్యక్తులను ఎంతగా ప్రేమిస్తాడో, వారితో తనకు గల అనుభవాలను, వారిలోని మంచిని ఎంతెలా గుర్తుపెట్టుకొంటాడో ఈ నివాళి వ్యాసాలను చదివినపుడు అర్ధమౌతుంది. వారు మనకు తెలియని వ్యక్తులైనప్పటికీ గుండె బరువెక్కుతుంది. ఇవన్నీ శిఖామణి “మనిషి” గా జీవించాడు అనటానికి రుజువులు. శిఖామణికి ఈ లోకంపై, మనుషులపై ఎంత దయ, హృదయ వేదన లేకపోతే అంతఆర్థ్రంగా వారిగురించి వ్రాయగలడు
ఒక్క ఉదాహరణ
శిఖామణి బంధువు యొక్క మూడునెలల పసిబిడ్డ చనిపోవటం మీద వ్రాసిన “నిదురించిన చిన్నిముద్దు” అన్న కవితలో
ఈ చిన్నారి శిశువు కోసం తవ్విన గోతిని చూసి
వానలకు పైవర వరకు ఉబికొచ్చిన నూతి నీటిలా
దు:ఖం జీవితపు ఇంత పై పొరల్లోనే ఉంటుందనుకోలేదు” అన్న అత్యంత విషాదవాక్యాలతో సందర్భాన్ని కళ్లకు కడతాడు కవి. చిన్న పిల్లవానిని ఖననం చేయటానికి చిన్నగొయ్యి సరిపోయింది అన్న సూచనకూడా గుండెల్ని పిండే ఒక వాస్తవం.
కవిత్వానికి కావాల్సినమరో అంశం అమాయకత్వం అని శిఖామణి అంటారు కానీ, నిజానికి శిఖామణి కవిత్వం పైకి అమాయకంగా కనిపిస్తూ లోపల జీవనతాత్విక సముద్రాలను ఇముడ్చుకొని ఉంటుంది.
ఈ విషయం శిఖామణి వ్రాసిన చిలక్కొయ్య కవితను పరిశీలిస్తే అర్ధమౌతుంది. ఇది ఒక గోడకు ఉండే చిలక్కొయ్య పై వ్రాసిన వస్తుకవితైనప్పటికీ, ఒక సంపూర్ణజీవితాన్ని అంతర్లీనంగా చెపుతూంటుంది.
కవి బాల్యంలో చిలక్కొయ్యతో తనకు గల అనుభవాలతో కవిత మొదలౌతుంది.
చిలక్కొయ్యపై పిచ్చుకలు వాలటం, కవి తల్లిగారు ఉత్త పసుపు పుస్తెలతాడు వేలాడదీయటం, దానికి తగిలించిన సీమవెండి కేరేజీలో చప్పరింపు చప్పరింపుకు రంగులు మారే బిళ్లలను వారి అమ్మగారు దాయటం, మూడో పురుషార్థ సాధనలో ఉన్న దంపతులను ఆ చిలక్కొయ్య నిర్వికారంగా చూడటం, ఈ ఒంటరి ప్రయాణంలో ఈదలేక నిష్క్రమిస్తూ అదే చిలక్కొయ్యకు ఆత్మను తగిలించటం -ఇవీ ఈ కవితలో కనిపించే వివిధ దృశ్యచిత్రాలు. అతి సామాన్యంగా కనిపించే వాక్యాలతో కవిత మొదలై ముగింపుకు వచ్చేసరికి అవే పదాలు మరో గొప్ప అర్థాన్నిచ్చే విధంగా మారతాయి. కవిత ప్రారంభంలో కనిపించిన కొయ్య చిలుక నెమ్మది నెమ్మదిగా కనుమరుగవుతూ, ఓ జీవితం కనిపించటం మొదలవుతుంది.
2. శిఖామణి కవిత్వంలో దళిత ఈస్తటిక్స్
శిఖామణి మొదట మనిషి ఆ తరువాత దళితుడు. దళిత కవిత్వం ఉత్తుంగ తరంగంలా తెలుగు సాహిత్యలోకంలో ఎగసినపుడు శిఖామణి ఆ కవిత్వానికి తాను అందించాల్సిన సామాజిక కర్తవ్యాన్ని గుర్తించారు. దళితుల పక్షన నిలబడి కవిత్వం వ్రాసారు. అంతకు మునుపు దళితుల సమస్యలను కవిత్వీకరించలేదనే విమర్శను నిజాయితీ గా అంగీకరిస్తారు శిఖామణి.
పూల కుర్రాళ్ల గురించీ
గుడ్డి బిచ్చగాళ్ల గురించీ
పుప్పొడి పదాలతో పలవరించిన నేను
పదిరికుప్పం పరాభవాల గురించి
పన్నెత్తు మాటయినా పలకలేకపోయాను..... అంటూ.
ఆ తరువాత కిర్రుచెప్పుల భాష, చూపుడువేలు పాడే పాట కవిత్వ సంపుటులను, దళిత సాహిత్యతత్వం, దళిత సాహిత్యోద్యమం పేర్లతో విమర్శనా గ్రంధాలను వెలువరించారు. శిఖామణి దళిత ఈస్తటిక్స్ దళిత కవిత్వానికి కళాత్మకతను అద్దింది. ఆ విషయంలో శివసాగర్ పక్కన స్థానం ఈయతగినవారు శిఖామణి.
కవిని నేను
వర్ణచాపాన్ని విరగ్గొట్టడానికి వచ్చిన
దళిత కవిని నేను --- అని ప్రకటించుకొంటాడు.
శిఖామణి వ్రాసిన “మా బాప్ప”, “నల్లని దానను” కవితలలో దళిత ఈస్తటిక్స్ నిరుపమానంగా వ్యక్తమౌతాయి.
మా బాప్ప
వాడతప్ప వూరు లేని
కులంతప్ప పేరు లేని
శ్రమ తప్ప సుఖం లేని
మా బాప్ప కథ వింటారా?
బాప్పంటే మాటలా
పొడుగాటి బొప్పాయి చెట్టులా
వెనక్కి తిరిగి చూడని యేరులా
ఆకాశాన్ని సవాలు చేసే
సన్నని సరివి చెట్టులా
చేయెత్తు మనిషి
కచ్చా బిగించి
భుజాన కొడవలితో పొలానికి వెళ్తుంటే
తోక మీద నిలబడిన
ఆరడుగుల నల్ల తాచులా
అగుపించేది మా బాప్ప
నలుపంటే నలుపా అది!
గుత్తులుగా విరగకాచిన నేరేడు నలుపు
దుక్కిదున్నిన నల్లరేగడి మడిచెక్క నలుపు
పంటబోదెలో విరబూసిన నల్లకలువ నలుపు
అప్పుడే కోసి ఆరబోసిన మిరపకళ్లంలా
ఆ నల్లని నుదుటిమీద ఎర్రని బొట్టు
రూపుకు నల్లనే కాని
మా బాప్ప మనసు పుచ్చపువ్వు తెల్లన
బూరుగు దూది మెత్తన//
ఊరుతో వైరం వచ్చినప్పుడు
చెంగులో ఇంతకారప్పొడి
చేతిలో హరకెన్ లాంతరుతో
తెల్లవార్లూ ఏటిగట్టున కాపలా తిరిగిన
మా బాప్ప
చుండూరులో ఎందుకు పుట్టలేదా
అనుకొంటాను//
ఈ కవితలో కనిపించే కచ్చాబిగించటం, కొడవలితో పొలానికి వెళ్లటం, నేరేడు, కలువ, దుక్కిదున్నిన నల్లరేగడి, మిరప కళ్ళం, ఊడ్పుల కాలం, బడిపిల్లల మధ్యాహ్న భోజన పథకం, వెండి కడియాలలో లక్క, ఊరితో వైరం లాంటి దృష్టాంతాలన్నీ దళిత జీవనాన్ని దృశ్యమానం చేస్తూ కవిత సాంద్రతను పెంచుతాయి.
