ఫ్రెంచి యానాంపై ఒక పాత వీడియో

1997 వ సంవత్సరంలో Partho Bhattacharya అనే ఫ్రీలాన్స్ జర్నలిస్టు , 1954 లో జరిగిన యానాం విమోచనోద్యమంలో పాల్గొన్న ఆనాటి ముఖ్యమైన వ్యక్తులను ఇంటర్వ్యూ చేస్తూ ఫ్రెంచిలో ఒక డాక్యుమెంటరీ చేసాడు. ఆ డాక్యుమెంటరీలో శ్రీ దడాల గురించిన ప్రస్తావనలు ఇలా ఉన్నాయి. ఇదంతా చరిత్ర.

.

George Sala (యానాం చివరి ఫ్రెంచి అడ్మినిస్ట్రేటర్)

Dadala 1952 నుంచి పాండిచేరీలో ఉద్యమంలో ఉన్నాడు. 1954 లో యానాం వచ్చినపుడు స్థానిక నాయకులెవరూ అతనితో కలవలేదు. పదిహేను రోజుల తరువాత 1954 ఏప్రిల్ 30 న యానాం నాయకులు ఆంధ్రనాయకుల సమక్షంలో శ్రీ దడాలను కలిసాక, వారు యానాన్ని విడిచి శ్రీ దడాలతో కలిసి ఉద్యమాన్ని కొనసాగించారు. యానానికి సంబంధించి అది ఒక "Perfect Move"

.

శ్రి చింతా ఎ. నాయుడు, ఫ్రెంచి కానిస్టేబులు

వాలంటీర్ల సమూహానికి సాయుధ బలగాలకు శ్రీ దడాల నాయకత్వం వహించారు. ఫ్రెంచి పోలీసులమైన మమ్ములను లొంగిపొమ్మని ఒక లౌడ్ స్పీకర్ లో ఆదేశాలు ఇచ్చారు. 32:31

.

శ్రీ బొల్లోజు బసవలింగం:

ఉద్యమకారులు దడాల సారధ్యంలో యానాంలోకి ప్రవేశించి, శాంతియుతంగా, ఘర్షణలు, ప్రతిఘటనా లేకుండా ఫ్రెంచి ప్రభుత్వ ప్రతినిధి అడ్మినిస్ట్రేటర్ శివా నుండి అధికారాలను స్వీకరించి యానాం పరిపాలను చేపట్టారు. 35:08

.

శ్రీ కనకాల తాతయ్య:

నేను ఫ్రెంచి పతాకాన్ని క్రిందికి దించగా యానాంలో తొలిసారి భారతదేశ త్రివర్ణ పతాకాన్ని ఎగురవేసారు దడాల. యానాంలో ఫ్రెంచిపాలన అంతమైందని నేను వెళ్ళి వీధి వీధి తిరుగుతూ ప్రకటించాను 38:30

****

శ్రీ దడాల దళితుడు కావటంతో సహజంగానే ఆయన సాగించిన పోరాటం సామాజిక నిర్లక్ష్యానికి గురయ్యింది. ఈ వీడియోను గమనిస్తే ఒక వ్యక్తి నేనే ఉద్యమాన్ని నడిపించాను అనే అర్ధం వచ్చేలా చాలా హింట్లు ఇచ్చారు.

శ్రీ దడాల పోషించిన పాత్రపై ఇప్పటికీ కొందరికి అనుమానాలే. నొసటివిరుపులే.

ఒక స్థానికుడిగా ఇది నాకు తెలుసు. యానం దళిత మేధావి శ్రీ పొనుగుమట్ల విష్ణుమూర్తి ఈ పుస్తకానికి రాసిన ముందుమాట "సింహాలు తమ విశిష్టత చాటుకోకపోతే, తోడేళ్ళు సింహాలుగా చెలామణి అయిపోతాయి" అనే వాక్యంతో మొదలౌతుంది. బహుసా అది సమంజసమే అనిపిస్తోంది.

బొల్లోజు బాబా

యానానికి చెందిన పాత వీడియో లింకు