నల్లని దానను అనే కవితలో- నవధాన్యాలలో నాలుగవదానను, హంసలమధ్య పికిలిపిట్టను, చెమ్మసోకితే ఉబ్బిపోతాను, ఆపై స్పృశిస్తే తెల్లగా మెరిసిపోతాను వంటి పైపై పోలికలను బట్టి ఇది మినువులపై చెపుతున్న కవితగా అనిపించినా -- జాత్యాహంకారాన్ని దహించే నీలి అగ్నిశిఖ, ఆఫ్రికానుండి మొహంజొదారో వరకు నిక్షిప్తమైన నలుపు ధాతు శిలాజాలు, వీరబాహుడినుండి మండేలా వరకు సాగిన నల్లరక్తపు వెలిగే పాదముద్రలు, తెల్లజాతిని అబ్బురపరచిన నల్ల మైఖేల్ జాక్సన్ వంటి అనేక మెటఫర్ ల ద్వారా ఒక వర్గదృక్ఫధాన్ని కవితలో అత్యంత ప్రతిభావంతంగా ప్రవేశపెడతాడు కవి. దళిత ఈస్తటిక్స్ ఈ కవితలో అద్భుతంగా పలుకుతాయి.
శిఖామణి కవిత్వానికి అనుభూతి, మానవత, తాత్వికతలు పుష్కలంగా పొటమరించే అందాలు. ఉపమ, రూపకాలు శిఖామణి కవిత్వానికి మణిపూసలు. "సస్టైయిన్డ్ రిలీజ్ డ్రగ్ లాగ శిఖామణి అక్షరాల్లో కవిత్వం నిలకడగా స్రవిస్తూ ఉంటుంది అంటారు ప్రముఖ విమర్శకుడు శ్రీ కె.శ్రీనివాస్
****
3. విమర్శకునిగా శిఖామణి
వివిధ, సమాంతర, దళిత సాహిత్య తత్త్వం, దళిత సాహిత్యోద్యమం, సేతువు, వాగర్ధ వంటి పుస్తకాలు శిఖామణిని మనకున్న మంచి విమర్శకునిగా నిరూపిస్తాయి.
ప్రయోగవాది పఠాభి, తెలుగు-మరాఠి దళిత కవిత్వం లాంటి పుస్తకాలు శిఖామణిలోని పరిశొధకుడిని మనకు చూపుతాయి.
విశ్వవిద్యాలయ ఆచార్యుని వృత్తిలో భాగంగా 24 పి హెచ్ డీలు, 42 ఎంఫిల్ లకు శిఖామణి పరిశోధక పర్యవేక్షకుడిగా వ్యవహరించారు. పద్యసాహిత్యం, తులనాత్మక పరిశీలన, ఆధునిక వచనం, కవిత్వం, నాటకం, సంస్కరణలు వంటి ఒకదానికొకటి సంబంధం లేని అంశాలకు పరిశోధక పర్యవేక్షకుడిగా ఉండటం ఒక అరుదైన విషయమని అనుకొంటాను.
పుస్తకానికి పీఠిక అనేది ఒక రికమెండేషన్ లెటర్ లాంటిది. శిఖామణికి గారికి ఈ విషయం చాలా బాగా తెలుసు. అందుకనే వీరి పీఠికలలో కవి పట్ల, అతని కవిత్వం పట్ల అవ్యాజమైన ప్రేమను చూపుతారు. వెన్ను తడతారు. లోపాలను సున్నితంగా చెపుతారు. 116 పుస్తకాలకు పీఠికా కర్తగా కూడా శిఖామణి సాహిత్యసేవ గణనీయమైనది.
కవిత్వం వ్రాయటం ద్వారా కవి సమాజం నుంచి ఎంతో గౌరవం, సన్మానాలు పొందుతాడు. కవిత్వాన్ని రాయటమే కాక మోయటం కూడా కవి భాద్యతగా తీసుకోవాలి అనుకొంటాను.
“యానమా నా ఆరో ప్రాణమా” అని పలవరించిన శ్రీ శిఖామణి యానాన్ని తన కవిత్వ కార్యక్షేత్రంగా చేసుకొని గత మూడు సంవత్సరాలుగా యానాం ప్రపంచ కవితా దినోత్సవాలను అంగరంగవైభవంగా నిర్వహిస్తున్నారు. తెలుగు సాహిత్యంలో లబ్దప్రతిష్టులను యానానికి తీసుకొని వచ్చి పొయెట్రీ వర్క్ షాపు నిర్వహించారు. “శిఖామణి కవితా పురస్కారం” నెలకొల్పి, తెలుగు సాహితీదిగ్గజాలను ఏటా సత్కరించుకొంటున్నారు. ఆంధ్ర దేశంలో వందలాది సభలలో అలుపెరుగక పాల్గొంటూ సాహిత్యప్రచారం చేస్తున్నారు. ఇవన్నీ ఒక ఎత్తయితే “కవి సంధ్య” పత్రికను మూడేళ్ళుగా అప్రతిహతంగా ఒంటిచేత్తో నడిపించుకొంటూ రావటం మరొక ఎత్తు. ఈ పనులన్నీ శిఖామణి మంచి కవే కాదు “గొప్ప కవిత్వ కార్యకర్త” కూడా అని నిరూపిస్తాయి.
ఇక చివరగా
శిఖామణి లేని తెలుగు కవిత్వం ఎలా ఉండేదని ప్రశ్నించుకొంటే – మొదట్లో చెప్పినట్లు, సూర్యుడు, నెత్తురు, అడవి, తుపాకి గొట్టం, ఎన్ కౌంటర్లు లాంటి ఘాటైన పదాలతో తెలుగు కవిత్వం మరికొంతకాలం ఉక్కిరిబిక్కిరి అయిఉండేదేమో; తెలుగు కవిత్వంలో మానవసంబంధాలను ఆర్థ్రంగా చెప్పటం అనే అర వెలితిగా ఉండేదేమో అనిపిస్తుంది.
బొల్లోజు బాబా
17/5/2019
(శ్రీ శిఖామణి చందుసుబ్బారావు సాహిత్య పురస్కారాన్ని పొందిన సందర్భంగా చేసిన ప్రసంగపాఠం.
మరొక్కసారి అభినందనలు తెలుపుతూ)
Saturday, May 22, 2021
Imported post: Facebook Post: 2021-05-22T21:11:01
చిన్నారి థాంక్యూ.
చిన్నారి నా బాల్యమిత్రుడు. ఒకటోతరగతి నుంచి ఒకే బెంచిమీద కూర్చొని చదూకున్నాం. టెంత్ తరువాత తను ఆర్ట్స్ కి నేను సైన్సుకీ విడిపోయాం.
నా పుస్తకాలకు కవర్ పేజ్ లు చిన్నారితో వేయించుకోవటం నాకు సెంటిమెంట్. కొన్నింటికి ఫ్రంట్ పార్ట్ బయటివారు వేసినప్పటికీ బాక్ పేజ్ చిన్నారి చెయ్యవలసిందే. అలా చేయటానికి ఏనాడు ఈగో ఫీలవకపోవటం చిన్నారి మంచితనం.
కవర్ పేజ్ చేసేటపుడు ఇక్కడ రంగుమార్చు, ఈ ఫాంటు మార్చు, ఇది సైజు పెంచు అంటూ ఎంత ఇబ్బంది పెట్టినా ఏనాడూ విసుగు అనేది నేను చూడలేదు. అంత ఓపిక
వృత్తిరీత్యా డ్రాయింగ్ టీచర్. పాతికేళ్ళక్రితం రీజెన్సీ సిరామిక్స్ లో పనిచేసేటపుడు ఫొటోషాప్ డిజైనింగ్ ఇటలీ వెళ్ళి నేర్చుకొన్నాడు. అప్పట్లో యానాం రీజెన్సీ టైల్స్ డిజైన్స్ అన్నీ చిన్నారి చేసినవే.
డిజిటల్ ఆర్ట్ ని పక్కన పెడితే చిన్నారి is best at Charcoal Art. అతని ఇంట్లో గోడలను అలంకరించి ఉండే అనేక పెయింటింగ్స్ చూస్తే ఇతని నైపుణ్యానికి ఆశ్చర్యపడతాం.
ఇప్పుడు ఫేస్ బుక్ వాల్స్ పై మిత్రుల ఫొటోలను డిజిటల్ పిక్స్ గా చేసి అందరినీ సర్ ప్రైజ్ చేస్తున్నాడు. చిన్నారికి ఖాళీ ఎక్కడ ఉంటుందా అని ఆశ్చర్యం వేస్తుంది. బహుసా ఈ కరోనా క్వారన్ టైన్, లాక్ డౌన్ ప్రభావం కావొచ్చు. ఇంత భయానక పరిస్థితులలో నలుగురికీ నవ్వులు, సర్ప్రైజెస్ పంచుతోన్న ఈ ప్రయత్నం మిత్రుల పై నిష్కల్మషమైన ప్రేమే తప్ప మరేమీ కాదని అనుకొంటాను.
వారి తండ్రిగారి టైము నుంచే ఆర్ధికంగా బాగా ఎదిగిన కుటుంబం వీరిది. నాకు తెలిసి యానాంలో మా సర్కిల్ లో పది లక్షల విలువచేసే స్పోర్ట్స్ బైక్ వాడింది చిన్నారే. చిన్నారి అన్నగారు డాక్టరు. చిన్నారికి ఇద్దరు అబ్బాయిలు, వారి శ్రీమతి ప్రభుత్వ టీచర్.
చిన్నారి మంచి కవి. అతని వద్ద కనీసం ఒక ఐదు పుస్తకాలకు సరిపడా కవితలు ఉన్నాయి. పుస్తకం తేవయ్యా మహానుభావా అంటే నవ్వి ఊరుకొంటాడు. బద్దకం కాదు, పెర్ ఫెక్షన్ కోసం అనుకొంటాను. నిజానికి చిన్నారి అముద్రిత కవితలు పెర్ ఫెక్షన్ కు ఓ మెట్టు పైనే ఉంటాయి. ఎంతచెప్పినా నా మాట నమ్మడు. (మీరైనా చెప్పండీసారి.. వీలైతే)
చిన్నారి మంచి ఆర్గనైజర్. తన గంభీరమైన స్వరంతో సమయోచిత చతురోక్తులతో సభలను ఆద్యంతం రక్తికట్టించేలా నడిపిస్తాడు. కవి సంధ్య యానాంలో జరిపే సభల వెనుక చిన్నారి పాత్ర గణనీయమైనది.
సౌమ్యుడు, సమర్ధుడు, సహృదయుడు అయిన చిన్నారి నా బాల్యమిత్రుడు కావటం అదృష్టంగా భావిస్తాను.
నీ తలపుల్లో నేను ఉన్నందుకు, నీ జ్ఞాపకాల నీడలలో నాకూ చోటున్నందుకు, నీ సమయాన్ని నాకొరకు వెచ్చించగలిగే అర్హత నాకిచ్చినందుకూ ....
అనంతానంత ధన్యవాదములతో, అభినందనలతో,
బొల్లోజు బాబా
Imported post: Facebook Post: 2021-05-22T21:11:01
చిన్నారి థాంక్యూ.
చిన్నారి నా బాల్యమిత్రుడు. ఒకటోతరగతి నుంచి ఒకే బెంచిమీద కూర్చొని చదూకున్నాం. టెంత్ తరువాత తను ఆర్ట్స్ కి నేను సైన్సుకీ విడిపోయాం.
నా పుస్తకాలకు కవర్ పేజ్ లు చిన్నారితో వేయించుకోవటం నాకు సెంటిమెంట్. కొన్నింటికి ఫ్రంట్ పార్ట్ బయటివారు వేసినప్పటికీ బాక్ పేజ్ చిన్నారి చెయ్యవలసిందే. అలా చేయటానికి ఏనాడు ఈగో ఫీలవకపోవటం చిన్నారి మంచితనం.
కవర్ పేజ్ చేసేటపుడు ఇక్కడ రంగుమార్చు, ఈ ఫాంటు మార్చు, ఇది సైజు పెంచు అంటూ ఎంత ఇబ్బంది పెట్టినా ఏనాడూ విసుగు అనేది నేను చూడలేదు. అంత ఓపిక
వృత్తిరీత్యా డ్రాయింగ్ టీచర్. పాతికేళ్ళక్రితం రీజెన్సీ సిరామిక్స్ లో పనిచేసేటపుడు ఫొటోషాప్ డిజైనింగ్ ఇటలీ వెళ్ళి నేర్చుకొన్నాడు. అప్పట్లో యానాం రీజెన్సీ టైల్స్ డిజైన్స్ అన్నీ చిన్నారి చేసినవే.
డిజిటల్ ఆర్ట్ ని పక్కన పెడితే చిన్నారి is best at Charcoal Art. అతని ఇంట్లో గోడలను అలంకరించి ఉండే అనేక పెయింటింగ్స్ చూస్తే ఇతని నైపుణ్యానికి ఆశ్చర్యపడతాం.
ఇప్పుడు ఫేస్ బుక్ వాల్స్ పై మిత్రుల ఫొటోలను డిజిటల్ పిక్స్ గా చేసి అందరినీ సర్ ప్రైజ్ చేస్తున్నాడు. చిన్నారికి ఖాళీ ఎక్కడ ఉంటుందా అని ఆశ్చర్యం వేస్తుంది. బహుసా ఈ కరోనా క్వారన్ టైన్, లాక్ డౌన్ ప్రభావం కావొచ్చు. ఇంత భయానక పరిస్థితులలో నలుగురికీ నవ్వులు, సర్ప్రైజెస్ పంచుతోన్న ఈ ప్రయత్నం మిత్రుల పై నిష్కల్మషమైన ప్రేమే తప్ప మరేమీ కాదని అనుకొంటాను.
వారి తండ్రిగారి టైము నుంచే ఆర్ధికంగా బాగా ఎదిగిన కుటుంబం వీరిది. నాకు తెలిసి యానాంలో మా సర్కిల్ లో పది లక్షల విలువచేసే స్పోర్ట్స్ బైక్ వాడింది చిన్నారే. చిన్నారి అన్నగారు డాక్టరు. చిన్నారికి ఇద్దరు అబ్బాయిలు, వారి శ్రీమతి ప్రభుత్వ టీచర్.
చిన్నారి మంచి కవి. అతని వద్ద కనీసం ఒక ఐదు పుస్తకాలకు సరిపడా కవితలు ఉన్నాయి. పుస్తకం తేవయ్యా మహానుభావా అంటే నవ్వి ఊరుకొంటాడు. బద్దకం కాదు, పెర్ ఫెక్షన్ కోసం అనుకొంటాను. నిజానికి చిన్నారి అముద్రిత కవితలు పెర్ ఫెక్షన్ కు ఓ మెట్టు పైనే ఉంటాయి. ఎంతచెప్పినా నా మాట నమ్మడు. (మీరైనా చెప్పండీసారి.. వీలైతే)
చిన్నారి మంచి ఆర్గనైజర్. తన గంభీరమైన స్వరంతో సమయోచిత చతురోక్తులతో సభలను ఆద్యంతం రక్తికట్టించేలా నడిపిస్తాడు. కవి సంధ్య యానాంలో జరిపే సభల వెనుక చిన్నారి పాత్ర గణనీయమైనది.
సౌమ్యుడు, సమర్ధుడు, సహృదయుడు అయిన చిన్నారి నా బాల్యమిత్రుడు కావటం అదృష్టంగా భావిస్తాను.
నీ తలపుల్లో నేను ఉన్నందుకు, నీ జ్ఞాపకాల నీడలలో నాకూ చోటున్నందుకు, నీ సమయాన్ని నాకొరకు వెచ్చించగలిగే అర్హత నాకిచ్చినందుకూ ....
అనంతానంత ధన్యవాదములతో, అభినందనలతో,
బొల్లోజు బాబా
Imported post: Facebook Post: 2021-05-22T20:22:52
అనువాద కవిత్వం e-book
.
ఇంతవరకూ చేసిన అనువాద కవితలను అన్నింటిని ఒక ebook రూపంలోకి తీసుకొచ్చాను. దానిని ఇక్కడనుంచి డౌన్ లోడ్ చేసుకొనవచ్చును.
.
https://archive.org/details/bolloju-baba-translations
***
ఈ పుస్తకానికి వ్రాసుకొన్న కొన్ని మాటలు, కవర్ పేజ్, కంటెంట్స్ పేజ్ ఫొటోలు.
***
మనవి మాటలు
ఒక అనువాద కవిత
మట్టి ముద్దను పాత్రగా మలచు
దాని శూన్యతలోనే
దాని ఉపయోగం ఉంటుంది.
గుమ్మాలు, కిటికీలతో
గృహాన్ని నిర్మించు
దాని శూన్యతలోనే
దాని ఉపయోగం ఉంటుంది.
దేన్నో పొందుతూ ఉంటాం కానీ
దాని శూన్యతనే వాడుకుంటూ ఉంటాం.
మూలం: టావో టె షింగ్ (Mould Clay into a vessel)
SEPTEMBER 22, 2008
నేను మొదటిసారిగా సోషల్ మీడియాలో నా బ్లాగు ద్వారా పోస్ట్ చేసిన అనువాదమిది. ఆ తరువాత విశ్వకవి రవీంద్రుని స్ట్రే బర్డ్స్ అనువదించి స్వేచ్ఛావిహంగాలు పేరుతో పుస్తకరూపంలో వెలువరించాను. ఇదే కాలంలో రవీంద్రుని క్రిసెంట్ మూన్ ను, వివిధ సూఫీకవుల గీతాలను “ఎడారి అత్తరులు” పేరిటా, పాబ్లోనెరుడా “Twenty love poems and a song of despair” ను అనువదించి e-books గా విడుదల చేసాను.
సప్తశతి గాథలు, కె.సచ్చిదానందన్ కవిత్వానువాదాలను పుస్తకరూపంలోకి తీసుకొచ్చే ఆలోచనలో ఉన్నాను.
ఇవి కాక ఈ పదమూడేళ్లలో చేసిన వివిధ భారతీయ, ప్రపంచకవుల కవితల అనువాదాలు అన్నింటినీ ఒకచోటికి చేర్చాలనే ప్రయత్నమిది. ఇవన్నీ నా వాల్ లేదా బ్లాగులో ప్రచురించినవే. భిన్నకాలాలకు, నేపథ్యాలకు చెందిన వివిధ కవుల కవిత్వం ఇది. వీటన్నింటిని ఏకబిగిన చదివినప్పుడు కవిత్వం ఒక్కటే అన్నింటినీ కలిపే అంతఃసూత్రంగా ఉందని అర్ధమైంది.
కవిత్వాన్ని ఇష్టపడేవారికి తప్పక నచ్చుతుందనీ, నిరాశపరచదనీ భావిస్తాను.
భవదీయుడు
బొల్లోజు బాబా 22/5/2021
another link
https://ia601400.us.archive.org/15/items/bolloju-baba-translations/Bolloju%20Baba%20Translations.pdf
Imported post: Facebook Post: 2021-05-22T20:22:52
అనువాద కవిత్వం e-book
.
ఇంతవరకూ చేసిన అనువాద కవితలను అన్నింటిని ఒక ebook రూపంలోకి తీసుకొచ్చాను. దానిని ఇక్కడనుంచి డౌన్ లోడ్ చేసుకొనవచ్చును.
.
https://archive.org/details/bolloju-baba-translations
***
ఈ పుస్తకానికి వ్రాసుకొన్న కొన్ని మాటలు, కవర్ పేజ్, కంటెంట్స్ పేజ్ ఫొటోలు.
***
మనవి మాటలు
ఒక అనువాద కవిత
మట్టి ముద్దను పాత్రగా మలచు
దాని శూన్యతలోనే
దాని ఉపయోగం ఉంటుంది.
గుమ్మాలు, కిటికీలతో
గృహాన్ని నిర్మించు
దాని శూన్యతలోనే
దాని ఉపయోగం ఉంటుంది.
దేన్నో పొందుతూ ఉంటాం కానీ
దాని శూన్యతనే వాడుకుంటూ ఉంటాం.
మూలం: టావో టె షింగ్ (Mould Clay into a vessel)
SEPTEMBER 22, 2008
నేను మొదటిసారిగా సోషల్ మీడియాలో నా బ్లాగు ద్వారా పోస్ట్ చేసిన అనువాదమిది. ఆ తరువాత విశ్వకవి రవీంద్రుని స్ట్రే బర్డ్స్ అనువదించి స్వేచ్ఛావిహంగాలు పేరుతో పుస్తకరూపంలో వెలువరించాను. ఇదే కాలంలో రవీంద్రుని క్రిసెంట్ మూన్ ను, వివిధ సూఫీకవుల గీతాలను “ఎడారి అత్తరులు” పేరిటా, పాబ్లోనెరుడా “Twenty love poems and a song of despair” ను అనువదించి e-books గా విడుదల చేసాను.
సప్తశతి గాథలు, కె.సచ్చిదానందన్ కవిత్వానువాదాలను పుస్తకరూపంలోకి తీసుకొచ్చే ఆలోచనలో ఉన్నాను.
ఇవి కాక ఈ పదమూడేళ్లలో చేసిన వివిధ భారతీయ, ప్రపంచకవుల కవితల అనువాదాలు అన్నింటినీ ఒకచోటికి చేర్చాలనే ప్రయత్నమిది. ఇవన్నీ నా వాల్ లేదా బ్లాగులో ప్రచురించినవే. భిన్నకాలాలకు, నేపథ్యాలకు చెందిన వివిధ కవుల కవిత్వం ఇది. వీటన్నింటిని ఏకబిగిన చదివినప్పుడు కవిత్వం ఒక్కటే అన్నింటినీ కలిపే అంతఃసూత్రంగా ఉందని అర్ధమైంది.
కవిత్వాన్ని ఇష్టపడేవారికి తప్పక నచ్చుతుందనీ, నిరాశపరచదనీ భావిస్తాను.
భవదీయుడు
బొల్లోజు బాబా 22/5/2021
another link
https://ia601400.us.archive.org/15/items/bolloju-baba-translations/Bolloju%20Baba%20Translations.pdf
Thursday, May 20, 2021
Imported post: Facebook Post: 2021-05-20T16:16:43
Samih al-Qasim జోర్డాన్ లో జన్మించిన పాలస్తీనియన్ కవి. ఇతను అనేకసార్లు రాజకీయకారణాల వల్ల జైలు పాలయ్యాడు. ఇతర కవుల్లా ఇతను పాలస్తీనియాను విడిచిపెట్టి పోలేదు దానికి కారణం నా మాతృభూమిపై నా అనుబంధమే అని ప్రకటించుకొన్నాడు. తన జీవితంలో ఎక్కువకాలం గృహనిర్భంధంలోనే గడిపాడు "The only way I can assert my identity is by writing poetry" అనేది Samih al-Qasim కవిత్వ వస్తువు మరియు శిల్పము. Samih al-Qasim 2014 లో మరణించాడు.
Samih al-Qasim కవితల అనువాదాలు ఇవి.
1.
Travel Tickets
నన్ను చంపినరోజు
నా జేబులో Travel Tickets గమనిస్తావు నువ్వు
శాంతిలోకి
పంటపొలాలలోకి, వానలోకి
మనుషుల అంతరాత్మలలోకి
తీసుకెళ్ళే Travel Tickets
ప్రియమైన నా హంతకుడా
ఆ టికెట్లను వృధాచేయకు.
వాటిని వాడుకో.
దయచేసి ప్రయాణించు
2.
Slit lips
చనిపోయిన
ఒక కోకిల కథను
నేను నీకు చెప్పి ఉండేవాడిని.
వాళ్ళు నా నాలుకను
చీల్చి ఉండకపోతే
ఆ కథను నీకు......
3.
Abandoning
నేను చూసాను ఆమెను
నేను చూసాను ఆమెను కూడలిలో
నేను చూసాను కూడలిలో ఆమె రక్తంచిందించటం
నేను చూసాను కూడలిలో ఆమె నడవలేకపోవటం
నేను చూసాను కూడలిలో ఆమె చంపబడటం
నేను చూసాను... నేను చూసాను....
ఈమె సంరక్షకుడు ఎవరని అతను బిగ్గరగా అరచినప్పుడు
నాకు ఆమె పరిచయమే అనే విషయాన్ని చెప్పలేదు
ఆ కూడలిలో ఆమెనలా విడిచిపెట్టేశాను
ఆ కూడలిలో రక్తమడుగులో ఆమెనలా విడిచిపెట్టేసాను
ఆ కూడలిలో నడవలేకపోతున్న ఆమెనలా విడిచిపెట్టేసాను
ఆ కూడలిలో మృత్యువుకి ఆమెనలా విడిచిపెట్టేసాను
ఆమెనలా విడిచిపెట్టేసాను....
4.
End of Discussion with a Jailer
నా జైలుగది కిటికీలోంచి
నన్ను చూసి నవ్వే చెట్లు
నా ప్రజలతో నిండిన ఇంటికప్పులు
నాకోసం విలపిస్తూ ప్రార్ధించే కిటికీలు కనిపిస్తాయి
నా ఇరుకైన గది తలుపురంద్రంలోంచి
నీ విశాలమైన గది కూడా కనిపిస్తుంది.
5. Confession at Midday
.
ఒక చెట్టును నాటాను
దాని ఫలాల్ని తృణీకరించి
మానుని కలపగా వాడుకొన్నాను
కొమ్మలను వీణగా చేసి
గొప్ప రాగాల్ని పలికించాను
వీణ పగిలిపోయింది
రాగాలు ఆగిపోయాయి
ఫలాలు పోగొట్టుకొన్నాను
ఇప్పుడు చెట్టు కొరకు దుఃఖిస్తున్నాను.
,
మూలం- Samih al-Qasim
అనువాదం: బొల్లోజు బాబా
Imported post: Facebook Post: 2021-05-20T16:16:43
Samih al-Qasim జోర్డాన్ లో జన్మించిన పాలస్తీనియన్ కవి. ఇతను అనేకసార్లు రాజకీయకారణాల వల్ల జైలు పాలయ్యాడు. ఇతర కవుల్లా ఇతను పాలస్తీనియాను విడిచిపెట్టి పోలేదు దానికి కారణం నా మాతృభూమిపై నా అనుబంధమే అని ప్రకటించుకొన్నాడు. తన జీవితంలో ఎక్కువకాలం గృహనిర్భంధంలోనే గడిపాడు "The only way I can assert my identity is by writing poetry" అనేది Samih al-Qasim కవిత్వ వస్తువు మరియు శిల్పము. Samih al-Qasim 2014 లో మరణించాడు.
Samih al-Qasim కవితల అనువాదాలు ఇవి.
1.
Travel Tickets
నన్ను చంపినరోజు
నా జేబులో Travel Tickets గమనిస్తావు నువ్వు
శాంతిలోకి
పంటపొలాలలోకి, వానలోకి
మనుషుల అంతరాత్మలలోకి
తీసుకెళ్ళే Travel Tickets
ప్రియమైన నా హంతకుడా
ఆ టికెట్లను వృధాచేయకు.
వాటిని వాడుకో.
దయచేసి ప్రయాణించు
2.
Slit lips
చనిపోయిన
ఒక కోకిల కథను
నేను నీకు చెప్పి ఉండేవాడిని.
వాళ్ళు నా నాలుకను
చీల్చి ఉండకపోతే
ఆ కథను నీకు......
3.
Abandoning
నేను చూసాను ఆమెను
నేను చూసాను ఆమెను కూడలిలో
నేను చూసాను కూడలిలో ఆమె రక్తంచిందించటం
నేను చూసాను కూడలిలో ఆమె నడవలేకపోవటం
నేను చూసాను కూడలిలో ఆమె చంపబడటం
నేను చూసాను... నేను చూసాను....
ఈమె సంరక్షకుడు ఎవరని అతను బిగ్గరగా అరచినప్పుడు
నాకు ఆమె పరిచయమే అనే విషయాన్ని చెప్పలేదు
ఆ కూడలిలో ఆమెనలా విడిచిపెట్టేశాను
ఆ కూడలిలో రక్తమడుగులో ఆమెనలా విడిచిపెట్టేసాను
ఆ కూడలిలో నడవలేకపోతున్న ఆమెనలా విడిచిపెట్టేసాను
ఆ కూడలిలో మృత్యువుకి ఆమెనలా విడిచిపెట్టేసాను
ఆమెనలా విడిచిపెట్టేసాను....
4.
End of Discussion with a Jailer
నా జైలుగది కిటికీలోంచి
నన్ను చూసి నవ్వే చెట్లు
నా ప్రజలతో నిండిన ఇంటికప్పులు
నాకోసం విలపిస్తూ ప్రార్ధించే కిటికీలు కనిపిస్తాయి
నా ఇరుకైన గది తలుపురంద్రంలోంచి
నీ విశాలమైన గది కూడా కనిపిస్తుంది.
5. Confession at Midday
.
ఒక చెట్టును నాటాను
దాని ఫలాల్ని తృణీకరించి
మానుని కలపగా వాడుకొన్నాను
కొమ్మలను వీణగా చేసి
గొప్ప రాగాల్ని పలికించాను
వీణ పగిలిపోయింది
రాగాలు ఆగిపోయాయి
ఫలాలు పోగొట్టుకొన్నాను
ఇప్పుడు చెట్టు కొరకు దుఃఖిస్తున్నాను.
,
మూలం- Samih al-Qasim
అనువాదం: బొల్లోజు బాబా
Tuesday, May 18, 2021
Imported post: Facebook Post: 2021-05-18T09:56:44
ఒకానొకప్పుడు Once Upon A Time by K. Sachidanandan
.
నీకుతెలుసా
ఒకానొకప్పుడు కోకిలమాత్రమే కాదు
ప్రతీ పక్షీ గానం చేసేది, కాకితో సహా
అవే మనకు పదాలను ఇచ్చాయి
వాటి పాటలు పంటచేలలో నీళ్ళై పారేవి
వాటిపాటలు పూలను కవిత్వంతో,
పళ్ళను కథలతో, నిద్రను కలలతో,
స్తనాలను పాలతో, దేహాలను కోర్కెలతో
హృదయాలను కరుణతో నింపేవి.
ముక్కులలో రక్తం నిండగా పక్షులు
పాడటం మానేసాయి
ఆపై, చెట్ల నృత్యాలు, మృగాల నవ్వులు
శిలల సంభాషణలు, సెలయేర్ల తియ్యదనాలు
నిలిచిపోయాయి.
చివరకు బుద్ధుడు నేనూ ఒంటరిగా మిగిలిపోయాం
చీకట్లో ఒకరికొకరు అగోచరంగా ఉన్నాం.
ఒణికించే చలిలో రావి ఆకుల్లా రెపరెపలాడాం
బుద్ధుని గద్గదాక్రందనలు శూన్యాన్ని ప్రకాశింపచేశాయి
ఇక ఎంతమాత్రమూ తాళలేక
ముక్తకంఠంతో 'ఓయని' రోదించాం మేం.
వెలుగు విచ్చుకొంది.
సగంకాలిన రెక్కలు అల్లాడిస్తో పక్షులు తిరిగి వచ్చాయి.
భూమిపై అంతరించిన రంగులగురించి, స్వరాల గురించి
నులిమివేయబడిన గొంతుకలతో
ఇంకా మిగిలున్న కొద్ది పదాలతో
పాటలు గానం చేసాయి
మా సమాధుల తోటలో.
.
Once Upon A Time by K. Sachidanandan
అనువాదం: బొల్లోజు బాబా
Imported post: Facebook Post: 2021-05-18T09:56:44
ఒకానొకప్పుడు Once Upon A Time by K. Sachidanandan
.
నీకుతెలుసా
ఒకానొకప్పుడు కోకిలమాత్రమే కాదు
ప్రతీ పక్షీ గానం చేసేది, కాకితో సహా
అవే మనకు పదాలను ఇచ్చాయి
వాటి పాటలు పంటచేలలో నీళ్ళై పారేవి
వాటిపాటలు పూలను కవిత్వంతో,
పళ్ళను కథలతో, నిద్రను కలలతో,
స్తనాలను పాలతో, దేహాలను కోర్కెలతో
హృదయాలను కరుణతో నింపేవి.
ముక్కులలో రక్తం నిండగా పక్షులు
పాడటం మానేసాయి
ఆపై, చెట్ల నృత్యాలు, మృగాల నవ్వులు
శిలల సంభాషణలు, సెలయేర్ల తియ్యదనాలు
నిలిచిపోయాయి.
చివరకు బుద్ధుడు నేనూ ఒంటరిగా మిగిలిపోయాం
చీకట్లో ఒకరికొకరు అగోచరంగా ఉన్నాం.
ఒణికించే చలిలో రావి ఆకుల్లా రెపరెపలాడాం
బుద్ధుని గద్గదాక్రందనలు శూన్యాన్ని ప్రకాశింపచేశాయి
ఇక ఎంతమాత్రమూ తాళలేక
ముక్తకంఠంతో 'ఓయని' రోదించాం మేం.
వెలుగు విచ్చుకొంది.
సగంకాలిన రెక్కలు అల్లాడిస్తో పక్షులు తిరిగి వచ్చాయి.
భూమిపై అంతరించిన రంగులగురించి, స్వరాల గురించి
నులిమివేయబడిన గొంతుకలతో
ఇంకా మిగిలున్న కొద్ది పదాలతో
పాటలు గానం చేసాయి
మా సమాధుల తోటలో.
.
Once Upon A Time by K. Sachidanandan
అనువాదం: బొల్లోజు బాబా
Monday, May 17, 2021
Imported post: Facebook Post: 2021-05-17T17:59:50
అలిఖిత కవిత The Unwritten Poem by K. Sachidanandan
ఇంకా ఎవరూ రాయని కవితను నేను
ఎందరో కవుల వేలికొనల వరకూ ప్రయాణించి
సరైన లిపి లేక అవ్యక్తప్రేమలా
స్వప్నంలోకి వెనుతిరిగాను ఎన్నోసార్లు
భవిష్యత్తును వ్యక్తీకరించగలిగినంతవరకూ
భాషపట్ల నాకే ఆక్షేపణా లేదు.
ఏదో ఒక రోజు నాక్కావాల్సిన పదాల్ని పట్టుకొంటాను:
ఓ కొత్త నక్షత్రపు నీడలో
ఖాళీపేజీపై ఒక తెరచాప విచ్చుకొని
మెలమెల్లగా పైకిలేచి రెపరెపలాడటం
విప్పారిన కళ్ళతో ఓ పిలగాడు తదేకంగా చూస్తాడు.
.
మూలం The Unwritten Poem by
అనువాదం: బొల్లోజు బాబా
Imported post: Facebook Post: 2021-05-17T17:59:50
అలిఖిత కవిత The Unwritten Poem by K. Sachidanandan
ఇంకా ఎవరూ రాయని కవితను నేను
ఎందరో కవుల వేలికొనల వరకూ ప్రయాణించి
సరైన లిపి లేక అవ్యక్తప్రేమలా
స్వప్నంలోకి వెనుతిరిగాను ఎన్నోసార్లు
భవిష్యత్తును వ్యక్తీకరించగలిగినంతవరకూ
భాషపట్ల నాకే ఆక్షేపణా లేదు.
ఏదో ఒక రోజు నాక్కావాల్సిన పదాల్ని పట్టుకొంటాను:
ఓ కొత్త నక్షత్రపు నీడలో
ఖాళీపేజీపై ఒక తెరచాప విచ్చుకొని
మెలమెల్లగా పైకిలేచి రెపరెపలాడటం
విప్పారిన కళ్ళతో ఓ పిలగాడు తదేకంగా చూస్తాడు.
.
మూలం The Unwritten Poem by
అనువాదం: బొల్లోజు బాబా
Sunday, May 16, 2021
Imported post: Facebook Post: 2021-05-16T09:57:02
ప్రముఖ అభ్యుదయకవి శ్రీ అదృష్ట దీపక్ గారికి నివాళులు
బొల్లోజు బాబా
Imported post: Facebook Post: 2021-05-16T09:57:02
ప్రముఖ అభ్యుదయకవి శ్రీ అదృష్ట దీపక్ గారికి నివాళులు
బొల్లోజు బాబా
Wednesday, May 12, 2021
Imported post: Facebook Post: 2021-05-12T23:47:08
Mona Sa'udi కవిత్వం
.
Mona Sa'udi 1945 లో జోర్డాన్ లో జన్మించారు. కవయిత్రిగా, ఆధునిక శిల్పకారిణిగా ఈమె ప్రపంచవ్యాప్త గుర్తింపు పొందారు. Darwish, Adonis లు తనకు ప్రేరణ అనే ఈమె కవిత్వంలో దార్విష్ శైలి ప్రముఖంగా కనిపిస్తుంది. Ruya Ula (First Visions), In Times of War Children Testify ఈమె కవిత్వ సంపుటులు.
Mona Sa'udi కవిత్వంలో దుఃఖపు జీర, మిరిమిట్లు గొలిపే ప్రతీకలు ఆకర్షిస్తాయి.
***
1.
అంధనగరం
దాని వీధుల్లో నా చూపులు విస్తరిస్తాయి
వస్తువుల గందరగోళంలో
నిద్రలేమి పద్మవ్యూహంలో
నిశ్చల సముద్రం, కాలం
రాత్రి మృత్యువుల
నిశ్శబ్దపు స్వరాలు వింటాను.
దుఃఖించే పేవ్ మెంట్లతో
నన్ను నేను వెచ్చబరచుకొంటాను
అక్కడ చిన్న నీటిగుంటలో సైతం
కాంతి చిమ్మే జీవితం తళుక్కున మెరుస్తుంది.
2.
ఉప్పు స్పటికాల ఓడలపై
ఎడారులు నిండిన నిశీధి నగ్నత్వంపై
నక్షత్రాల త్రోవల్లో, గ్రహాల దారుల్లో
నా ప్రయాణం.
స్వప్నాల రేవులో నాకు నేను దొరుకుతాను
ఈ ప్రపంచం ఒక ఆటబొమ్మ స్థాయికి కుదించుకుపోయింది
అంధగాయకుడొకరు పాటఎత్తుకొంటాడు
రాత్రి చీకటిపై కాసేపు తచ్చాడుతాను
అంధులైన అందరితో ప్రేమలో పడతాను
ఈ రాత్రి నేను జన్మిస్తాను
ఈ రాత్రి నేను మరణిస్తాను
జీవించి ఉన్న అందరకూ అభినందనలు
మరణించినవారికి కూడా.
3.
శవపేటికలోని ఏకాంతం అంగడిలోని
అనామక వస్తువులపై కాసేపు వాలి
అంత్యక్రియల రోదనశబ్దాలుగా పైకి లేచింది.
నేను కన్నీళ్ళకన్నా ధృఢంగా మారతాను
కన్నీళ్ళు శిలారూపం పొందుతాయి
శిల, నేను నిలుపుకోలేకపోయిన ఓ స్నేహితుడు
సకల పరిమాణాలలో నేను విచ్ఛిన్నమౌతాను
హెచ్చవేయబడతాను
ద్రవంలా భిన్న ఆకారాలు పొందుతాను.
.
Source: Mona Sa'udi poems
అనువాదం: బొల్లోజు బాబా
Imported post: Facebook Post: 2021-05-12T23:47:08
Mona Sa'udi కవిత్వం
.
Mona Sa'udi 1945 లో జోర్డాన్ లో జన్మించారు. కవయిత్రిగా, ఆధునిక శిల్పకారిణిగా ఈమె ప్రపంచవ్యాప్త గుర్తింపు పొందారు. Darwish, Adonis లు తనకు ప్రేరణ అనే ఈమె కవిత్వంలో దార్విష్ శైలి ప్రముఖంగా కనిపిస్తుంది. Ruya Ula (First Visions), In Times of War Children Testify ఈమె కవిత్వ సంపుటులు.
Mona Sa'udi కవిత్వంలో దుఃఖపు జీర, మిరిమిట్లు గొలిపే ప్రతీకలు ఆకర్షిస్తాయి.
***
1.
అంధనగరం
దాని వీధుల్లో నా చూపులు విస్తరిస్తాయి
వస్తువుల గందరగోళంలో
నిద్రలేమి పద్మవ్యూహంలో
నిశ్చల సముద్రం, కాలం
రాత్రి మృత్యువుల
నిశ్శబ్దపు స్వరాలు వింటాను.
దుఃఖించే పేవ్ మెంట్లతో
నన్ను నేను వెచ్చబరచుకొంటాను
అక్కడ చిన్న నీటిగుంటలో సైతం
కాంతి చిమ్మే జీవితం తళుక్కున మెరుస్తుంది.
2.
ఉప్పు స్పటికాల ఓడలపై
ఎడారులు నిండిన నిశీధి నగ్నత్వంపై
నక్షత్రాల త్రోవల్లో, గ్రహాల దారుల్లో
నా ప్రయాణం.
స్వప్నాల రేవులో నాకు నేను దొరుకుతాను
ఈ ప్రపంచం ఒక ఆటబొమ్మ స్థాయికి కుదించుకుపోయింది
అంధగాయకుడొకరు పాటఎత్తుకొంటాడు
రాత్రి చీకటిపై కాసేపు తచ్చాడుతాను
అంధులైన అందరితో ప్రేమలో పడతాను
ఈ రాత్రి నేను జన్మిస్తాను
ఈ రాత్రి నేను మరణిస్తాను
జీవించి ఉన్న అందరకూ అభినందనలు
మరణించినవారికి కూడా.
3.
శవపేటికలోని ఏకాంతం అంగడిలోని
అనామక వస్తువులపై కాసేపు వాలి
అంత్యక్రియల రోదనశబ్దాలుగా పైకి లేచింది.
నేను కన్నీళ్ళకన్నా ధృఢంగా మారతాను
కన్నీళ్ళు శిలారూపం పొందుతాయి
శిల, నేను నిలుపుకోలేకపోయిన ఓ స్నేహితుడు
సకల పరిమాణాలలో నేను విచ్ఛిన్నమౌతాను
హెచ్చవేయబడతాను
ద్రవంలా భిన్న ఆకారాలు పొందుతాను.
.
Source: Mona Sa'udi poems
అనువాదం: బొల్లోజు బాబా
Tuesday, May 11, 2021
Imported post: Facebook Post: 2021-05-11T21:10:13
Who remains standing - Andree Chedid - Egypt Poetess.
.
ముందుగా
నీ పేరు చెరిపేసుకో
గతాన్ని రద్దుచేసుకో
నిన్ను చుట్టుముట్టినవాటిని చెదరగొట్టు
నువ్వు దేన్నైతే
నీ అస్తిత్వం అనుకొంటున్నావో
దాన్ని సమూలంగా పెకలించుకో
చివరకు ఏం నిలిచింది?
అప్పుడు
నీ పేరుని మరలా రాయి
నీ వయసును తిరిగి తెచ్చుకో
నీ ఇంటిని మరలా నిర్మించుకో
నీ మార్గాన్ని అనుసరించు
ఇంకా
మళ్లీ ప్రారంభించు... మొదటి నుంచీ.
.
Andree Chedid - Egypt born French Poetess
అనువాదం: బొల్లోజు బాబా
Imported post: Facebook Post: 2021-05-11T21:10:13
Who remains standing - Andree Chedid - Egypt Poetess.
.
ముందుగా
నీ పేరు చెరిపేసుకో
గతాన్ని రద్దుచేసుకో
నిన్ను చుట్టుముట్టినవాటిని చెదరగొట్టు
నువ్వు దేన్నైతే
నీ అస్తిత్వం అనుకొంటున్నావో
దాన్ని సమూలంగా పెకలించుకో
చివరకు ఏం నిలిచింది?
అప్పుడు
నీ పేరుని మరలా రాయి
నీ వయసును తిరిగి తెచ్చుకో
నీ ఇంటిని మరలా నిర్మించుకో
నీ మార్గాన్ని అనుసరించు
ఇంకా
మళ్లీ ప్రారంభించు... మొదటి నుంచీ.
.
Andree Chedid - Egypt born French Poetess
అనువాదం: బొల్లోజు బాబా
Friday, May 7, 2021
Imported post: Facebook Post: 2021-05-07T20:52:12
విశ్వకవి రవీంద్రనాథ్ టాగోర్ చిన్నారులకొరకు చేసిన రచన "క్రిసెంట్ మూన్". దీన్ని 2011 లో అనువదించి నా బ్లాగులో పోస్ట్ చేశాను. కవితా వస్తువు చిన్నపిల్లలు వారి నిష్కల్మష ఆలోచనలు, ఆశ్చర్యాలు, కలలు నిండిన ఒక శుభ్రజ్యోత్స్న ప్రపంచం.
నిజానికి ఇలాంటి ఒక జానర్ నేడు కనుమరుగైపోవటం తెలుగు సాహిత్యం చేసుకొన్న దురదృష్టం. ఈ తరహా రచనలు ఎందుకు ప్రగతినిరోధకమో, ఎలా దోపిడీశక్తులకు దోహదపడతాయో నాకు ఎన్నటికీ అర్ధం కాని విషయం.
బొల్లోజు బాబా
***
ప్రారంభం
"నేనెక్కడి నుండి వచ్చాను?
నేను నీకు ఎక్కడ దొరికానూ?" పాపాయి అమ్మనడిగింది.
పాపాయిని గుండెలకదుముకొని
" నీవు నా హృదయంలో దాని వాంఛై ఉండినావు చిన్నారీ"
నవ్వుతూ, కనులనీరు నించుకుంటో అమ్మ బదులిచ్చింది.
నీవు నా బాల్యపు ఆటలలో బొమ్మవై ఉండే దానవు.
ప్రతి ఉదయమూ నా దేవుని ప్రతి రూపాన్ని మట్టితో చేసే దానిని.
అపుడే నిన్ను కూడా తయారు చేసి చేజార్చుకొనే దానిని.
మా కులదైవంతో సమానంగా నీకు కొలువుండేది.
ఆతని పూజలో నిను సేవించే దానిని.
నా అన్ని ఆశలలో, ప్రేమలలో, జీవితంలో, నా తల్లి జీవితంలో నీవు సంచరించావు.
మా ఇంటిని పాలించే అమృతమూర్తి ఒడిలో నీవు అనాదిగా సాకబడుతున్నావు.
కౌమార్యంలో నాహృదయం తన రేకలు విచ్చుకొన్నప్పుడు
నీవు దాని సుగంధానివై పరిమళించావు.
నీ సౌకుమార్యం నా యవ్వనాంగాలలో వేకువవెలుగులా వికసించింది.
స్వర్లోకపు ఆదిమ సఖి, ఉదయకాంతికి సహోదరివి అయిన నీవు
ఈ ప్రపంచ జీవన వాహినిపై తేలియాడ దిగివచ్చావు,
చివరకు నాహృదయానికి చిక్కావు.
నిన్నలా తేరిపార చూస్తే రహస్యమేదో ముంచెత్తుతుంది.
అందరకూ చెందిన నీవు నాకే సొంతమైనావు.
ఏ ఇంద్రజాలం నా దుర్భల చేతులలో
ఇంతటి భువనైక సౌందర్యాన్ని బంధించగలదు?
మూలం: రవీంద్రుని క్రిసెంట్ మూన్
అనువాదం: బొల్లోజు బాబా
మొత్తం అనువాదాన్ని ఈ క్రింది లింకులోనుండి డౌన్ లోడ్ చేసుకొనవచ్చును.
https://archive.org/details/crescentmoontelugutranslationbaba
Imported post: Facebook Post: 2021-05-07T20:52:12
విశ్వకవి రవీంద్రనాథ్ టాగోర్ చిన్నారులకొరకు చేసిన రచన "క్రిసెంట్ మూన్". దీన్ని 2011 లో అనువదించి నా బ్లాగులో పోస్ట్ చేశాను. కవితా వస్తువు చిన్నపిల్లలు వారి నిష్కల్మష ఆలోచనలు, ఆశ్చర్యాలు, కలలు నిండిన ఒక శుభ్రజ్యోత్స్న ప్రపంచం.
నిజానికి ఇలాంటి ఒక జానర్ నేడు కనుమరుగైపోవటం తెలుగు సాహిత్యం చేసుకొన్న దురదృష్టం. ఈ తరహా రచనలు ఎందుకు ప్రగతినిరోధకమో, ఎలా దోపిడీశక్తులకు దోహదపడతాయో నాకు ఎన్నటికీ అర్ధం కాని విషయం.
బొల్లోజు బాబా
***
ప్రారంభం
"నేనెక్కడి నుండి వచ్చాను?
నేను నీకు ఎక్కడ దొరికానూ?" పాపాయి అమ్మనడిగింది.
పాపాయిని గుండెలకదుముకొని
" నీవు నా హృదయంలో దాని వాంఛై ఉండినావు చిన్నారీ"
నవ్వుతూ, కనులనీరు నించుకుంటో అమ్మ బదులిచ్చింది.
నీవు నా బాల్యపు ఆటలలో బొమ్మవై ఉండే దానవు.
ప్రతి ఉదయమూ నా దేవుని ప్రతి రూపాన్ని మట్టితో చేసే దానిని.
అపుడే నిన్ను కూడా తయారు చేసి చేజార్చుకొనే దానిని.
మా కులదైవంతో సమానంగా నీకు కొలువుండేది.
ఆతని పూజలో నిను సేవించే దానిని.
నా అన్ని ఆశలలో, ప్రేమలలో, జీవితంలో, నా తల్లి జీవితంలో నీవు సంచరించావు.
మా ఇంటిని పాలించే అమృతమూర్తి ఒడిలో నీవు అనాదిగా సాకబడుతున్నావు.
కౌమార్యంలో నాహృదయం తన రేకలు విచ్చుకొన్నప్పుడు
నీవు దాని సుగంధానివై పరిమళించావు.
నీ సౌకుమార్యం నా యవ్వనాంగాలలో వేకువవెలుగులా వికసించింది.
స్వర్లోకపు ఆదిమ సఖి, ఉదయకాంతికి సహోదరివి అయిన నీవు
ఈ ప్రపంచ జీవన వాహినిపై తేలియాడ దిగివచ్చావు,
చివరకు నాహృదయానికి చిక్కావు.
నిన్నలా తేరిపార చూస్తే రహస్యమేదో ముంచెత్తుతుంది.
అందరకూ చెందిన నీవు నాకే సొంతమైనావు.
ఏ ఇంద్రజాలం నా దుర్భల చేతులలో
ఇంతటి భువనైక సౌందర్యాన్ని బంధించగలదు?
మూలం: రవీంద్రుని క్రిసెంట్ మూన్
అనువాదం: బొల్లోజు బాబా
మొత్తం అనువాదాన్ని ఈ క్రింది లింకులోనుండి డౌన్ లోడ్ చేసుకొనవచ్చును.
https://archive.org/details/crescentmoontelugutranslationbaba
Wednesday, May 5, 2021
Imported post: Facebook Post: 2021-05-05T23:00:42
రక్తచుంబనం
దయలేని ఈ సాయింత్రం
కళ్ళల్లో
ఎండుటాకుల్నీ, తుమ్మముళ్ళనీ
ఎడారి తునకల్ని, తూనీగరెక్కల్ని
కుమ్మరిస్తోంది.
గరుకుకాగితంలాంటి తన నాలుకను
నోట్లో జొనిపి
గాఢంగా గొప్ప తమకంతో చుంబిస్తోంది
నోరంతా ఉప్పని రక్తం రుచి
సాయింత్రపు తీరంపై అలలు అలలుగా
ఒకే మృత్యుగీతం పదే పదే
ప్రతిధ్వనిస్తోంది
ఇంతమందిని
దాటుకొంటూ ముందుకు నడవటం
ఎవరి నీడల మధ్య వారే సంచరించటం
శిక్షే కావొచ్చు బహుశా ఎప్పటికీ!
బొల్లోజు బాబా
Imported post: Facebook Post: 2021-05-05T23:00:42
రక్తచుంబనం
దయలేని ఈ సాయింత్రం
కళ్ళల్లో
ఎండుటాకుల్నీ, తుమ్మముళ్ళనీ
ఎడారి తునకల్ని, తూనీగరెక్కల్ని
కుమ్మరిస్తోంది.
గరుకుకాగితంలాంటి తన నాలుకను
నోట్లో జొనిపి
గాఢంగా గొప్ప తమకంతో చుంబిస్తోంది
నోరంతా ఉప్పని రక్తం రుచి
సాయింత్రపు తీరంపై అలలు అలలుగా
ఒకే మృత్యుగీతం పదే పదే
ప్రతిధ్వనిస్తోంది
ఇంతమందిని
దాటుకొంటూ ముందుకు నడవటం
ఎవరి నీడల మధ్య వారే సంచరించటం
శిక్షే కావొచ్చు బహుశా ఎప్పటికీ!
బొల్లోజు బాబా
Tuesday, May 4, 2021
Imported post: Facebook Post: 2021-05-04T09:19:21
Thank you Iqbal Chand gaaru
Bolloju baba
You can down load the book here
https://archive.org/details/bolloju-babu-moodo-kanneeti-full/page/1/mode/2up
Imported post: Facebook Post: 2021-05-04T09:19:21
Thank you Iqbal Chand gaaru
Bolloju baba
You can down load the book here
https://archive.org/details/bolloju-babu-moodo-kanneeti-full/page/1/mode/2up
Subscribe to:
Posts (Atom)
